Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani görüşmesi sonrası soruları yanıtladı. Erdoğan, Diyarbakır’da 2. Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nda Türk bayrağının gönderden indirilmesiyle ilgili soru üzerine “İkinci Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nda, Diyarbakır’daki bu bayrak indirilmesi konusu, bununla ilgili olarak benim söyleyebileceğim herhalde en şiddetli cümle neyse onu siz benden duymuş olun. Konuyla ilgili olarak, İçişleri Bakanım hemen teftişi başlatmış durumdadır. Tabii oradaki ilgili komutan ile alakalı da bunlar teftişin içerisindedir. Bunun çocuk olması bizi ilgilendirmez. Bir çocuk bizim kutsalımız olan bayrağı alma mahareti gösteriyorsa bunun bir karşılığı muhakkak ki olacaktır. Bedeli neyse, bunun bedelini de onu oraya gönderenler, kendisi, onlar da ödeyecektir” dedi.
Erdoğan askerlere de şöyle sert çıktı: “Çocuktur diye bizim bayrağımıza, kutsalımıza bu şekilde saldırmak suretiyle buna sessiz kalmamız mümkün değildir. Direğe tırmanıyor dikkat edin. Sokakta, çarşıda, pazarda bir bayrağı elinden düşürmüyor, direğe tırmanıyor. Direkten, bayrağımızı indirme cüretinde bulunabiliyor. Orada görevli olan askerdi, komutandı, bu teftişten sonra hepsi bunun bedelini ödeyecektir. Ben bunu özellikle söylüyorum.”
‘Dik durun’ uyarısı
Son günlerde yaşanan olaylarla ilgili halka bir çağrıda bulunmak istediğini belirten Erdoğan, “Bütün bu olaylar karşısında bilesiniz ki bu çözüm sürecini ortadan kaldırmaya yönelik atılan adımlardır. Bu süreci provoke etmeye yönelik adımlardır ve bu çözüm sürecine yönelik bu provokasyonlara karşı milletçe dik durmamız lazım. En azından Diyarbakır’da o annelerin ortaya koyduğu tavrı tüm bölge insanının aynı şekilde koymasını, hatırlatmasını istiyorum. Tokat’taki vatandaşın ortaya koyduğu tavrı aynı şekilde herkesin ortaya koymasını söylüyorum. Kalkıp de yol kesmek, bu eşkıya işidir terörist işidir” dedi. Yol kesme eylemlerine de değinen Erdoğan, “Yol kesenler de bundan böyle bedelini onlar da ödeyeceklerdir. Bu konuda ilgili bakanlarıma gerekli talimatlar verilmiştir.” diye konuştu.
"Doğalgaz konusu bu kadar kolay değil"
Başbakan Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında 'doğalgaz satışında indirim' konusu da gündeme geldi.
"BM'de şiddet ve aşırılıkla mücadele gününün belirlenmesi önerisi konusunda İran ve Türkiye'nin rolü ne olur?" şeklindeki soruya Ruhani, "Bugün pişman olmasalar yarın pişman olacaklar. Her iki ülke güçlü ülke olarak bu amaca inanıyor ve kararlılar. Bugün bölgede aşırıcılık ve şiddet bütün ülkelerin zararınadır. Terörist grupları ortaya çıkarmak için yardım edenler veya maalesef ses çıkarmayan ülkeler. Özellikle batıdaki büyük ülkeler bugün pişmanlar. Bugün de pişman olamasalar yarın pişman olacaklar. Türkiye ve İran iki Müslüman ülke olarak her ikisi de inanıyorlar, Rahmani İslam'a inanıyorlar. Rahman ve rahmet bize yardım edecektir. Terörle mücadele, hepimizin görevidir. İkimiz için de farz ve gerekliliktir" diye yanıt verdi.
İran'ın doğalgaz indirimine gitmesinin söz konusu olup olmayacağına ilişkin bir soruya Ruhani, "Gaz konusunu sayın Başbakan'ın Tahran'a yaptığı ziyarette konuştuk. Bugün de konuştuk. Bu gecede görüşmelerin çok hızlı bir şekilde sonuca vardırabilmek için devam etsinler görüşmelerine. Gazın fiyatı çeşitli parametrelere bağlı. Kendine özel bir formülü var. Bu kadar da kolay değil. Her iki ülke diğer açılardan haberdar olmaksızın karar versin. Enerji bakanı ve İran petrol bakanı bu gece bu konuda müzakerelerine devam edecektir" diye cevapladı. Başbakan Erdoğan aynı soruya, müzakerelerin olumlu geçmesi temennisinde bulunarak, "Halkımıza daha ucuz doğalgazı nasıl veririz. Bunun arayışı içerisindeyiz. Talimatlar verildi. Kısa zamanda netice alınmasını temenni ediyorum. Bundan sonraki süreç, yeni tablo üzerinde devam eder" diye yanıt verdi.
Kritik ziyarette 3 kritik gündem
Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Ruhani Ankara Palas’ta çalışma yemeğine katıldılar.
30 MİLYAR DOLARA NASIL ULAŞILACAK?
Başbakan Erdoğan’ın yılbaşında İran’a yaptığı ziyarette ekonomik ilişkiler açısından önem taşıyan Türkiye-İran Tercihli Ticaret Anlaşması imzalandı. Anlaşmayla Türkiye’nin bazı tarım ürünlerinde İran’a tarife indirimi vermesi, buna karşılık İran’ın sanayi ürününde Türkiye’ye tarife indirimi sağlaması kararlaştırıldı. Yetkililer ziyaretin iki ülke arasındaki 30 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşılması için kritik önem taşıdığına dikkat çekiyor.
HALKBANK DIŞINDA BANKA OLACAK MI?
İran ile yapılan görüşmelerin en kritik maddesi Halkbank. İran Halkbank dışındaki bankalarla da çalışmak istiyor. ABD ve AB 2010 yılında İran’a ambargo uygulamaya başladı. 2012 yılının mart ayından itibaren ise uluslararası döviz transfer sistemi yani swift üzerinden İran’a para transfer edilemez hale geldi. Türkiye ise çare olarak İran’a Halkbank’ta döviz ve TL hesabı açtı. Şimdi ise İran Halkbank dışındaki bankalarla çalışmak istiyor.
TAHKİM SORUNU NE OLACAK?
Türkiye ile İran arasındaki ilişkilerde enerji önemli başlıklardan birisi. İran’dan ithal edilen ham petrol son 3 yılda geriledi. Doğalgazda ise Türkiye İran’dan 2013 yılında da 8,9 milyar metreküp doğalgaz ithal etti. İran doğalgazda da yüzde 25’lik bir paya sahip. Doğalgaz konusunda İran ile Türkiye tahkime gitti. Türkiye İran’dan yüzde 32 düzeyinde bir indirim istiyor. İran ise yanaşmıyor. Dün Ruhani ile yapılan görüşmelerde enerjiye yönelik bir anlaşma imzalanmadı.