Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri sempozyumla tanıtılacak

Atatürk Üniversitesi tarafından düzenlenen Bütün Yönleriyle Erzurumlu İbrahim Hakkı Sempozyumu’nda bilim adamaları, dini ve fenni illimler konusunda yaptığı çalışmalarla tanınan mutasavvıf, mütefekkir Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri’nin fikir ve yaşayışını ele alacak.

18. yüzyılda yaşamış olan Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri, birçok konuyla ilgili eserler kaleme aldı. Eserlerinin sayısı tam bilinmemekle birlikte sayısının 40’a kadar çıktığı ifade ediliyor. 16-18 Kasım'da Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü tarafından gerçekleştirilecek Bütün Yönleriyle Erzurumlu İbrahim Hakkı Sempozyumu Başkanı Atatürk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Profesör Doktor Samih Diyarbakır, Erzurum’un tanınmış isimlerini bilim dünyasıyla buluşturmaya karar verdiklerini kaydetti. Erzurum’un dini ve siyasi konularında ön plana çıkmış şahsiyetlerinin bilinirliğini artırmak istediklerini belirten Diyarbakır, İbrahim Hakkı Hazretleri'nin bu sürecin bir başlangıcı olduğunu aktardı. Bundan sonraki aşamalarda Alvarlı Efe ve Solakzade Hazretleri gibi öneli kişileri de bilim dünyasıyla buluşturacaklarını söyledi.

Dini ve fenni ilimlere hakim alim ve mutasavvıf İbrahim Hakkı Hazretleri’ni bilimsel bir platformda tartışmak istediklerini anlatan Diyarbakır, “Onunla ilgili bilgileri, bilinmeyenleri katılımcılarla paylaşmak istiyoruz.” dedi. Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri hakkında bilimsel çalışmalar yapan bilim adamlarını bir araya getireceklerini belirten Diyarbakır, böylece konuyla ilgilenen bilim adamları arasında iletişim ve işbirliğinin daha da güçlendirileceğini kaydetti. Diyarbakır, sempozyumda İbrahim Hakkı Hazretleri hakkında 7 ana konunun konuşulacağını belirterek, ana konuları şu şekilde sıraladı: “İbrahim Hakkı’da Dini ve Tasavvufi İlimler, İbrahim Hakkı ve Edebiyat, İbrahim Hakkı’nın Dili, İbrahim Hakkı ve Fen Bilimleri, İbrahim Hakkı ve Kültür, İbrahim Hakkı’ Astroloji ve Astronomi, İbrahim Hakkı ve Sanat.”

Sempozyumda dünyanın ve Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinden akademisyenlerin yanında İbrahim Hakkı Hazretleri'yle ilgili çalışmalarıyla ön plana çıkan derneklerin temsilcileri de sunumlar yapacak. Sempozyuma katılması için İbrahim Hakkı Hazretleri’yle ilgili çalışmalar yapan 60’ın üzerinde akademisyene davetiye gönderdiklerini belirten Diyarbakır, “Bu akademisyenlerden 58’i davete olumlu cevap verdi. Ayrıca yurt dışından 4 akademisyen de sempozyumda sunum yapacak.” şeklinde konuştu.

Sempozyum Başkanı Profesör Doktor Samih Diyarbakırlı, gördükleri yoğun ilgiden oldukça memnun olduklarını bildirdi. Erzurum’un kültürüne büyük katkı sağlamış insanların bilinirliğini artırmak için üniversite olarak ellerinden geleni yapacaklarını sözlerine ekledi.

1703’te Erzurum’un Hasankale ilçesinde doğan İbrahim Hakkı Hazretleri, mütefekkir ve mutasavvıf vasıflarıyla tarihe geçmiştir. Çocukluğunda İsmail Fakirullah Hazretleri ile tanışan İbrahim Hakkı Hazretleri, Erzurum Müftüsü Muhammed Hazık’tan Arapça, Farsça dersleri aldı. 1728’de Tillo’ya giderek Şeyh Fakirullah Hazretleri’ne bağlandı. 7 yıl sonra şeyhinin vefatı üzerine Erzurum’a döndü ve Yukarı Habib Efendi Camii’nde imam–hatip olarak görev aldı. Kabiliyeti ve bilgisiyle ilim çevrelerinin dikkatini çekince Sultan I. Mahmut tarafından saraya davet edildi ve saray kütüphanesi istifadesine sunuldu. 1775’te Hasankale’de inzivaya çekilerek kendini tamamen kitap hazırlamaya adadı. Marifetname’yi o dönemde yazdı. Eserde, astronomiden matematiğe, astrolojiden tıbba kadar birçok konudaki soruların cevabı yer alıyor. 22 Haziran 1780’de Tillo’da vefat etti ve şeyhi Fakirullah için yaptırdığı türbeye defnedildi. 40’a yakın eseri arasında en çok bilinenler şunlardır: İbrahim Hakkı Divanı, İrfaniye, İhsaniye, Mecmuatü’l Meani ve Marifetname.