Ergenlikteki çocuğunuzla iletişimde kalmanın 30 yolu

Üniversiteden yeni mezun olan asistanımın, ergenlerce test edilmiş fikirler içeren bir yazı yazmasını istedim.

Dr. Laura benden aileler için ergenlik çağındaki çocuklarıyla nasıl iletişim kuracağı hakkında bir yazı yazmayı isteyip istemediğini sorduğunda, nereden başlayacağıma dair hiçbir fikrim yoktu. Tabi ki birkaç yıl önce ben de ergendim ama gerçekten o zaman kafamda neler vardı? İşte bu yüzden, en sevdiğim kahve dükkânına iletişim kurmanın yollarını içeren bir liste yapmak için oturdum ve şunu yazdım – birlikte şarkı dinleyin.

Bana rastgele ve saçma gelmişti ama beyin fırtınası yapmaya devam ettiğimde bunun basmakalıp ve basit olmadığını fark ettim, kulak verilen bu küçük tavsiye sizi sadece ergenlere değil genel olarak insanlarla –onların da ilgi alanlarını paylaşarak- bağlıyordu!
Ergenlerle benzer zemin bulmak aranızdaki güveni, anlayışı ve sevgiyi inşa eder.

23 yaşında bir üniversite mezunu olarak, işte ailelerin ergenlerle iletişim kurması için düşündüğüm fikirler. Bazıları oldukça özelken diğerleri genel fikirler ama hepsine gönülden inanıyorum ve umuyorum ki bunlar her basamakta barış ve anlayışı büyütmek için yardımcı olacak.

“Marul ekerseniz ve marul iyi büyümezse, marulu suçlamazsınız. Neden iyi olmadığına dair sebepler ararsınız. Gübreye veya daha çok suya ihtiyacı olabilir veya daha az güneşe. Marulu asla suçlamazsınız. Ama eğer aile veya arkadaşlarla ilgili sorunlarımız varsa, başka insanları suçlarız. Ancak onlarla nasıl ilgileneceğimizi bilirsek, marulun büyüdüğü gibi, oldukça iyi gelişirler. Suçlamanın hiç bir pozitif etkisi yoktur ya da nedenler ve kanıtlar kullanarak ikna etmeye çalışmanın. Bu benim deneyimim. Suçlama yok, neden yok, kanıt yok sadece anlayış var. Eğer anlarsanız ve anladığınızı gösterirseniz sevebilirsiniz ve olayların akışı değişir.”

1. Dinle
Çocuğunuzun ne söylediğine çok dikkat edin. Ergenler genellikle yüzeysel olarak söyleniyormuş gibi görünen şeylerden çok daha fazlasıyla iletişim kurmaya çalışırlar. Satır aralarını okuyun, sesinin tonuna ve vücut diline dikkat edin.

2. Çocuğunuza her gün gününün nasıl geçtiğini sorun
Ergen çocuklar kapalı olabilirler ancak basitçe okuldaki gününün ya da sosyal kulüp aktivitesinin nasıl geçtiğini sormak sizin onların günlük hayatıyla ilgilendiğinizi fark etmesini sağlayacaktır. Gerçek cevaplar almaya teşvik etmek için sorularınızı doğrudan sorun:
“Kulüpteki diğer çocuklar konu hakkındaki fikirlerine nasıl tepki verdiler?”
“Şu günlerde öğle yemeğini kiminle yiyorsun?”

3. Onların yankı tahtası olun.
Eğer iyi bir dinleyiciyseniz, çocuklar sizinle sorunlarını paylaşacaktır. Ergenler sorunu tespit edip çözmenizi istemez, bu onlara kendilerini yetersiz ve bağımlı hissettirir bu yüzden sizi kendilerinden uzaklaştırırlar. Sizden yapmanızı istedikleri şey dinlemeniz ve ona bir kaç güzel soru sormanızdır, böylece nasıl hissettiğini ve en iyi çözümün ne olduğunu çözümleyebilir. Bu konuşma bittiğinde kendini size daha yakın hissedecektir.

4. Birlikte arabayla bir gezintiye ne dersiniz?
Bırakın çocuğunuz DJ olsun! Ergenler zevklerini geliştirirler ve çok kere zevk aldıkları kitaplar, filmler ve müzikler oluşan kişiliklerinin bir parçası olur. Çocuğunuzun radyo istasyonunu veya müzik CD’sini seçmesine yardımcı olun. Müzikten çok fazla hoşlanmasanız da, seçimdeki zevkleri onların düşüncelerini ve duygularını anlatan bir pencere olacak. En azından, size konuşmak için bir ortak bir zemin oluşturacak.

5. Ailenin kitap kulübünü kurun.
Hem sizin hem de çocuğunuzun eğlenebileceği bir kitaptan iki kopya alın. Ne okuduğunuzu konuşmak için eğlenceli bir yer bulun (mesela kahvaltı sonrası?). Karakterlerin seçimleri hakkında ne düşünüyorsunuz? Onlar aynı seçimi yaparlar mıydı? Konudaki ani değişimi fark ettiler mi? Meşgul lise öğrencileri için Türkçe (orj. İngilizce) dersleri için ödev olarak verilen edebiyat kitaplarını okuyabilirsiniz (ya da yeniden okuyabilirsiniz).

6. Çocuğunuz ve bazı arkadaşları için akşam yemeği partisi önerisini sunun.
...ancak, onları menüyü planlama ve yemek yapmaya dâhil edin. Bu sadece çocuklarınıza kendi yerlerine taşındıkları zaman yardımcı olacak basit yemekler yapmayı öğretmek için değil aynı zamanda kendileri büyümüş hissetmeleri için bir yöntemdir ve yetişkinliğe geçerken edindiği arkadaşları tanımak istediğinizi göstermeniz muhteşem bir yoldur.

7. Ailece dışarı çıktığınızda veya tatillerinizde arkadaş getirmesine izin verin.
Ergenliğimin ortalarından sonlarına doğru geçerken dışarı çıktığımızda ailem sürekli bir arkadaşımı da davet edebileceğimi söylerdi. Bu durum dikkati “aile zamanından” başka bir yöne çekiyor gibi görünse de aslında ailemin iyi vakit geçirmemi önemsediğini ve arkadaşlarımı tanımak istediğini hissederdim. Bu beni genellikle daha ilginç konuşmalara yönlendirirdi.

8. Birlikte spor yapın.
Eğer çocuğunuz spor yapıyorsa ona katılıp katılamayacağınızı sorun. Eğer çocuğunuz boş vakitlerinde arka bahçede potaya basket atarak rahatlıyorsa, yıllarca basketbol oynamamış olsanız bile ona katılın.

9. Birlikte film veya haftalık bir TV programı izleyin.
Patlamış mısırınızı alın ve çocuğunuzla biraz boş vakit geçirin. Kiralanacak ya da Netfilix’ten izlenecek şeyi onların seçmesine izin verin. Bunu Cuma akşamları yapılacak rutin bir olaya dönüştürmeyin, yoksa çocuğunuz onu sosyal etkinliklerden uzak tutmaya çalışıyormuşsunuz gibi hissedebilir. Çocuğunuzun okulu başlamadan önce ve birçok ödevden sonra rahatladığı Pazar Gecesi Sineması tam yerinde bir seçim olabilir.

10. Bağlantı kurmanın bir yolu olarak günlük işleri çocuğunuzla BİRLİKTE yapın.
Çocuklar her zaman ev işleri için harcanan zaman ve iş yükünü fark etmek zorunda değiller. Ben, tek başıma eve çıkana kadar bunun ne kadar zor olduğunu fark etmediğimi biliyorum. Şöyle bir ifade kullanmak harika bir yaklaşım olabilir:
“İkimiz için de epey uzun bir gün olacak gibi, eğer bulaşıklar için birlikte çalışırsak daha çabuk biter o zaman ikimizde daha çabuk rahatlayabiliriz”
Onlardan bir şeyler yapmasını ne kadar çok isteseniz ya da bu yüzden ne kadar çok olumsuz tutum sergilerseniz, çocuğunuzun direnme olasılığı o kadar artar.

11. Etkinliklerinde merkezinde olun.
Okul sonrası aktiviteler birçok ergenin hayatının bir parçasıdır, bu nedenle onların seçtiği hobilerle ilgilenmek bağlantı kurmak için mükemmel bir yoldur. Bir oyuna ya da maça gitmek için ajandanızda yer ayırın ve çocuğunuzun yeteneğini paylaşmanın keyfini çıkarın. Ancak şunu unutmayın: Onların yaptıkları aktiviteyi daha iyi yapmasına yardım etmek için orada değilsiniz, eğer öyle davranırsanız bunu bir eleştiri olarak algılayacaklar sizinle eve dönerken surat asacaklar. Takdir etmek için oradasınız! Sadece “oynama tarzına bayıldım” deyin.

12. Ödevlerin ne kadar baskı yaptığı konusundaki acısını paylaşın.
Eğer biri bütün gün okulda çalıştıkları ve sonrasında da tüm akşam ödevleri üzerine çalışacakları için onları takdir ederse, durum onlar için daha kolay olurdu. Yardım isteyip istemediklerini sorun. Çocuğunuzun kompozisyonunu düzeltmeyi veya matematik ödevini gözden geçirmeyi teklif edin. Bunun yanında çay veya atıştırmalıklar bir ergenin kalbini eritebilir.

13. Onlara her gün sarılın
Kaç yaşında olursa olsun, herkes sevdiklerinden düzenli ilgi ve sevgi bekler. Çocuğunuza sarılmak ve “seni seviyorum” demek onunla bağlantılı kalmanın en kolay yollarından biridir.

14. Eğer sarılmak istemiyorlarsa onlara ayak masajı yapın.
Kim ayak masajını reddedebilir ki? Ayrıca bu muhabbet etmek için de iyi bir fırsat.

15. Bağlantıyı kurmak için küçük alışkanlıklar yaratın.
Belki arabanın anahtarları için öpücük isteyebilirsiniz. Veya her pazar akşamı pizza yiyebilirsiniz. Veya onunla maniküre gidebilirsiniz. İşe yarayan bir şey bulun ve onu düzenli olarak yapın. Çocuğunuz bunları bekleyecek ve kabul edecektir ve sizi onlara bağlayan bu anılara tutunacaktır.

16. Birlikte yeni bir şey deneyin.
Çocuğunuzla yeni bir şeyler yaşamak, aranızda mükemmel bir bağ oluşturacaktır.

17. Birlikte eğlenin.
Çocuğunuz sizin yaptığınız şeyleri eğlenceli bulmayabilir, dolayısıyla onun neyi eğlenceli olarak gördüğüne dikkat edin ve ona katılın. Birlikte eğlenmek onun sizinle konuşmayı istemesi olasılığını artıracak.

18. Çocuğunuzdan size bir şey öğretmesini isteyin.
Ergenler daha büyük görünmek isterler. Anne ve babasına bir şeyler öğretmekten kendisini daha olgun hissedeceği başka ne olabilir ki? Sizin bilmediğiniz ama onun bildiği ne kadar çok şey olduğunu görünce şaşıracaksınız. Tabi ki bunların çoğu elektronik eşyalar ve sosyal medya hakkında olacak. Ama aynı zamanda onun okulda öğrendiği şeylerle sizi şaşırtma olasılığı da var. Bu nedenle onun Hemingway veya Roma imparatorluğu hakkında yeni öğrendiği şeyleri anlatmasına izin verin.

19. Kampa gidin.
Ekranlardan ve telefonun kapsama alanından uzakta, dağlara tırmanın ve muhabbet edin.

20. Maça birlikte gitmek için bilet alın.
Takımınız yense de yenilse de, onları birlikte desteklemek sizi yakınlaştıracak. Tribünde birlikte oturmak özel hissettirecek ve size konuşmak için birçok zaman verecek.

21. Birlikte gönüllü olun.
Ergenler dünyayı daha güzel bir hale getirmek ve neyi değiştirebileceklerini görmek isterler. Bu sadakati göstermeniz onlar için çok büyük anlamlar ifade edecek.

22. Sosyal Medyada arkadaş olup olamayacağınızı sorun.
Yorum yapmayacağınıza dair söz vermeniz gerek, ama arada sırada bazı gönderilerini “beğenme” izniniz var. Sosyal medya onların dünyasına açılan mükemmel bir pencere, özellikle eğer orada gördüklerinize aşırı tepki vermezseniz.

23. Çocuğunuza mesaj atın.
Elbette ki çocuğunuzu aramanız gayet doğal. Ama arkadaşlarının önünde telefonu açmak ve anneyle konuşmak utandırıcı olabilir. Eğer mesaj atarsanız iletişimde kalırsınız ve o da kiminle konuştuğunu belirtmek zorunda kalmaz.

24. Dilinizi ısırın.
Çocuğunuz muhteşem değil. Birçok hata yapacak. Ama bu hatalar hakkında ne kadar çok yorum yaparsanız, siz sevdiğinizi söyleseniz de çoğunuz onu sevmediğiniz duygusuna daha çok kapılacak. Bazen öneriler getirmeniz gerekir. Ama eğer bir şey söylememeyi başarabiliyorsanız, bir şey söylemeyin.

25. Onları kardeşleri/kuzenleri/arkadaşlarıyla kıyaslamayın.
Konuştukları şey ister başarılarım ister eksikliklerim olsun, ailem ya da öğretmenimin kardeşlerim hakkında konuşmasına sinir olurdum. Bu durum ergenlikteki çocuğunuzu sizden uzaklaştırmak ve sinirlerini bozmak için iyi bir yol. Ergenler, kardeşlerinin basketbolda ne kadar iyi olduğunu veya arkadaşlarının okuldaki iyi notlarına bakmaksızın onları tanıyabileceğiniz ve takdir edebileceğiniz özel ve benzersiz niteliklere sahip olduklarını hissetmek ister.

26. Özgür olmalarına izin verin.
Özel bir nedeniniz yoksa çocuğunuzun etrafında dört dönmeniz beklenmez. Aslında kendi hatalarını yapmak büyümenin önemli bir kısmını oluşturur. Tabi ki çocuğunuzun barlara gitmesine izin vermenizi önermiyorum ama partiler ve sevgiliyle dışarı çıkmak ergen hayatının normal bir parçası. Endişeleniyor musunuz? Önce sakinleşin. Sonra, çocuğumuza aşırı derecede endişeli olduğunuzu bildiğinizi ancak onlardan biraz bilgi almanızın gerekli olduğunu belirtin. Oturun ve planlarının sizi endişelendiren kısımları hakkında sorular sorun (“başınızda bir yetişkin olacak mı? Eğer çocuklar alkol alırsa veya marihuana içerse ne yapacaksın? Eğer kafan güzel olursa ve benim seni almam gerekirse ne yapacaksın? Ne olursa olsun ceza olmayacak”).

27. Sevgililer ve cinsellik hakkında onlarla konuşun.
Aileler, ergenlerin şu günlerde cinselliği her geçen gün daha erken öğrendiklerini ve deneyimlediklerini fark etmeliler. İffet kemerleri takmak ya da onları odaya kapatmak yerine, sevgilisiyle çıkma- ve evet- güvenli seks hakkında onlarla konuşun. Kendilerinin uygun gördükleri bir zamanda erkek ya da kız arkadaşlarıyla tanışmak isteyin (Bazıları sadece gençlik heyecanları olabilir bunları illaki bilmenize gerek yok). Olan biteni görmezden gelmeniz, sadece çocuğunuzun gelecekteki aşk hayatını olumsuz etkilemekle kalmayacak değil aynı zamanda kötü ilişkilere ve tuhaf seks alışkanlıklarına maruz kalması da söz konusu olacaktır.

28. Geleneksel disiplini unutun.
“Yaramazlık” veya “kötü karar” gibi kelimeleri kullanmak yerine çocuğunuzla yakınlaşmak ve onun iyi kararlar vermesini sağlamak için bu durumları bir fırsat olarak kullanın. Ailem beni hiç bir zaman ciddi anlamda cezalandırmadı böyle bir şey yapsalar bile bu kardeşlerimle aramda olan bir şakaya dönüşürdü, yani bu çok etkili bir disiplin metodu değildi. Ne zaman bir hata yapsam ya da işi batırsam, ailem benimle ne olduğu hakkında konuşur ve bu kendimi toparlamama yardımcı olurdu. Ergenler diğer insanlar gibi hatalı davrandıkları her zaman duygusal bir kargaşa yaşarlar. İşin özüne inmek ve sonrasında onlara sorunları çözmeleri için, duygularını nasıl yöneteceklerini konusunda yardım etmek, odaya kilitleyip anahtarı pencereden atmaktan daha çok işe yarayacak.

29. Onlara ne kadar özel olduklarını hatırlatın.
Çocuğunuzu övgülerle yıkamanız gerekmiyor anca bazı zamanlarda onlara onlarla ne kadar gurur duyduğunuzu, kişiliklerinin ne kadar benzersiz olduğunu hatırlatmak kendilerine güvenlerini yükseltecektir. Onları sadece büyük başarılarında takdir etmekten kaçının, gerçekten zorlandıkları halde bir şeyi başarmak için ne kadar uğraştıkları zamanlara dikkat edin ve çabaları ve azimlerini takdir edin.

30. Ne olursa olsun koşulsuz sevgi için çalışın.
Çocuğunuzla sağlıklı ve birbirinize güvendiğiniz bir ilişki inşa edebilmeniz için birçok yol bulunuyor, ancak herkesin üzerinde yürüdüğü hayat çizgisi farklıdır. Çocuklarınız hayatlarını onlar için planlayamayacağınız için ve hiç bir ergen hayata rahatça yelken açamayacağı için, ne olursa olsun çocuğunuza koşulsuz destek olmanın ailesi olarak birincil önceliğiniz olduğunu unutmayın. Benim ailem bu yıl beşinci ve son çocuğunu sonbaharda üniversiteye gönderdi; benim ve kardeşlerim tarafından gerçekleştirilmiş pek çok başarı ve hüsran gördüler, ama her zaman evlerinin ve kalplerinin bize sürekli açık olduğunu gösterdiler.