İçerik devam ediyor
Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkiden sonra gebeliği önlemek için etkili bir seçenektir ancak diğer doğum kontrol yöntemleri kadar etkili değildir ve rutin kullanım için önerilmez.
Sadece korunmasız ilişkiye giren ve gebe kalabileceğini düşünen hastalarda, genellikle ertesi sabah kullanılan ve hormon içeriği olan bir ilaçtır. Eczaneden reçetesiz almak mümkündür.
Hormon kullanmasına engel bir durum yoksa, ciddi bir sağlık problemi yoksa hasta bunu kullanabilir. İlk 72 saat içerisinde kullanıldığında güvenilirdir. Özellikle ilk 24 içerisinde alınabilirse gebelikten koruyucu etkisi yüzde 90'a varmaktadır.
Progesteron ve östrojen içeren ertesi gün hapları olabildiği gibi, sadece progesteron hormonu içeren ertesi gün hapları da vardır. Sadece progesteron içeren, ikisi aynı anda alınan veya tek bir tablet şeklinde olan ilaçların bulantı ve kusma gibi yan etkileri çok daha azdır.
Ertesi gün hapı, yumurtlamayı engelleyerek veya yumurtlamayı geciktirerek gebeliği engeller. İçeriğindeki hormonlar sebebiyle, rahim içi zarının döllenmiş olan embriyonun yerleşmesine uygunsuz bir hale gelmesine sağlayarak, rahim ağzındaki mukusun kalınlaşmasını sağlayarak hormonal anlamdaki etkileriyle gebeliğe engel olurlar. Fakat bu etkinin gösterilmesi için ilk 72 saat içerisinde alınması çok önemlidir. İlişkiden sonra ilk 24 saat sonra kullanılırsa etkisi yüzde 90'a varmaktadır.
Ertesi gün hapı acil bir doğum kontrol yöntemidir. Korunmasız ilişkiye giren bir kadın gebe kalabileceğini düşünüyorsa ertesi gün hapı kullanabilir. Koruyuculuk oranı yüzde 90'a varan ve acil durumlarda kullanılabilecek bir doğum kontrol yöntemidir.
Prezervatifin yırtılması, vajina içerisinde kalması, kadın genital organının üzerine doğru boşalma olması durumunda da tercih edilebilir.
Ertesi gün hapı kullanırken en çok dikkat edilmesi gereken şey, korunmasız cinsel ilişkiden çok kısa bir süre sonra ilaç alınmasıdır. Özellikle ilk 24 saat içerisindeki kullanımda güvenilirlik daha yüksek olacaktır. İlk 72 saat içerisinde alınabilir. Yüzde 75-80 civarında koruyuculuk oranıyla daimi kullanılacak bir doğum kontrol yöntemi değildir.
Bir aylık döngüde bir kereden fazla kullanılmaması tavsiye edilir. Yılda birkaç kez kullanılabilecek bir yöntemdir. Sürekli bu yöntemi kullanarak korunmaya çalışmak, kadının adet döngüsünün düzenini bozacak ve zarar verecektir.
Ertesi gün hapı, acil doğum kontrolü isteyen, herhangi bir şekilde korunmasız cinsel ilişkiye giren kadınların çoğu tarafından kullanılabilir. Özellikle ilk 24 saat içerisinde kullanılması gerekir. İlk 72 saat içerisinde alınması halinde de etkinliği oldukça yüksektir.
Ertesi gün hapının kullanılmasından sonra, hastanın ilk adeti daha erken veya daha geç olabilir. Ertesi gün hapının alınmasından bir hafta sonra hasta ara kanama yaşayabilir. Bunlar tamamen içeriğindeki hormonların doğal etkisi sonucunda ortaya çıkar. İyi bir etkinlik için bir adet döngüsünde bir seferden fazla kullanımı tavsiye edilmez.
Ertesi gün hapı acil bir doğum kontrol yöntemidir, daimi olarak kullanılabilecek bir doğum kontrol yöntemi değildir.
İlk 24 saat içerisinde alınabildiğinde güvenilirliği yüzde 90'a varmaktadır. Ancak sürekli kullanılacak bir doğum kontrol yöntemi değildir.
Prezervatif yırtılması, prezervatifin vajina içerisinde kalması gibi durumlarda da tercih edilebilir. Halk arasında çok sıklıkla kullanılan geri çekilme yönteminde hasta çok emin olamadıysa bu ilaçları kullanabilir. Ancak yıl içerisinde birkaç kezden fazla kullanımı kesinlikle tavsiye etmiyoruz. Böyle bir durum söz konusuysa, hekimle birlikte kalıcı bir doğum kontrol yöntemi kullanımına karar verilmesi gerekmektedir.
Ertesi gün hapları korunmasız cinsel ilişkiden sonra geçen süre 72 saati aştıysa kullanılmamalıdır. Çünkü bu noktada etkinliği olmayacaktır. Hasta eğer gebeyse kullanılmamalıdır. Gebe olmadığına emin olan kadınlarda kullanılması ve ilk 72 saat içerisinde kullanılması uygundur.
Damar tıkanıklıkları olan, kalp damar sağlığıyla ilgili hastalık öyküsü olan, kronik hipertansiyonu veya kronik diyabeti, Hepatit gibi karaciğer rahatsızlıkları olan hastalarda tavsiye edilmez.
Aşırı kilolu olan ve yoğun sigara içen, 35 yaş üzeri kadınların da kullanım konusunda çok dikkatli olması ve hekime danışmadan kullanmaması tavsiye edilir.
Ertesi gün haplarının, östrojen ve progesteron içerenleri, içeriğindeki östrojen yüzünden şiddetli bulantı ve kusmaya yol açabilir. İlacın içilmesinden sonra ilk 2 saat içerisinde kusma olduysa, etkinlik zedeleneceği için mutlaka yeni bir dozun alınması gerekir. Ancak ilaç içildikten 2-3 saat sonra kusma meydana geldiyse, hastanın yeni bir dozu tekrar almasına gerek yoktur.
Sadece progesteron içeren ertesi gün haplarının bulantı ve kusma gibi yan etki ihtimalleri son derece düşüktür. Bir seferde alınabilen ilaçlardır. Vücutta hafif bir ödem olması gibi bir yan etki yapabilir.
Kullanımdan yaklaşık bir hafta sonra kadar bir ara kanama görülebilir. İlacın içerisindeki hormonların yarattığı doğal bir etkidir. Kadının adeti o ay için bir miktar gecikebilir veya erken olabilir. Bu da tamamen hormonal etkiler sonucu olmaktadır.
Ertesi gün hapları kullanıldıktan sonra, hastanın ilk adeti daha erken veya daha geç olabilir. Alınmasından birkaç gün veya bir hafta sonra da, minik lekelenme şeklinde bir ara kanama yaşanabilir. İlacın içerisindeki hormonların yarattığı doğal bir etkidir. Önemli bir sağlık problemi değildir, hastanın bu durumdan korkmaması gerekir.
Adet döngüsünü etkileme potansiyeli açısından, bu yöntemin diğer yöntemlerin başarısızlığı durumunda tercih edilmesini tavsiye ediyoruz. Sürekli genel bir doğum kontrolü gibi kullanılmasını önermiyoruz. Çünkü böyle kullanıldığında adet düzenini bozma konusundaki etkisi çok daha yoğun bir şekilde yaşanıyor. Ama tek bir sefer kullanan hastada çoğu zaman minik bir leke şeklinde görülen ara kanama dışında önemli bir etki görülmemektedir.
Ertesi gün hapları kesinlikle kısırlığa yol açmaz. Hormonal ilaçların her biri, kullanıldığı süreç içerisinde o ay geçerli olan doğum kontrolü etkilerine sahiptir. Kullanımı bırakıldığı andan itibaren doğum kontrolü etkisini yitirir.
Ertesi gün hapının gebelikten koruma ihtimali, ilk 24 saat içerisinde yüzde 90'lara yakındır. Fakat ileriye dönük olarak gebelikten koruma gibi bir etkisi kesinlikle yoktur. Hasta ertesi gün hapını aldıktan sonra tekrar korunmasız cinsel ilişkiye girerse ve başka bir tedbir almazsa çok rahat bir şekilde gebe kalabilir, bu anlamda dikkatli olması gerekir.
