Erozyon 1,4 milyar ton toprağı götürüyor

ANKARA (İHA) - Türkiye, her yıl 1.4 milyar ton verimli toprağını erozyon nedeniyle kaybediyor. Orman ve meraların tahribatı, yanlış toprak kullanımı, yatırımların yanlış konumlanması gibi nedenlerle ortaya çıkan erozyon tehdidinin Türkiye'den kopardığı topraklar 400 bin hektar genişliğinde bir araziye eşdeğer.

Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü ile Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma (TEMA) Vakfı tarafından yapılan araştırmalar, erozyonun Türkiye için ne kadar büyük bir tehdit olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye topraklarında kuraklık ve çölleşmeye neden olan erozyon, Türkiye'nin dörtte üçünde aktif olarak hüküm sürüyor. Arazi eğimi, iklim, bitki örtüsü ve toprak özelliklerinin etkileşimi sonucu oluşan doğal erozyonun yanı sıra insanın doğaya müdahalesi temeline dayanan bazı yapay etkenler de erozyonu afete dönüştürüyor. Topraklarının yüzde 63'ü çok şiddetli ve şiddetli, yüzde 20'si ise orta şiddetli erozyonla karşı karşıya olan Türkiye'de 67 milyon hektarlık bir arazide toprak giderek yok oluyor.

Türkiye'de akarsularla birlikte taşınan toprak ABD'dekinin 7, Avrupa'dakinin 17, Afrika'dakinden ise 22 kat daha fazla. Sadece Fırat Nehri, her yıl 108 milyon ton toprak taşıyor. Yaşanan erozyonla her yıl 90 milyon ton besin maddesi toprakla birlikte kaybedilirken, her yıl tarım alanlarından 500 milyon ton, tüm ülke yüzeyinden ise 1.4 milyar ton verimli toprak erozyon nedeniyle ülke topraklarından kopuyor. Yanlış toprak kullanımı, yanlış tarım uygulamaları, kent, sanayi ve ulaşım yatırımlarının yanlış konumlanması erozyon terörünün hızını artırırken verimli tarım arazilerinin tarım dışı kullanımı da erozyonu tetikliyor.
Erozyonun en önemli sebeplerinden biri ise orman ve meraların tahribatı. Bu nedenle toprakların bitki örtüsünü tahrip edici etkenlere karşı korunması gerekiyor. Erozyon kontrol tedbirleri de üç sınıfta toplanıyor. Bunlar yamaç arazi, oyuntu ve dere ıslahı.

Türkiye'de erozyondan en çok etkilenen bölgeler ise İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri. Bu bölgelerde yaz kuraklığı ve yağış azlığı nedeniyle bitki örtüsü zayıf kalıyor. Bu da erozyonun etkisini artırıyor. Kurak ve yarı kurak sahaların ekosistemlerinin bozulması hızlı ve kolay gerçekleştiği için erozyon da en çok bu üç bölgeyi tehdit ediyor.