'Ergenekon Davası'nda kim ne kadar konuştu?

Silivri'de cezaevi bitişiğindeki duruşma salonunda, Ergenekon davasını yürüten İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, ilginç bir çalışmaya imza attı. Mahkeme, ilk duruşmanın yapıldığı 20 Ekim 2008 tarihinden bu yana toplam 4 yıl 3 aylık yargılamada, ana dava dosyası ve bu dosya ile birleşen davalardaki toplam 277 sanık ve avukatın, duruşmalarda ne kadar konuştuklarını belirledi.

Çalışma, mahkemenin doğrudan aldığı bir karar ile naip hakim olarak tayin edilen üye hakim Hüsnü Çalmuk tarafından yapıldı. Toplam 17 sayfalık çalışmada, çıkarılan çizelge ile sanıklar ile avukatların, kaç duruşmada, toplam kaç saat ve kaç dakika konuştukları belirlendi.

Konuşmalar, 'Savunma ve Çaprazlar' ile 'Talep ve Beyanlar' bölümlerinde iki ayrı başlık altında toplandı. Her iki bölümün yan kısmına da toplam konuşma süresi belirtildi. Çalışmaya göre, duruşmalarda yaptığı konuşmalar en uzun süre alan kişi, 136 saat 55 dakika ile tutuklu sanıklardan Kemal Kerinçsiz oldu. Kerinçsiz'in, savunması sırasında yaptığı konuşmalar ve çapraz sorgusu sırasında verdiği cevapların, toplam 95 saat 8 dakika sürdüğü belirtildi. Kerinçsiz'in talepte ve beyanda bulunmak için yaptığı konuşmalar ise toplamda 41 saat 47 dakika olarak hesaplandı. Naip hakim Çalmuk, Kerinçsiz'i, her iki ayrı bölümün de en uzun konuşanı olarak belirledi.

Naip hakim incelemesine göre, 2'nci sırada en uzun konuşan kişi ise sanık Kemal Kerinçsiz'in konuşma süresinin yarısından bile az konuşmuş. Çalışmada 2'nci en uzun süre konuşan kişi, 62 saat 52 dakika ile tutuklu sanıklardan İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek olarak yer alıyor. Danıştay dava dosyası tutuklu sanıklarından Osman Yıldırım ise çalışmaya göre 59 saat 54 dakika ile en uzun konuşan 3'üncü kişi.

Sanıklar bölümünde en az konuşan, hatta hiç konuşmayan 11 sanık ismi dikkat çekiyor. Bu sanıklardan Bedrettin Dalan, Mustafa Bakıcı, Saipir Debzelvitze ve Turhan Çömez, firari olduğu için duruşmalara hiç katılmadıkları için konuşma sürelerinin karşısında 0 (sıfır) dakika yazıldı. Ayrıca, yargılama sırasında ölen sanıklar İlhan Selçuk ile Engin Aydın da hiç konuşmayan sanıklar bölümünde yer aldı. Hiç konuşmayan diğer sanıklar ise Emrah Gönenci, Hasan Hüseyin Uçar, İsmail Eksik, Mehmet Murat Yüce, Satılmış Balkaş ve Murat Özkan da bulunuyor.

Ayrıca, naip hakim Hüsnü Çalmuk, her ne kadar yeni yasa kapsamında MİT mensubu olduğu için yargılanması konusunda Başbakan'dan izin alınması amacıyla dosyası ayrılsa da Özel Yılmaz'ın konuşma süresini de hesapladı. Hiçbir talep ve beyan konuşması bulunmayan Yılmaz'ın, savunması ve çapraz sorgusunda verdiği cevaların süresinin de 1 saat 50 dakika tuttuğu belirtildi.

Kamuoyunun yakından tanıdığı bazı sanıkların konuşma süreleri de çalışmada şöyle yer aldı: Eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ, 2 saat 18 dakika, CHP milletvekilleri Mehmet Haberal 12 saat 45 dakika, Mustafa Balbay 40 saat 53 dakika, gazateci Tuncay Özkan 38 saat 29 dakika, emekli Orgeneral Hurşit Tolon 32 saat 23 dakika, emekli Orgeneral Hıfzı Çubuklu 9 saat 49 dakika, emekli Tuğgeneral Veli Küçük 26 saat 24 dakika, emekli Albay Dursun Çiçek 32 saat 1 dakika, Özel Harekat Dairesi eski Başkan Vekili İbrahim Şahin 26 saat 37 dakika, İnönü Üniversitesi eski Rektörü Fatih Hilmioğlu 24 saat 11 dakika, eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Kemal Alemdaroğlu 5 saat 12 dakika, YÖK eski Başkanı Kemal Gürüz 50 dakika, Prof. Dr. Yalçın Küçük 12 saat 31 dakika, eski Esenyurt Belediye Başkanı Gürbüz Çapan 8 saat 57 dakika, Anayasa Mahkemesi üyesi Osman Paksüt’ün eşi Ferda Paksüt 44 dakika.

Naip hakim çalışmasında, sanıkların alt kısmında da sanık avukatlarının konuşma süreleri aynı şekilde iki ayrı bölümde belirtildi. Avukatlar arasında sanık Kemal Alemdaroğlu'nun avukatı, eski DGM hakimi Metin Çetinbaş, toplamda en uzun süre konuşan avukat olarak hesaplandı. Toplam 46 saat 5 dakika konuştuğu belirtilen Çetinbaş'ın, neredeyse konuşmasının tamamı savunma ve çapraz sorgu bölümüne ayrılmış durumda. Çalışmaya göre Çetinbaş, bu toplam sürenin sadece 17 dakikasını talepte bulunmak için kullanmış. Geri kalan kısmının tamamı savunmaya ayrılan bölüm.

Savunmada, avukatlar arasında Çetinbaş en uzun süre konuşurken, sanık Kemal Kerinçsiz'in avukatı Tolga Akalın da talepler bölümünde 14 saat 16 dakika ile en uzun konuşan kişi olarak yer aldı. Avukatlar arasında toplam konuşmada 2'nci sırada, tutuklu sanık Veli Küçük'ün avukatı ve kızı Zeynep Küçük 46 saat ile 3'üncü sırada ise avukat Vural Ergül, 26 saat 31 dakika ile yer aldı.

Hüsnü Çalmuk'un çalışmasında sanık avukatlarından 17'sinin 1 dakika, 15'inin ise 2 dakika ile yer alması ise dikkat çekti.

(CİHAN)