Eğitimin Yeni Alternatifi “eğitim Kooperatifleri”

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, “Bakanlığımıza yapılan başvuruların değerlendirilmesi sonucu Temmuz ayı içerisinde 1 adet eğitim kooperatifinin kuruluşuna izin vermiş bulunmaktayız. Bunun yanı sıra, yasal prosedürü tamamlanma aşamasında olan yine birkaç eğitim kooperatifinin de kuruluş çalışmaları devam etmektedir” dedi.

Bakan Yazıcı, kooperatiflere ilişkin yaptığı açıklamada, kooperatiflerle ekonominin her sektöründe alternatif çözümler sunmaya devam ettiklerini belirterek, kooperatiflerin artık eğitim sektöründe de bir ihtiyaca cevap verdiğini ve bu sektörün ihtiyacı olan yeni açılımları kooperatif girişim modeli ile halkın hizmetine sunduklarını dile getirdi. Bakan Yazıcı şunları kaydetti:

“Dünya uygulamalarına bakıldığında, ortalama eğitim süresi 11-12 yıl veya daha üzerindedir. Türkiye’de ise yetişkin nüfusun ortalama eğitim süresi 6 yıl civarındadır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin hemen hepsi ortalama eğitim sürelerini artırmak suretiyle nüfuslarının büyük bir bölümünü lise mezunu ya da üniversite mezunu yapmak üzere hedefler koymuşlar ve bunu gerçekleştirmek için tedbirler almaktadırlar. Avrupa Birliği ülkeleri 2020 yılına kadar nüfuslarının en az yüzde 90’ını lise mezunu yapmak üzere kendilerine hedefler koymuşlardır.“

Türkiye’de son yıllarda alınan önlemlerle ve idari uygulamalarla okullaşma oranında çok önemli mesafeler kat edildiğini vurgulayan Yazıcı, bu kapsamda okullaşma oranında ilköğretim düzeyinde yüzde 98’lerin aşıldığı, ortaöğretim düzeyinde yüzde 70’lere yaklaşıldığı, yükseköğretim düzeyinde ise yüzde 33’lerin yakaladığını bildirdi. Yazıcı, “Bu ilerlemelere rağmen, halen eğitim sistemimiz gelişime açıktır. Bu alanda atılması gereken önemli adımlar bulunmaktadır” ifadesini kullandı.

Zorunlu eğitimi 8 yıldan 12 yıla çıkaran düzenleme ile toplam nüfusun ortalama eğitim yılının artırılması ve okullaşma oranındaki bölgesel farklılıkların azaltılmasının hedeflendiğini belirten Yazıcı, bu hedefe ulaşma noktasında kooperatif girişim modeli ile kurulacak okulların önemli bir katkısının olacağını hatırlattı.

“KOOPERATİFLER OKULUN MALİ VE AKADEMİK BAŞARISI İÇİN ÇALIŞMAKTADIR”

Bu noktada vatandaşa Bakanlık olarak kooperatifleşmeyi önerdiklerini vurgulayan Yazıcı, “Kooperatifler pek çok ülkenin ekonomik, sosyal ve politik amaçlarına ulaşmasında önemli katkıları olduğu gibi ülkelerin eğitim alanındaki sorunlarına da çözüm sağlamıştır. İspanya’da ve Japonya’da eğitim kooperatifleri birçok okulun yönetiminde yer almakta ve ortaklarının ebeveynler veya öğretmenler veya her ikisinin birden doğrudan yönetimde söz sahibi olmalarını sağlamaktadır. Bu ülkelerdeki öğretmenlerin kurdukları kooperatifler ise öğretmenlere meslekleri konusunda yardımcı olmaktadırlar. Bu kooperatifler devlet okullarıyla bir sözleşme yaparak eğitim programı hazırlanması ve yürütülmesi konularında hizmet de vermektedirler. Ayrıca bu kooperatifler okullar için idari hizmet sağlayarak, okulun mali ve akademik başarısı için çalışmaktadırlar. Sektörde yer alan tüm kooperatiflerin 1 milyar dolara yakın cirosu olduğu tahmin edilmektedir” dedi.

Bakanlık olarak bu konudaki başarılı dünya örneklerini yakından takip ettiklerini belirten Yazıcı, ülkedeki eğitim kooperatiflerinin sayısını artırmayı hedeflediklerini açıkladı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı kayıtlarına göre eğitim kooperatifi adı altında kurulu bulunan 21 adet faal kooperatif bulunduğunu söyleyen Yazıcı, bu kooperatiflerin daha çok akademik personel ve öğretmenler tarafından kurulduğunu bildirdi.

Bakan Yazıcı, bu kooperatiflerin, ortakları ile diğer özel ve tüzel kişilerin eğitim-öğretim ve araştırma gereksinimlerini karşılamak için özel eğitim kanunlarına uygun olarak her derecede ve türde eğitim kurumları açmak, işletmek, araştırma ve incelemelere imkân sağlamak amaçlarıyla kurulduklarını ifade etti.

EĞİTİM KOOPERATİFLERİNİN FAALİYETLERİ

Yazıcı, kooperatiflerin faaliyetlerini açıklayarak şunları kaydetti:

“Eğitim Kooperatifleri bu amaçları çerçevesinde; okul öncesi eğitim, ilk ve ortaöğretim ve özel eğitim okulları ile uzaktan öğretim yapan kuruluşlar, dershaneler, motorlu taşıt sürücü kursları, hizmet içi eğitim merkezleri, öğrenci etüt eğitim merkezleri, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri açmak, işletmek, özel eğitim kanunlarına göre bu kurumları devir almak, her türlü özel kursları düzenlemek, ortaöğrenim veya yüksek öğretim özel öğrenci yurtları ve misafirhaneleri açmak, işletmek, gerektiğinde konusu ile ilgili eğitim, yayın, araştırma ve benzeri faaliyetlerde bulunmak gibi faaliyetleri vardır. Ayrıca bilim, kültür, spor ve sanat dallarında yaz okulları ve benzeri kamplar açmak, seminer, kongre, sempozyum düzenlemek ve desteklemek, eğitim ve öğretim bursları vermek, yurt içi ve yurt dışı araştırma, geliştirme ve eğitim programlarını düzenlemek, faaliyetleri kapsamında verilen hizmetin kalitesinin yükseltilmesine yönelik araştırmalar yapmak, bu konuda danışmanlık hizmeti almak, ortaklarını eğitmek, ulusal veya uluslararası kuruluş ve kişilerin yürüttüğü projelere katılmak ve bu tür proje ve çalışmaları desteklemek gibi çok geniş bir yelpazede faaliyetlerde bulunabilmektedirler.”

Kamuoyunda 4+4+4 Kanunu olarak bilinen, 6287 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra sektörde bir hareketlenme olduğunu ifade eden Yazıcı, “Bakanlığımıza yapılan başvuruların değerlendirilmesi sonucu Temmuz ayı içerisinde 1 adet eğitim kooperatifinin kuruluşuna izin vermiş bulunmaktayız. Bunun yanı sıra, yasal prosedürü tamamlanma aşamasında olan yine birkaç eğitim kooperatifinin de kuruluş çalışmaları devam etmektedir” dedi.

Yeni eğitim sisteminin sorunlarının aşılmasında kooperatif ortaklık modelinden daha etkin yararlanılması gerektiğini düşündüğünü de ekleyen Yazıcı, bunun için vatandaşları kooperatif ortaklık modeli çerçevesinde eğitim kooperatifi kurmaya davet ettiğini vurguladı.