'Erken seçim ve 25 yaş' tartışmaları
ANKARA (İHA) - Hukuk profesörü Zafer Üskül, erken seçim yapılması halinde de 25 yaşını dolduranların milletvekili adayı olabileceğini bildirdi.
Verso Siyasal Araştırmalar Merkezi adına 'erken seçim ve 25 yaş' tartışmalarıyla ilgili olarak bir yazı kaleme alan Prof. Dr. Zafer Üskül, Anayasa'da 2001 yılında yapılan bir değişiklikle, 'Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz' hükmünün getirildiğini hatırlattı.
Üskül, bu fıkranın, Anayasa'ya eklenmesinin nedeninin seçimler öncesinde TBMM'de çoğunluğa sahip olanların, seçim sisteminde yapacakları mühendislik çalışmalarıyla, alacakları oylar karşılığında en çok milletvekilliğini elde etme çabalarına engel olmak olduğunu kaydetti. Seçim öncesinde seçim çevrelerini küçültmek ya da büyütmek, kontenjan milletvekilliği öngörmek, ek barajlar koymak gibi seçim sonuçlarını etkileyecek yasa değişikliklerine başvurulmasının engellenmek istendiğine işaret eden Üskül, önceki dönemlerde bu tür seçim mühendisliği çalışmalarının neredeyse her seçim öncesinde gerçekleştirildiğini bildirdi. 25 yaş değişikliğinin seçim sonuçlarını etkilemek amacıyla değil seçilme hakkını genişletmek amacıyla yapılan ve demokratikleşme süreci için önemli bir adım olduğunu ifade eden hukuk profesörü Üskül, siyasi partilerin tümünün bu değişiklikten yararlanarak 25 yaşını dolduran Türkler arasından aday gösterebileceğini açıkladı. Bu değişikliğin herhangi bir siyasi partinin yararına sonuç doğuracak bir mühendislik çalışması olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığına dikkati çeken Zafer Üskül, Anayasa'da yapılan değişikliğin yasaya yansıtılmasından ibaret bir çalışma yapıldığını dile getirdi. Bir Anayasa değişikliğinin aksine bir hüküm olmadıkça Resmi Gazete'de yayınlandığı anda yürürlüğe gireceğini belirten Üskül, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Anayasa, seçilme yaşını 25'e indirmiştir. Bu Anayasa değişikliğinin yayınlandığı anda yürürlüğe girmesini engelleyen bir Anayasa hükmü yoktur. 'Yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanamayacak' olan değişiklikler yasada gerçekleştirilen değişikliklerdir. Anayasa'da gerçekleştirilen değişiklikler değildir. Anayasa'da yapılan değişiklikle seçilme yaşının 25'e indirilmesinin ardından Milletvekili Seçilme Kanunu'nda aynı doğrultuda bir değişiklik yapılmış olmasaydı, erken ya da zamanında yapılacak bir seçimde 25 yaşını dolduranlar aday olabilecekti. Çünkü burada doğrudan uygulanabilir bir Anayasa kuralı sözkonusudur. Yüksek Seçim Kurulu'nun da benzeri bir kararı bulunmaktadır. 28 Ekim 2007'den önce yapılacak bir seçimde 25yaşını dolduranların milletvekili adayı olamayacaklarının kabulü Anayasa'nın tanıdığı bir temel hakkın ihlali olacaktır. Seçim erken de yapılsa, zamanında da yapılsa 25 yaşını dolduranlar milletvekili adayı olabilirler".
