Erdoğan ve Putin'in katılımıyla TürkAkım projesinde vanalar açıldı

Gülseli KENARLI - Güven USTA / İSTANBUL (DHA) CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan, "Elimizdeki tüm imkanları seferber ederek bölgemizin kan ve gözyaşına boğulmasına izin vermeyeceğiz. Bu süreçte Rusya Federasyonu ve değerli dostum Sayın Putin ile de sürekli diyalog ve istişare halinde olacağız. Rus dostlarımızın da katkısı ve destekleriyle inşallah bu sıkıntılı süreci suhuletle atlatacağımıza inanıyorum" dedi.
Rusya'nın doğalgazını Türkiye ve Avrupa'ya taşıyacak olan TürkAkım'ın açılışı yapıldı. Haliç Kongre Merkezi'ndeki açılışı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin gerçekleştirdi. Törene ayrıca, Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç ve Bulgaristan Cumhuriyeti Başbakanı Boyko Borisov, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Azerbaycan Enerji Bakanı Perviz Şahbazov, Bulgaristan Enerji Bakanı Temenuzhka Petkova, Sırbistan Madencilik ve Enerji Bakanı Aleksandar Antic katıldı.
Sahneye ikili kürsü kuruldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin aynı anda kürsüye çıktı. İlk olarak Putin bir konuşma yaparak, "Bu açılış törenine katılanlar sadece Rusya ve Türkiye için değil, Güney Avrupa ülkeleri için de önemli bir gelişmeye tanık oluyorlar. Rusya ve Türkiye arasındaki iş birliği adım adım bütün alanlarda gelişiyor. Dünyadaki son derece zor duruma rağmen ve birtakım uluslararası oyuncuların bu karşılıklı yarar yönünde gelişen iş birliğimize mani olmaya çalışmalarına rağmen bu çalışmalar, devam etmektedir" dedi.
Vladimir Putin, Rus doğal gazının Türkiye'ye 30 yıldır ihraç edildiğine dikkat çekerek, "Önce Rus doğal gazını Trans-Balkan gaz boru hattı üzerinden Türkiye'ye aktarıyorduk. Sonra doğrudan Mavi Akım üzerinden vermeye başladık. Sadece geçen sene Türk ortaklarımız 24 milyar metreküp gaz aldı" diye konuştu.

"AVRUPA ENERJİ PİYASASININ GÜVENİNİ SAĞLAYACAK"
Putin, "TürkAkım ile ilk hattan Batı Sibirya yataklarından doğal gaz, ikinci hat ile de doğal gaz Türkiye üzerinden Balkanlar'a, Bulgaristan ve Yunanistan ve Sırbistan'a sevk edilecek. Rus doğal gazının TürkAkım ile Türkiye üzerinden Avrupa'ya sevk edilmesi sadece Türkiye ekonomisine ve Karadeniz bölgesine değil, birçok Güney Avrupa ülkesinin ekonomisine olumlu tesir edecek ve genel anlamda Avrupa enerji piyasasının güvenini sağlayacak" dedi.

"GELECEKTE DE BU ŞEKİLDE ADIMLAR ATACAĞIZ VE YENİ BAŞARILARA İMZA ATACAĞIZ"
Putin, "Türk makamlarına ve Türkiye Cumhurbaşkanı'na teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Çünkü inşa esnasında gerekli tüm lisansları ve izinleri vaktinde sağladılar. Bir siyasi irade gösterdiniz ülkenizin ulusal çıkarlarına uygun bir projeye el attınız. Eminim Rusya ve Türkiye gelecekte birçok projeyi hayata geçirecek. Hem enerji alanında hem de başka alanlarda hep beraber en iddialı projeleri gerçekleştirebileceğiz. Bu da her iki devlet ve millet için hayırlı olacaktır. Hiç de kolay olmayan şartlarda, zor bir dünyada yaşıyoruz. Ne yazık ki bulunduğumuz bu bölgede gerginliğin artırılmasına yönelik ciddi eylemler var. Türkiye ve Rusya, bu arada bambaşka örnekler sunuyor. Örneğin devletlerimiz, halklarımız, Avrupa halkları ve dünya halklarının hayrına çalışmalar yürütmekteyiz. Eminim gelecekte de bu şekilde adımlar atacağız ve yeni başarılara imza atacağız" şeklinde konuştu.

"15 MİLYON HANENİN YILLIK DOĞAL GAZ İHTİYACINI DA KARŞILAMIŞ OLACAĞIZ"
Putin'in ardından konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "TürkAkım, Rus dostlarımızla beraber büyük emek harcadığımız, hem ikili ilişkilerimiz hem de bölgemizdeki enerji haritası bağlamında tarihi nitelikte bir projedir. Projenin hattının deniz bölümünün tamamlanması münasebetiyle değerli dostum Putin ile geçtiğimiz yıl yine İstanbul'da bir tören düzenlemiştik. Allah'a hamdolsun geride bıraktığımız bir sene içerisinde hedeflediğimiz şekilde hattı başarıyla tamamladık ve işte şimdi de açılışı yapıyoruz. Proje sayesinde 31,5 milyar metreküplük doğal gazın 15,75 milyar metreküpü aracı hiçbir ülke olmadan doğrudan ülkemize ulaşacaktır. Böylece 15 milyon hanenin yıllık doğal gaz ihtiyacını da karşılamış olacağız. TürkAkım Projesi'nin ülkemiz ve bu haktan faydalanacak tüm dostlarımız için hayırlara vesile olmasını diliyorum" dedi.

"ENERJİ ALANINDAKİ İŞ BİRLİĞİMİZ, HER TÜRLÜ SINAMAYI DİĞER ALANLARDA OLDUĞU GİBİ BAŞARIYLA ATLATMIŞTIR"
Erdoğan, "Nüfusumuzun yüzde 79'una karşılık gelen 53 milyon vatandaşımız doğal gazı aktif bir şekilde kullanıyor. Bu sayı, yaptığımız altyapı yatırımlarıyla gün geçtikçe artıyor. Rusya ise ülkemizin önde gelen doğal gaz tedarikçilerinin başında geliyor. Geride bıraktığımız 33 senede Rusya Federasyonu'ndan yaklaşık 400 milyar metreküp doğal gaz tedariki sağladık. Bu tablo ülkelerimizin karşılıklı çıkarına dayalı, kazan kazan temelli işbirliğinin en güzel örneğidir. Enerji alanındaki iş birliğimiz, her türlü sınamayı diğer alanlarda olduğu gibi başarıyla atlatmıştır. Türkiye ve Rusya olarak bu işbirliğinin zemini üzerinde yeni projelere, yeni başarılara imza atmaya devam edeceğiz. Avrupa ülkelerinin proje kapsamındaki ikinci hattan gelecek Rus gazına yoğun ilgi gösterdiğini görüyoruz. Türkiye olarak son yıllardaki yatırımlarımızla kendimizle birlikte bölge coğrafyası için de önemli bir doğal gaz arz kapasitesi ve ticaret merkezi oluşturacak altyapıya kavuştuk. Bundan bir ay önce bölgemizin en stratejik hatlarından biri olan TANAP'ı aziz kardeşim Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile birlikte resmen hizmete açtık. Enerjinin İpekyolu olarak görülen TANAP ile 16 milyar metreküplük Azerbaycan doğal gazını Türkiye ve Avrupa'nın istifadesine sunduk. İlerleyen yıllarda TANAP'ın taşıma kapasitesini önce 24 milyar metreküpe inşallah ardından da 31 milyar metreküpe çıkarmayı planlıyoruz" diye konuştu.

"AKDENİZ'İ ÇATIŞMA DEĞİL, İŞ BİRLİĞİ SAHASINA DÖNÜŞTÜRELİM"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Yeni arz kaynaklarının ortaya çıkarılması ve mevcut rezervlerin geliştirilmesi doğrultusunda kara ve denizde hidrokarbon arama ve üretim faaliyetlerinin artırılması için çalışmalar yürütüyoruz. Hedefimiz ülkemizi küresel enerji merkezlerinden biri haline getirmektir. Türkiye olarak kesinlikle bölgesel gerilim peşinde değiliz, asla da olmadık. Doğu Akdeniz'de süren hidrokarbon arama faaliyetlerimizin tek amacı ülkemizin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin menfaatlerini korumaktır. Her fırsatta tekrarladığımız gibi Doğu Akdeniz'de ülkemizin dışlandığı hiçbir projenin ekonomik, hukuki, diplomatik bakımdan hayata geçme şansı yoktur. Akdeniz'deki en uzun kıyı şeridine sahip Türkiye'nin bu bölgeyle ilgili her türlü projede söz söyleme hakkı elbette olacaktır. Buradan tüm kıyıdaş ülkelere yaptığımız iş birliği çağrımızı tekrarlamak istiyorum. Gelin tarih boyunca medeniyetlere beşiklik yapmış Akdeniz'i çatışma değil, iş birliği sahasına dönüştürelim. Bize bir adım gelene çok daha fazlasıyla gitmeye hazırız. Karşılıklı saygı ve hakkaniyet temelinde her türlü iş birliğine varız. Gerek TANAP, gerekse bugün açılış gururunu yaşadığımız TürkAkım ülkemizin işte bu vizyonunun en somut nişanesidir. Ve TürkAkım isminin sahibi de hak sahibi değerli dostum Sayın Putin'dir. Muhattaplarımızdan beklentimiz, Türkiye'nin uzattığı bu samimi iş birliği elini geri çevirmemeleridir" diye konuştu.

"TİCARET HACMİMİZDE ARTIK 100 MİLYAR DOLARLIK HEDEFİ KONUŞUYORUZ"
Erdoğan, "İstiklal Harbimizde Rus dostlarımızdan gördüğümüz desteği unutabilmemiz mümkün değildir. Soğuk savaşın en keskin dönemlerinde dahi Rusya ve Türkiye komşuluk hukukunun zedelenmesine müsaade etmemişlerdir. Son dönemde de fikir ayrılıklarımızın ortak çıkarlarımızın önüne geçmesine izin vermedik. Sayın Putin'in güçlü iradesiyle ilişkilerimizde çok farklı bir ivme yakaladık. 1980'lerde 300-400 milyon dolar civarında seyreden ticaret hacmimizde artık 100 milyar dolarlık hedefi konuşuyoruz. Özellikle son 3 yılda ikili ticaretimizde düzenli artış yaşıyoruz. Turizmde her sene yeni bir rekor kırılıyor. Müteahhitlerimizin Rusya'da üstlendikleri işlerin toplamı 75 milyar dolara ulaştı. Karşılıklı yatırımlarımız 10'ar milyar doları aştı. Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesinde de ciddi bir aşamaya geldik. İnşallah ülkelerimiz için son derece önemli olan bu projeyi de planladığımız takvime uygun şekilde tamamlayacağız. Bugün açılışını yaptığımız TürkAkım projesi ise yeni dönemin sembol eserlerinden biri olacaktır. Sahip olduğumuz potansiyeli tam manasıyla harekete geçirdiğimizde ortaya çıkacak katma değerden tüm bölgenin istifade edeceğine inanıyoruz. Tıpkı bir Rus atasözünde ifade edildiği gibi 'Akıllı yol arkadaşı yolun yarısı demektir.' Biz de önce refik sonra tarik diyen yani yol kadar yol arkadaşının da önemli olduğuna inanan bir milletiz" şeklinde konuştu.
Erdoğan, "Türk-Rus dostluğunun ortak projelerle son yıllarda bu gerçeği defalarca ete kemiğe büründürdü. İnşallah önümüzdeki dönemde de Türkiye ve Rusya'nın iki komşu ülke olarak yol arkadaşlığını kararlılıkla sürdüreceklerine inanıyorum" dedi.

ABD-İRAN GERGİNLİĞİ
Erdoğan, "Son dönemde bölgesel hadiseler bakımından oldukça sancılı günler yaşıyoruz. Müttefikimiz Amerika Birleşik Devletleri ile komşumuz İran arasında bir süredir devam eden gerilim hiç arzu etmediğimiz bir noktaya ulaştı. Türkiye olarak ne Irak'ın ne Suriye'nin ne Lübnan'nın ne de deniz yoluyla enerji ticaretinin yüzde 30'undan fazlasının yapıldığı Körfez bölgesinin vesayet savaşlarının sahnesi haline gelmesini istemiyoruz" şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bilhassa komşumuz Irak zaten sıkıntılı olan istikrarını tamamen kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya. Irak Türkmenlerinin selameti de bizim için kendi vatandaşlarımızın güvenliği kadar önemlidir. Arabı, Kürdü, Türkmeni, Şiisi, Sünnisi ile Irak halkının tamamı bizim özbeöz kardeşimizdir. Türkiye olarak bu konudaki hassasiyetimizi daha önce de farklı vesilelerle açıkça ortaya koyduk. Yaklaşık 30 yıldır kargaşa ve çatışamalarla anılan Irak'ın toprak bütünlüğünü koruyarak, yeniden huzura kavuşması için büyük çaba harcadık. DEAŞ ve PKK terörü ile mücadelesinde Irak'a her alanda destek verdik. Mezhepçilik taassubunun bu ülkeyi esir almasını engelemek için Irak halkını oluşturan tüm gruplara düzenli temas kurmak suretiyle elimizi uzattık. Savaş tamtanlarının çaldığı bu kritik süreçte de diplomasinin tüm kanallarını kullanarak tansiyonu düşürmeye çalışıyoruz. Bu çerçevede son bir haftada çok sayıda liderle telefon görüşmesi gerçekleştirdik. Dışişleri Bakanımız da muhataplarıyla yoğun bir diplomasi trafiği yürütüyor. Amacımız gerilimi düşürerek yeniden akli selimi hakim kılmaktır. Bölge son 20 yıldır devam eden çatışmalar sebebiyle zaten bitap düşmüş durumda. Farklı güçler arasında sürdürülen vekalet savaşlarının bedelini Irak'tan Suriye'ye kadar milyonlarca masumun ödedi. Asırlarca esenlik ve barış diyarı olan İslam medeniyetinin kadim şehirlerinin birer enkaza dönüştü" dedi.

"RUS DOSTLARIMIZIN DA KATKISI VE DESTEKLERİYLE İNŞALLAH BU SIKINTILI SÜRECİ SUHULETLE ATLATACAĞIMIZA İNANIYORUM"
Erdoğan şöyle devam etti:
"Kardeşin kardeşe düşman hale getirildiği bu tablodan da en fazla bölgeyle ilgili hesabı olan dış güçler faydalanıyor. Coğrafyamızda artık yeni bedeller ödemeye kimsenin mecali kalmamıştır. Hiç kimsenin sadece kendi çıkarları uğruna Irak başta olmak üzere tüm bölgeyi yeni bir ateş çemberine atmaya hakkı yoktur. Tüm taraflarla konuşabilen bir ülke olarak diplomasi trafiğimizi çok yönlü bir şekilde devam ettireceğiz. Elimizdeki tüm imkanları seferber ederek bölgemizin kan ve gözyaşına boğulmasına izin vermeyeceğiz. Bu süreçte Rusya Federasyonu ve değerli dostum Sayın Putin ile de sürekli diyalog ve istişare halinde olacağız. Rus dostlarımızın da katkısı ve destekleriyle inşallah bu sıkıntılı süreci suhuletle atlatacağımıza inanıyorum" diye konuştu.

VANA AÇILDI
Konuşmaların ardından, Anapa'daki Russkaya kompresör istasyonundaki Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Aksyutin ve Kıyıköy alım terminalindeki BOTAŞ Genel müdürü Burhan Özcan ile bağlantı kuruldu. Bağlantıların ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Putin boru hattını faaliyete geçiren sembolik vanayı açtı.