Epilepsi ve gebelik
Epilepsi ve gebelik
Tedavisi iyi yapılmamış veya tedaviye rağmen hastalığı geçmemiş genç kızlarımızın evlenmesi ve çocuk sahibi olması büyük sorundur.
Çoğu epileptik genç kızların kendileri ve bazen ailesi, hastalığı saklar. Bu hastalığın nişanlılık veya evlilikte sonradan eşler tarafından öğrenilmesi sorun olabilir.
Ne yazık ki, toplumumuzda epilepsi yani sara hastalığı yanlış tanınmaktadır.
Epilepsi hastalığının tedavisi iyi yapılırsa, hastalar normal hayatına devam eder. Ne sokakta bayılırlar, ne de işyerinde verimleri düşer.
Gebelik ve çocuk doğurma, epileptik kadınların büyük çoğunluğunda ciddi bir soruna yol açmaz. Çocuk sahibi olmak isteyen epileptik kadın, gebelik boyunca nörologun ve kadın doğum uzmanının kontrolünde olmalıdır. Nörologla, kadın doğum doktoru da kendi aralarında irtibat halinde olmalıdır. Günümüzde, artık anne karnında bazı hastalıkların ve anomalilerin tanısı yapılmaktadır. Yani, epileptik annelerin çocuğunda da bir anormallik olursa bu da tespit edilir.
Epileptik kadınlar genelde aşağıdaki soruların cevaplarını ararlar.
**SORU: Epilepsi olduğumu eşime söylemeli miyim?
**
YANIT: Tabi ki, söylenmelidir. Epilepsi genelde tedaviyle kontrol altına alınan ve çoğu hastalığa göre hastanın hayatını kısıtlamayan bir hastalıktır.
**SORU: Gebe kalırsam ilaç kullanmam doğru mu?
**
YANIT: İlaç kullanmak gerekiyorsa, kesinlikle kullanılmalıdır. Çünkü ilaç kesilirse büyük nöbet geçirme riski çok fazladır. Nöbetlerin anneye ve bebeğe olan zararı, ilaçlardan çok daha fazladır. İlaç seçerken nörolog doktor, kadın doğum uzmanı ile irtibat halinde olmalı ve ilacın yan etkisini göz önünde bulundurmalı ve de anne, babaya bilgi vermelidir.
**SORU: İlaç bebeğime ne gibi zararlar verir?
**
YANIT: Gebelikte ilaç kullanmak bebeklerde % 5 -6 gibi çok düşük oranda anomali yapar. Bu amolilerin çoğu da YARIK DUDAK gibi basit ve daha sonradan basit bir estetik operasyonla düzeltilecek anomalilerdir. Bu 10 yıllık mesleki deneyimimde epileptik gebe hastalarımla kesinlikle ilaç kesmedim, fakat hiçbir zaman yarık dudak görmedim.
Çok az oranda, bebeklerde nörol tüp defekti ve kalp hastalığı olabilir.
Yapılan araştırmalar Valproik asitin (yani Depakin ve Convulex’ in) nörol tüp defekti yapma olasılığının yüksek olduğunu göstermiştir. Fenitoin’ in (Epdantom) ise, yarık dudak ve kalp anomalileri ile daha çok düşüktür. Ve gebelikte tespit edilir.
**SORU: Gebeliğimde ilaçlarım nasıl ayarlanmalı?
**
YANIT: Gebelik daha gerçekleşmeden nöbetlerin iyi bir şekilde kontrol edilebildiği en az doz belirlenmeli ve nöbet tek ilaçla kontrol altına almaya çalışmalıdır. İlaç kambinasyonlarından yani iki veya daha fazla ilaç kullanmaktan kaçınılmalıdır.
**SORU: Gebeliğimde metabolizmamda ve hormonlarımdaki olan değişim epilepsimi nasıl etkiler?
**
YANIT: Gebelikte iyi bir ilaç tedavisi ve yakın takiple pek fazla sorun olmaz. Fakat epileptik gebelerde metabolik değişiklik bazen, nöbetleri tetikler ilaca rağmen gebede nöbet olur. Fakat bu çok nadir bir durumdur. Bu durumda yeniden ilaç dozu ayarlanması yapılır.
**SORU: Normal doğum mu yapmalıyım, sezaryan mı?
**
YANIT: Ben genelde hastalarıma sezaryan öderirim. Çünkü normal doğumda oluşabilecek ağrılar ve doğum süresinin uzaması vs… gibi durumlar nöbeti tetikleyebilir.
Epileptik kadınların kafasında belki binlerce soru geçer. Ben yukarıda en çok cevabı aranan sorulara çok kısa yanıt vermeye çalıştım.
Epileptik genç kızlar, korkmadan vlenip, korkmadan çocuk sahibi olabilirler. Bu süreç içinde nörolog ve kadın doğum doktorlarının kontrolünden çıkmamaları ve ilaçlarını düzgün almaları şarttır.
**Doç. Dr. Serdar Dağ
**
Nörolog
