BİZE ULAŞIN
ANKARA (İHA) - Enerji ve Tabi Kaynaklar eski Bakanları Cumhur Ersümer ve Zeki Çakan'ın Yüce Divan'da yargılanmalarına devam ediliyor.
Anaya Mahkemesi'nin Yüce Divan sıfatıyla yaptığı yargılamada, tanıkların dinlenilmesine devam ediliyor. Anayasa Mahkemesi Başkanı Tülay Tuğcu kuruluş yıldönümü hazırlıkları nedeniyle bugünkü duruşmaya başkanlık etmezken, yerine Başkanvekili Haşim Kılıç başkanlık ediyor. Duruşmada dönemin BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yardım tanık olarak dinlendi. Yardım, ifadesine başlamadan önce bazı BOTAŞ sözleşmeleri ve anlaşmalarında açıklanmaması gereken hükümler bulunduğunu bunları açıklamasının Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile BOTAŞ tarafından dava konusu yapılıp yapılmayacağını sordu. Bunun üzerine Yüce Divan Başkanı Kılıç, "Söyleyecekleriniz devlet sırrı mı?" diye sordu. Bunun üzerine Yardım, "Hükümlere göre, bunlar açıklanmamalı. BOTAŞ'ın sırları devletin sırları mı bilmiyorum" dedi.
Yüce Divan heyeti bu konuyu görüşmek üzere duruşmaya 5 dakika ara verdi. Aranın ardından Kılıç, Yardım'a "Sözleşmelerde veya yapılan anlaşmalarda gizli olduğuna inandığınız konuları açıklamayabilirsiniz. Özellikle fiyatlar konusunda daha düşük daha yüksek ifadelerini kullanabilirsiniz" şeklinde konuştu. Bu konuda söz alan Ersümer, fiyat konusunda daha öncede çeşitli iddialar ortaya atıldığını tartışmalar yaşandığını belirterek, şunları söyledi:
"Devlet terbiyesi nedeniyle fiyatları hiç açıklayamadık. Az çok diyerek de Meclis'te kimseyi tatmin edemedik. Bu konuda TBMM'de gizli oturum yapıldı. Bu oturumda da fiyatları açıkladım. Yüce Divan gerekli görmesi halinde gizli oturum tutanaklarını TBMM'den isteyebilir."
O dönemde Doğalgaz Daire Başkanı olan Gökhan Yardım ifadesinde, doğalgazdaki arz taleplerini kış soğuğuna göre ayarladıklarını buna göre bir ayarlama yapılmaması durumunda kışın evlerin soğuk kalacağını söyledi. Yardım, "BOTAŞ bunu dengelemek zorundaydı. Yer altı depomuz olsaydı bu sorunlarla karşılaşmazdık" dedi.
Yardım, TBMM Soruşturma Komisyonuna verdiği ifadelere ilişikin soruları da yanıtladı. Komisyonda "Mavi Akım Projesi ile ilgili 16 milyar metreküp alalım" dediğinin hatırlatılması üzerine Yardım, "Ben Mavi Akım'da arz fazlası olacak. 16 yerine 8 milyar metreküp alalım demedim. Önce ilk 8'i alalım daha sonra diğerini alırız dedim" diye konuştu.
Yardım, "Türkmenistan ve Azerbaycan anlaşmaları neden yapıldı?" yönündeki soruya, "Devlet politikasıydı ihtiyaç vardı" cevabını verdi. Doğalgazdaki formül değişikliği ile ilgili sorular üzerine Yardım, Trusgas ile yapılan doğalgaz formüllerinin yanlış değerlendirildiğini söyledi. Bunu "Göz Yanılması" olarak nitelendiren Yardım, Mavi Akım Projesi'nde de aynı hatanın yapıldığını söyledi.
Bu konuyu Meclis Soruşturma Komisyonu Başkanı ile görüştüğünü de anlatan Yardım, "Başkana Trusgas'la ilgili iddiayı gündeme getiriyorsunuz. Aynı konular sizin Bakanınıza da gelecektir dedim. Nitekim de geldi" değerlendirmesini yaptı.
Yardım, "değişiklik ve doğalgaz fiyatlarında nasıl bir değişme meydana geleceği" yönündeki soruya ise bu durumun Dünya Petrol Fiyatları'na bağlı olduğunu aleyhte veya lehte olabileceğini söyledi. Yardım, formül değişikliğinin 1999 yılında fiyatları lehte değiştirdiğini, 2000 yılında ise aleyhte olduğunu söyledi. Yardım, "Mavi Akım yerine Türkmenistan ve Azerbaycan gazının ikame edilip edilemeyeceği" yönündeki soru üzerine de şunları söyledi:
"Türkmenistan bize gazı 114 dolardan satacağını söyledi. Biz 1986 yılından bu yana hiç bu rakama yanaşmadık, 3 haneli rakamları bile geçmedik. Biz Mavi Akımı gösterdik. Trusgazı gösterdik. Bu fiyatlar Türkmen gazından çok çok daha aşağıdaydı. Sonuçta Trusgaz'a çok yakın fiyatta anlaşma yaptık. Türkmenistan'ın gazı Türkiye'ye getirmesi çok maliyetliydi. Ruslar gazı sınıra kadar getiriyor. Maliyeti neyse katlanıyordu. Ama Türkmenistan'ın gazı Türk sınırına getirecek gücü yoktu. Ayrıca siyasi nedenler de vardı. O dönemde Azerbaycan'ın statüsü belli değildi. Azerbaycan ile Türkmenistan arasında sorun vardı. Olayın başka siyasi konuları da var. Bunlar ülkeler arası sorunlar açıklamak istemiyorum. Bunlar TBMM tutanaklarında var."
Duruşmada tanıkların dinlenilmesine devam ediliyor.
