Yok olmak üzere olan kültür ve topluluklara dikkat çekmek için yollara düşen fotoğrafçı Jimmy Nelson, projesi kapsamında çektiği fotoğrafları bir kitapta topladı.
Dünya çapında 250 bin kopya satılan kitap, tüm dünyada farklı tepkilerle karşılandı. İngiliz yerli halk aktivisti olan Stephen Corry, American Truthout dergisindeki makalesinde Jimmy Nelson’un çalışmalarını “Nelson’ın fotoğraflarının “hızla yok olan bir dünyanın eşsiz etnografik kayıtları” olduğuna yönelik iddiası yanlış. Hem de her açıdan. Bu fotoğraflar yalnızca fotoğrafçının hayal ürünü. Bu insanların şimdiye kadar nasıl göründükleriyle ve bu gün nasıl göründükleri arasında çok az ilişki var” sözleriyle eleştirmişti.
Brezilya’daki Yawanawa Kabilesi’nden olan Nixiwaka Yawanawa, aynı zamanda yerli halkların hakları için çalışan Survival International’ın da bir üyesi. Nixiwaka Yawanawa kitabın Londra’daki Atlas Galerisi’nde düzenlenen sergisinden önce bir protesto gösterisi düzenlemişti.
Brezilya’daki Yanomami Kabilesi’nin sözcüsü Davi Kopenawa da Jimmy Nelson’ı “Bu adam fotoğraflarında yalnızca kendi fikirlerini dayatıyor, yerli insanlarla istediğini yapıyor” sözleriyle eleştirmişti.
BBC’nin en tecrübeli fotoğrafçılarından biri olan Timothy Allen “Before They Pass Away kitabındaki fotoğraflarda, fotoğrafçının kendini yücelten ve patronluk taslayan üslubu acı verici” diyerek, fotoğrafçıyı eleştirmişti.
Jimmy Nelson, tüm bu eleştiriler üzerine Homage to Humanity (İnsanlığa Saygı) adlı son projesinde, Siberya’dan Güney Sudan’a dünyanın her yerinden yerli toplulukların yeni fotoğraflarını paylaştı.
Nelson, Moğolistan’da hayatta kalan son ren geyiği çobanları olan Tsaatan Kabilesi ile haftalar geçirdi. Nelson, hava sıcaklığının -50 santigrat dereceye düşebildiği Rusya Artiği’ndeki tundrada yaşayan Chukchi’nin portrelerini çekti.
Nelson, yeni projesi için Keşmir’deki Ladakh Vadisi’nde bulunan Drokpa’yı, 83 adadan oluşan ve bir adalar topluluğu olan Vanuatau Cumhuriyeti’nden Ni-Vanuatau’yu, güneydoğu Etiyopya çöllerindeki Omo Vadisi’ni fotoğrafladı.
Peru’da seyahat etmekte olan Nelson, yeni projesine dair konuşurken ilk kitabı olan Before Pass Away (Ölmeden Önce) hakkında hem negatif hem de pozitif birçok eleştiri aldığını söyleyerek “Yapmaya çalıştığım şeyin anlaşılmasıyla ilgili bir eksiklik olduğunu fark ettim. Beni bir foto muhabir veya bir antropolog olarak nitelendiriyorlar. Ben bu etiketleri istemiyorum. Ben sadece kültürel bir ifade olarak sanat yaratmaya çalışıyorum” dedi.
Nelson sanatsal, romantik, ikonik ve naif görüntüler yaratmayı amaçladığını söyleyerek, 30 yıldır dünyanın en uzak bölgelerinde, izole ve antik toplulukları bu amaçla fotoğrafladığını belirtti.
Nelson gittikçe küreselleşen dünyada aslında birbiri ile bağlantılı olan kültürleri tanımayı ve belgelemeyi misyon edindiğini söylüyor.
Nelson, çocukken yaşadığı taciz travmasıyla fotoğrafları arasında bir bağ keşfettiğini söyleyen Nelson, yerli topluluklarının fotoğraflarının uzun yıllar boyunca kendini iyileştirmenin zorlayıcı bir formu olduğunu anladığını söylüyor.
Nelson, yaşadığı türde bir travmanın ardından insanın kendinden nefret etme eğilimi içine olabileceğini ve yargılandığını hissetmeden insanlıkla empati kurabilmenin bir yolu olarak fotoğraf çekmeye karar verdiğini ifade ediyor. 17 yaşında okulu bitiren Nelson Çin’e giderek iki yıl Tibet’te yaşayarak çektiği fotoğraflar National Geographic dergisinde yayınlandı.
İlk kitabı sonrasında kendisine yöneltilen eleştirilere kulak verdiğini söyleyen Nelson, fotoğrafını çektiği insanların hayallerini, fikirlerini fotoğrafa daha çok yansıtmak istemiş.
Jimmy Nelson’ın son kitabı Homage to Humanity’nin (İnsanlığa Saygı) aynı zamanda bir de dijital aplikasyonu var. Kitapta fotoğrafların yanında yer alan kod, aplikasyona okutulduğunda röportajlara ve kabilelerle ilgili daha derin bilgilere ulaşılabiliyor. Ayrıca Nelson, tüm bu materyalleri kendi web sitesinden ücretsiz yayınlıyor.
Nelson, Homage to Humanity adlı kitabının aynı zamanda kendisi için hayatını tekrar keşfetmesine yardımcı olduğunu söylerken, her sanat eserinin içinde biraz delilik barındırdığını ve bu çalışmasında da aynısının geçerli olduğunu söylüyor.
