Erken Yerel Seçim Tartışmaları

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, erken seçimle ilgili düzenlemeyi bir kez daha görüşülmek üzere TBMM’ye iade etti.

Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan yazılı açıklamada, "Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından yayımlanması uygun bulunmayan 6355 sayılı 'Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun', bir kez daha görüşülmesi için, Anayasanın 104 ve 175 inci maddeleri uyarınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına geri gönderilmiştir" denildi.

Açıklamada, söz konusu kanunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na geri gönderilmesinin gerekçeleri şöyle sıralandı:

"Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca 12/10/2012 tarihinde kabul edilen 6355 sayılı 'Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun' incelenmiştir. İncelenen Kanun ile, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına geçici bir madde eklenerek, Anayasanın 127’nci maddesi ile 18/1/1984 tarihli ve 2972 sayılı Kanunun 8 inci maddesi gereğince 2014 yılının Mart ayında yapılması gereken mahalli idareler genel seçiminin 2013 yılının Ekim ayının son Pazar günü yapılması öngörülmektedir. Kanunun gerekçesinde, mahalli idareler seçimlerinin yapılacağı dönemin zorlu kış şartlarına denk gelmesi sebebiyle seçim çalışmalarında ve vatandaşlarımızın seçimlere katılımında zorluklar yaşandığı belirtilerek, bu olumsuzlukları asgari seviyeye indirebilecek bir tarihte seçimleri yapmak gerektiği ifade edilmektedir.

Kanunun, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda tümünün gizli oylaması sonucu 360 milletvekilinin oyu ile kabul edildiği anlaşılmaktadır. Anayasanın 175’inci maddesinin dördüncü fıkrası, 'Meclisçe üye tamsayısının beşte üçü ile veya üçte ikisinden az oyla kabul edilen Anayasa değişikliği hakkındaki Kanun, Cumhurbaşkanı tarafından Meclise iade edilmediği takdirde halkoyuna sunulmak üzere Resmî Gazetede yayımlanır'; 23/5/1987 tarihli ve 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunun 2’nci maddesi ise, 'Anayasa değişikliğinin halkoylaması, ilgili Anayasa değişikliği Kanununun Resmi Gazetede yayımını takip eden altmışıncı günden sonraki ilk pazar günü yapılır' hükmünü içermektedir.

İncelenen Kanunun yayımlanması halinde, değişiklik gerekçesinde belirtilen amacın aksine, söz konusu hükümler doğrultusunda, bu defa da kış aylarında halkoylaması yapılması zorunlu hale gelecektir. Bu durumda ise, karşılaşılması muhtemel mevsim şartlarının halkoylaması çalışmalarını ve vatandaşlarımızın halkoylamasına katılımını olumsuz yönde etkileyebileceği ve ortaya çıkan bu sonucun değişiklik gerekçesiyle de çelişeceği görülmektedir.

Diğer taraftan, temel konularda yapılan halkoylamalarının halkın katılımını sağladığı ölçüde demokrasiyi güçlendireceği açık olmakla birlikte, başkaca bir içeriği ve amacı olmaksızın sadece mahalli idareler genel seçiminin beş ay erkene alınması amacıyla yapılan mezkûr Anayasa değişikliği için Anayasanın 175 inci maddesinin dördüncü fıkrasının gereği olarak halkoylamasına gidilmesinin, başta bütçe olmak üzere Devlete ve vatandaşlarımıza getireceği külfet ve ekonomik istikrara yönelik zarar riski de gözardı edilemez.

Bu sebeplerle, incelenen Kanunun belirtilen hususlar dikkate alınarak yeniden değerlendirilmesinde yarar görülmektedir. Yayımlanması yukarıda açıklanan gerekçelerle uygun görülmeyen 6355 sayılı 'Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun' Türkiye Büyük Millet Meclisince bir kez daha görüşülmesi için, Anayasanın 104 ve 175 inci maddeleri uyarınca ilişikte geri gönderilmiştir."