Efes, önceleri küçük bir yerleşim yeri iken zamanla yükselişe geçen ve asırlar boyunca giderek gelişen bir yer. Bugün tarihi güzelliklere sahip en önemli bölgelerden biri olarak sayılıyor. Efes Antik Kenti uzun tarihi boyunca ev sahipliği yaptığı uygarlıkların ihtiyaçlarına göre değişime uğradı. Eğer siz de Efes Antik Kenti nerede diye merak ediyorsanız detayları birlikte inceleyelim.
Efes Antik Kenti, Türkiye’nin Anadolu topraklarının batısında yer alıyor. Ülkemizin en önemli kültürel miraslarından biri olan “Efes Antik Kenti hangi ilimizdedir?” diye soracak olursanız cevabı: İzmir.
Efes Antik Kenti, İzmir ilimizin Selçuk ilçesinin üç kilometre güneybatısında bulunan İyonya kıyısında yer alıyor. Efes; İzmir’in merkezine 83 km, Selçuk’a 3,5 km, Kuşadası’na ise 19 km mesafede bulunuyor.
Efes Antik Kenti hikayesi MÖ 6000’li yıllara dayanıyor. Bu şehir, Helenistik dönemden başlayarak Roma, Bizans, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine kadar aktif bir yerleşim yeri olarak kullanılıyordu. Asırlar boyunca büyük öneme sahip olan bir liman kenti olduğu için zamanla ticaret merkezi haline geldi.
Efes’in ilk olarak amazon ismiyle anılan savaşçı kadınlar tarafından kurulduğu rivayet ediliyor. Bu döneme ait çok net bilgiler bulunmamakla birlikte sonrasında Atina Prensi Androklos zamanında bu bölge önem kazanıp güçlendi.
MÖ 129 yılında Bergama Kralı Attalos burayı Romalılara miras olarak bıraktı. Böylelikle Efes zirveye ulaştı. Bu olaydan sonra Efes Antik Kenti, Asya’nın en önemli ticaret merkezi haline geldi. Hıristiyanlık ön plana çıkınca Aziz Paul bir süre burada bulundu ve vaazlar verdi. Sonrasında ise Aziz John ve Bakire Meryem de buraya geldi. Böylece Efes dini bir merkez de oldu. Bu tarihten itibaren Efes, altın çağını yaşadı. Sık sık el değiştiren kent ile ilgili adeta “Efes Antik Kenti hangi uygarlığa aittir?” sorusu cevapsız kalıyor diyebiliriz. Ardından 1304 yılında Türklerin eline geçti.
Efes Antik Kenti kısa bilgi edinmek için Türklerin kontrolü ele geçirdiği döneme bakmak gerekiyor. 14. yüzyılın başlarında Efes, Türk beyliklerinin kontrolünde huzurlu bir dönem geçirdi. Ancak uğradığı Moğol saldırıları ciddi zararlar görmesine sebep oldu. 1402 yılında ise Osmanlı Efes’i fethetti. Menderes Nehri’nden gelen kumlar ise Efes’in denize olan mesafesini arttırdı. Bu durum Efes’in liman kenti iken denizden uzaklaşmasına sebep oldu. Sonuç olarak ticari anlamda önem kaybetti. Ayrıca ticari, politik, felsefi, mitolojik ve dini açıdan çok önemli bir yer olan Efes Antik Kenti’nde Artemis’in en büyük tapınağı da yer alıyor. Burası bugün turistik bir bölge olarak değerlendiriliyor.
Efes Antik Kenti’nin en önemli özelliklerinden biri bütün cadde ve sokaklarının birbirlerini dik açıyla kesmesidir. Hippodamos’un yarattığı bu mimariye “ızgara planı” adı veriliyor. Efes, kendi döneminde dünyanın en gelişmiş olan kentleri arasında yer alıyor. O zamanki şartlara göre ileri teknoloji ve ustalık gerektiren mermer yapılar ile inşa edilen Efes Antik Kenti, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunuyor.
Efes Antik Kenti’nin; liman ticareti, dışarıdan gelen misafirlerin konaklaması, tapınak, hapishane, kütüphane, tiyatro gibi çeşitli amaçlarla kullanılmak üzere yapıldığı biliniyor.
Efes Antik Kenti girişinde 100 TL ücret talep ediliyor. Ancak müze kartı olan ziyaretçiler burayı avantajlı bir şekilde ziyaret edebiliyor.
