"EMASYA kalkabilir"

Başbuğ’un Hürriyet gazetesine yaptığı açıklamalarda toplumsal olaylar ile terör olaylarının birbirinden ayrılması gerektiğine atıf yaptı. Başbuğ askerin terörle mücadele görevi olduğunu belirtti.

EMASYA protokolünün darbe planlarına dayanak olduğu iddia edilmesi ve kaldırılması konusunda ne düşündüğü sorulan Bağbuğ şu cevabı verdi;

“EMASYA bildiğiniz gibi emniyet asayiş kökeninden gelir. Sivil ve askeri bir işbirliği. Aslında, İl Özel İdaresi 5442 sayılı kanunun 11. maddesi bu konuya ışık tutuyor. Tam okunsa bu kadar tartışma da olmazdı aslında. EMASYA Protokolü Temmuz 1997’de yapılmıştı. Bunlar zaten biliniyor. Ama burada bizim için asıl şu önemli: Kanunun esas olması.

EMASYA protokolü de olsa kanunun önüne geçmesi söz konusu olamaz, kanuna da aykırı olmamalı. 5442 sayılı kanun çok açık; ‘Vali, genel ve özel tüm kolluk kuvvetlerin amiridir.’ Bunu hiçbir şekilde değiştiremezsiniz. Her şey valilinin direkt emir komutası altındadır. Mesela İl Jandarma Alay Komutanlığı. Bu kanunda çok açık, değişmez.

Valiler, eğer özel kolluk kuvvetleri ile önleyemez veya önleyemeyeceğini düşünürse, işte o zaman jandarma ve kara kuvvetlerinden toplumsal olaylar için yardım talep eder. Ama, vali tarafından talep edilmedikçe askeri birlik zaten gelmez. EMASYA protokolü, 5442/11d maddesi birden fazla ili kapsayan olayları içeriyor. Çerçevesi ise Genelkurmay ile İçişleri Bakanlığınca belirleniyor. Bu son on yıldır tartışılıyor. Gizli olduğu için de farklı bir gözle bakılıyor ve gereğinden fazla önem atfedilerek abartılıyor.”

Emasya’nın kalkabileceğini ifade eden Başbuğ, “Kalkabilir, bu protokole gerek yok, zaten kanunda yetki var” dedikten sonra EMASYA protokolü konusunda kanunların esas olduğunu ve protokolün bunun üzerine geçemeyeceğini söyledi.

Halk ile karşı karşıya gelmeyi bir asker olarak istemeyeceğini sözlerine ekleyen Genelkurmay Başkanı protokolün altıncı maddesine de atıf yaparak, “Protokolün altıncı maddesinde, toplumsal olayların kolluk kuvvetleri, yani polis ve jandarma tarafından bastırılması öngörülüyor ki, tamamen katılıyorum. Bu protokol ilgili zaten müşterek çalışıyoruz. Prensipte İçişleri Bakanlığı ile de farklı noktalarda değiliz. Zaten Pazartesi günü de Sayın İçişleri Bakanı ile de görüştük” dedi.

EMASYA NEDİR?

Açılımı Emniyet Asayiş Yardımlaşma Protokolü olan EMASYA İçişleri Bakanlığı ile Genelkurmay arasında 1997’de imzalandı. Protokol gereği kurulan EMASYA birliklerine, valilik talep etmese de, kendi gerekli gördüğü durumlarda toplumsal olaylara el koyma yetkisi verilmişti.

Bu gibi durumlarda EMASYA birlikleri, diğer kolluk kuvvetlerini yanına alabiliyor.

Özel olarak tahsisi edilmiş EMASYA birlikleri yoktur ve Türk Silahlı Kuvvetleri EMASYA birlikleri olarak ikiz görevli olarak kullanılıyor.