Emniyet Genel Müdürlüğü'nden 'alkol Muayenesi' Açıklaması

Emniyet Genel Müdürlüğü, kişilere zorla 'alkol muayenesi' yapılamayacağı iddiaları ile ilgili "Trafik zabıtasınca teknik cihazlar kullanılarak yapılan alkol denetimleri, mevzuata uygundur" açıklamasını yaptı.

Emniyet Genel Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, bazı basın yayın organlarında “alkol muayenesi” konusunda bir öğretim üyesinin yapmış olduğu açıklamaların yer alması üzerine aşağıdaki bilgilendirmenin yapılmasının uygun görüldüğü vurgulanarak bahse konu açıklamada, alkol muayenesinin de bir muayene olduğu, Anayasa’nın 17 nci maddesine göre de kişinin zorla muayene edilemeyeceği belirtildiği hatırlatıldı.

Anayasa’nın 17. Maddesi’nde, “kanunda yazı haller dışında” ifadesiyle, bu hususta kanunlarla kısıtlama getirilebileceği açıkça belirtilmektedir. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48. maddesinde ise, “alkollü içkilerin etki dereceleri ve kandaki miktarlarının tespiti amacıyla, trafik zabıtasınca teknik cihazlar kullanılacağı” yazılı olarak hükme bağlandığına dikkat çekilerek şöyle denildi:

" Açıklamada yer verilen diğer bir husus, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) ilgili maddelerine göre üst sınırı iki yıldan daha az hapis cezasını gerektiren suçlarda kişiden kan ve benzeri biyolojik örneklerle saç, tükürük, tırnak gibi örnekler alınamayacağıdır.

5271 Sayılı CMK’nın 75 inci maddenin beşinci fıkrası yukarıdaki düzenlemeyi belirtirken, yedinci fıkrası ise, “Özel kanunlardaki alkol muayenesine ve kan örneği alınmasına ilişkin hükümler saklıdır.” şeklindeki düzenlemeyi ortaya koymaktadır.

Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere trafik zabıtasınca teknik cihazlar kullanılarak yapılan alkol denetimleri, mevzuata uygundur."

Haberde yer verilen diğer bir hususun ise, sürücünün bu kontrolü kabul etmemesi durumunda nasıl bir yol izleneceği ve yaptırımı konusunda düzenlemenin mevcut olmadığı yönünde olduğu belirtilerek, "Sürücünün trafik zabıtasına ölçüm yaptırmaması nedeniyle götürüldüğü sağlık kuruluşunda alkol ölçüm cihazına üflememesi veya kan vermemesi ve polise direniş göstermesi durumunda 2559 Sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun 16 ncı maddesinde yer alan “Polis, görevini yaparken direnişle karşılaşması halinde, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde zor kullanmaya yetkilidir.” hükmü gereğince şahsın mukavemetini kıracak ölçüde ve bu amaca yönelik olarak zor kullanılabilmekte, şahsın mukavemeti Türk Ceza Kanunu’nun “Görevi yaptırmamak için direnme” başlıklı 26 ncı maddesinde yer alan yoğunlukta olması durumunda şahıs, hakkında adli işlem yapılarak Cumhuriyet Başsavcılıklarına sevk edilmektedir.

Alkol denetimi, tıbbi muayene işlemi olmayıp, teknik cihaza nefes üflemesi yoluyla yapılan bir tespit işlemidir. Alkol denetimleri, trafik güvenliğini sağlamak, can ve mal kayıplarını önlemek amacıyla yapılmaktadır" denildi.