Ekmeğin faydaları nelerdir? Hangi çeşit ekmekler daha sağlıklıdır?

Sofralarımızın olmazsa olmazı ekmeğin ham maddesi tahıllardır. Ateşte, fırında, tandırda veya sac üzerinde pişirilmesi mümkündür. Ekmek hamurunun elde edilmesinde un, maya, tuz ve su kullanılır. Kullanılan una göre niteliği de değişir. Mesela çavdar, kepekli, tam buğday unu ile yapılabilir. Ayrıca ekşi mayalı, haşhaşlı, susamlı, baget, mısır, zeytinli, cevizli, ay çekirdekli de yapılabilir. İçine katılan malzemeler yöreden yöreye değişir.

Tarihsel olarak bakıldığında ise en eski zamanlardan beri üretilen ve tüketilen yiyeceklerden biridir. Geçmişi binlerce yıl öncesine dayanan ekmek, buğdayın ezilerek un haline getirilmesi ve una su katılarak hamura şekil verilmesi ve ateş içerisinde pişirilmesi esasına dayanır. Daha sonraki yıllarda ise içine maya eklenerek yapılmaya başlanmıştır.

Son zamanlarda ise ekmeğin tüketiminin yararlı ve zararlı yanlarını ortaya koymak adına araştırmalar yapılmaya başlanmıştır. Bu araştırmalar da, beyaz ekmeğin zararlarının olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ancak bilim adamlarına göre bu konu hala tartışmalıdır. Bazı bilim adamları belli bir miktar aşılmadığı takdirde yararlı bir besin maddesi olduğu görüşündedirler. Diğer bilim adamları ise oldukça zararlı ve hiçbir yararı olmayan bir besin olduğunu söyler ve beslenme düzenimizden mutlaka çıkarılması gerektiğini belirtirler.

Ekmeğin Kalorisi ve Besin Değeri

Miktar : 100 gram beyaz ekmek

Kalori (kcal) : 256

Yağ (g) : 0,89

Karbonhidrat (mg) : 52,8

Protein (g) : 8,09

Ekmeğin Faydaları

1. Mikro besin deposudur

Ekmeğin içerisinde bulundurduğu vitainler; demir, tiamin (B-1 vitamini), riboflavin (B-2 vitamini), niasin (B-3 vitamini) ve folik Asit (B-9 vitamini)'tir. Ancak bu vitaminler uygun şartlarda ve yasalara uygun olarak üretilen, zenginleştirilmiş un ile yapılan ürünler için geçerlidir. tiamin, riboflavin ve niasin, vücudun ihtiyacı olan enerjiyi sağlar. Folik asit kalp sağlığı için önemlidir. Demir minerali ise sağlıklı kan hücrelerinin hemoglobin bileşenidir. Ancak işlenmiş ürünler bu vitamin ve minerallerin büyük kısmını içermez. Bu nedenle işlem görmemiş ekmeklerin tercih edilmesi veya evde yapılması sağlık açısından daha uygun olacaktır.

2. Ekstra besin kaynağıdır

Bazı ekmek türlerinin içine katılan kuruyemiş ve çekirdekler kalp sağlığına iyi gelir. Badem ve keten tohumu ise Omega 3 yağ asitleri bakımından zengin besinlerdir. Ekmeğe katılması durumunda bir hayli faydalı olabilir. Bu nedenle beyaz ekmek yerine bu tür ek gıdalar içeren ürünlerin tercih edilmesi sağlık açısından daha faydalı olacaktır. Ayrıca tüketilen ürünlerde doğmuş yağ oranına ve şeker katkısı olmamasına dikkat edilmelidir.

3. Enerji kaynağıdır

İçeriği bakımından olması gerektiği gibi ve doğru şekilde pişirilmiş ekmeği aşırıya kaçmayacak ölçüde tüketmek gerekir. Ancak bu şekilde tüketildiğinde ekmeğin faydası görülür. Ekmek, içeriğindeki un nedeniyle yüksek oranda karbonhidrat içerir. Örneğin bir adet ekmeğin, ağırlığının yarısı karbonhidrattır. Bu, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu karbonhidratın bundan karşılanabileceğini gösterir. Zaten kilolu olan insanlar için fazla tüketilmesi sakıncalı iken zayıf ve kilo almak isteyen insanların tüketmesinde fayda vardır.

4. Tokluk hissi sağlar

İçerdiği yüksek miktardaki karbonhidrat nedeniyle özellikle sulu yemeklerin yanında tercih edilir. Ekmek hamurunda maya vardır, mayalanma sırasında uçan alkolden dolayı içinde boşluklar oluşur. Böylece insanı yediği zaman tok tutar. Ancak yinelemek gerekirse, ekmeğin dozajında tüketilmesi insan sağlığına yararlıdır. Aksi bir durumda kan şekerinin yükselmesine ve ayrıca kilo alımına sebep olur.

5. Sindirim sistemini korur

Tam buğday unundan hazırlanan ürünler normale göre daha fazla lif içerir. Lifli gıdalar ise bağırsak hareketlerinin sağlanması ve kabızlığın giderilmesi bakımından önemlidir. Beyaz ekmeğin yapım aşamasında buğdayın kepeği ve ruşeymi ayrılır. Oysa bütün lifler ayrılan bu kısımdadır. Bu nedenle beyaz ekmek, tam buğday ekmeğine göre daha az lif içerir.

6. Kan şekerini dengeler

Ekmeğin içerdiği karbonhidrat yapısı kompleks özellikler gösterir. Bu nedenle bu karbonhidratlar kana yavaş bir şekilde karışır. Böylece kan şekerinin hızlı bir şekilde yükselmesini engeller ve kan şekerini dengeler.

Hiç Ekmek Yememek Doğru Mu?

Ne diyet esnasında ne de normal yemek düzeninde ekmeği tamamen öğünlerden kaldırmak doğru bir hareket değildir. Özellik diyet yapılırken insanlar öğünlerinden karbonhidrat grubundaki besinleri tamamen çıkarırlar. Bu durum da vücudun ve beynin enerjisiz kalmasına sebep olur. Enerji ihtiyacının karşılanması için insanların ekmek yemeleri gerekir. Ama bunun da bir ölçüsü vardır. Çünkü yapılan araştırmalar obezite hastalığına yakalanan insanların bol miktarda karbonhidrat aldıklarını göstermiştir. Bu nedenle günlük diyette en az 100 gram karbonhidrat alınması sağlık açısından uygundur.

Kurutulmuş Ekmek Kilo Yapar Mı?

Bazı diyetisyenler diyet listelerine normal ekmek yerine kurutulmuş ekmek eklerler. Ancak bazılarına göre kurutulmuş ekmek de en az normali kadar kalori içerir. Yapılan araştırmalar neticesinde kurutulmuş ekmek ile normal ekmek arasında kalori bakımından hiçbir fark olmadığı ortaya çıkmıştır. Hatta bir insan normal ekmek yediğinde iki dilimle doyuyorsa kuru ekmekte bu miktar üç dilime çıkar. Bu durumda daha fazla dilim yendiğinden dolayı, insan vücudu daha fazla kalori alır. Ayrıca kızartma işlemi sırasında içinde bulunan su, yağ, karbonhidrat, vitamin ve proteinler yandığından dolayı besin değeri de düşer.

Ekmeğin Zararları

• Beyaz ekmeğin lif oranı düşüktür ve işlenmiş buğdaydan yapılır. Bu nedenle kan şekerinin çok hızlı yükselmesine sebep olur. Ayrıca doyuruculuğu da diğer ekmek türlerine göre düşüktür. Bu nedenle tam buğday, çavdar veya kepek ekmeklerinin tercih edilmesinde sağlık açısından daha faydalıdır.
• İçinde yüksek miktarda karbonhidrat bulunur ve karbonhidrat da şişmanlığın en büyük sebeplerinden birisidir. Yani tüketilirken miktara dikkat edilmelidir. Rüşeym ve soya gibi protein oranı yüksek ürünlerin tüketilmesi ile şişmanlığın önüne geçilebilir.
• Bağırsak hastalıkları posasız ve lifsiz besinlerin aşırı tüketilmesinden kaynaklanır. Posasız undan hazırlanan ürünlerde yüksek miktarda selüloz bulunur, bu madde bağırsak salgısı ve bağırsak refleksini çoğaltır ve pek çok hastalığın oluşmasına sebep olur.
• Beyaz ekmek farkında olmadan kişilerde bağımlılık yaratır. Bunun nedeni içerdiği früktoz (mısır şurubu) ve karbonhidrattır. Aynı sigara ya da şekerli ürünlerin tüketiminden sonra oluşan bağımlılık gibi sürekli bir tüketim isteği yaratır.