İşveren, iş akdi çeşitli sebeplerle feshedilen çalışanına kıdem tazminatı öder. Bu tazminat ancak bazı koşullar yerine getirildikten sonra hak edilir. Emekli olmak için yaşın gelmesi ya da prim gününü doldurmuş olmak gibi nedenler kıdem tazminatı almaya hak kazandıran koşullar arasındadır.
Her çalışan belli bir yaşa geldiğinde ya da SGK prim günlerini doldurduğunda emeklilik hakkı kazanır. Bu gün ve yaş sınırı kanunlara bağlı olarak belirlenen kotanın sınırı kapsamında doldurulmalıdır.
Emeklilik kıdem tazminatı hesaplamak için bu sebeple işten ayrılacak olan kişinin prim ve sigortalı olma günleri bilinmelidir. SGK'nın belirlediği kurallara uygun olarak prim gününün ödenmeye başladığı tarihe göre değişiklik olabilir.
Örneğin 1999 yılından itibaren prim ödemesi başlayan kişiler 3600 iş gününü doldurarak kıdem tazminatı hakkı kazanabilirler. 1999 yılından sonra işe başlayanlar ise 4500 prim günü doldurmalıdırlar. Bu şartlar kadınlara ve erkeklere göre farklılık da gösterir.
Bu şartlar yerine getirildikten sonra işten ayrılmak isteyen kişiler kıdem tazminatı hakkını kullanabilirler. Bunun için iş verenine bu kararını bildirmelidirler. Bunlarla birlikte bazı resmi belgeleri tamamlamalı ve işverenine iletmelidir. Bu belgeleri Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan temin edebilir.
Tüm koşullara sahip olan işçi Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından düzenlenen talep belgesini işverenine ibraz etmekle yükümlüdür. Böylece işten ayrılması için süreç başlatılır. Kanunun işçi haklarını koruyacak şekilde belirttiği süre içinde işveren kıdem tazminatını işçiye ödemek zorundadır.
Her çalışan kanunun kendisine verdiği hak ile emekli olabilir. Yasal olarak emeklilik zamanı gelmiş olan kişiler kıdem tazminatı alma hakkını direkt olarak kazanırlar.
Emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı almak için yaş doldurma zorunluluğu yoktur. Yalnızca SGK prim günlerinin gerektiği sayıda olması yeterli olur. Bu şekilde çalışan emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı alma hakkı kazanır.
İşten ayrılma kararı alan ve 3600 iş günü dolduran kişi Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan alabileceği belgeleri işverenine teslim eder. Bu sayede iş akdinin feshedilmesi gerçekleşir. İşçi kıdem tazminatını belirlenen süre içinde alabilir.