Edirne'de Büyük Sinagog Açılışa Hazır

Engin ÖZMEN/EDİRNE, Edirne’nin Maarif Caddesi’nde bulunan ve geçmişi 1905 yıllarına dayanan Avrupa’nın 3’ncü büyük sinagogu, harabe halden 4 yılda Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 5 milyon 750 bin lira harcanarak aslına uygun olarak restore edildi. İç ve dış sıvalarında 2 bin metrekare kalem işi uygulanan sinagogun idari bina ve müştemilat binası da restore edilerek tamamlandı.
HAZIRLIKLAR TAMAMLANIYOR
Tarihi sinagogun restorasyonunun tamamlanmasının ardından Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 26 Mart’ta görkemli bir törenle açılması planlandı. Uluslararası boyuttaki açılışa Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, Türkiye Museviler Hahambaşı İsak Haleva'nın yanı sıra yurt dışı temsilcilikler ve Musevi cemaatinden de çok sayıda davetli katılacak.
ON EMİR OKUNACAK
Açılış töreni öncesinde tarihi sinagoga getirilecek olan Tevrat, ilahi ve dualar eşliğinde özel bölümüne konacak. Ardından Tevrat’ın on emri okunarak, Ulus Özel Musevi Okulu mini bir konser verecek. Ardından Türkiye Musevi Cemaati Başkanı İshak İbrahimzadeh, Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç birer konuşma yapacak.
EDİRNE VALİSİ 'MÜZE OLACAK' DEMİŞTİ
Geçen yıl Kasım ayında Edirne Valisi Dursun Ali Şahin, İsrail askerlerinin Mescid-i Aksa’ya postallarıyla girmesine tepki olarak sinagogun sadece ‘müze’ olacağını açıklamıştı. Gelen tepkiler üzerine Vali Şahin, Türkiye Hahambaşılığı ve Türk Musevi Cemaati’nden özür dilerken, Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, sinagogun ibadethane olarak açılacağını ifade etmişti.
SİNAGOGUN TARİHİ
1905'te yaşanan ve 'büyük yangın' olarak adlandırılan yangında yok olan 13 ayrı sinagogun yerine Padişah 2'nci Abdülhamid'in fermanıyla yaptırılan sinagog, 1907'de ibadete açıldı. Sinagogun tarihi 1492 yılında Avrupa’daki baskılardan kaçarak Osmanlı İmparatorluğu’na sığınan Seferad cemaatine kadar uzanıyor. İsrail ile Türkiye arasında tarihi bir bağı simgeleyen sinagog cemaati, Edirne’deki Yahudilerin İstanbul’a yerleşmesiyle azaldı. 1983 yılından bu yana kullanılmayan sinagogun mülkiyeti 1995’te Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne geçti. Kullanılmasa da tarihi açıdan Museviler için büyük önem taşıyan sinagog, Edirne’de doğan Türk Sinagog Musikisi’nin (Maftirim) de kaynağını oluşturuyor.