Eski evlerin üstündeki beylik simgesi 'geyik boynuzları' ilgi çekiyor

Fatih YILMAZ- Halil İbrahim YEL/TOKAT, (DHA) - ANADOLU'nun en eski yerleşim yerlerinden Tokat'ın Zile ilçesinde sivil mimari örneği binlerce tarihi evin pek çoğunun tepesinde geyik boynuzu bulunuyor. Geçmişte bey evi olduğunun bilinmesi, nazardan korunma ve dikkat çekme amacıyla özenle ve simetrik bir şekilde yerleştirilen geyik boynuzları günümüzde yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Türkiye'de en fazla tarihi eve sahip olan yerleşim yerlerinden birinin Zile olduğunu söyleyen İlçe Belediyesi Kültür Müdürü Necmettin Eryılmaz, "Bu tarihi konakların, bey konağı olan, üzerinde bey odası olan cihannümalı evlerin en üst katlarında geyik trofesi, geyik boynuzu koyarlarmış. Baktığımız zaman çoğu evlerin, ağa evlerinin üzerinde geyik boynuzu var. Kötü gözler için, kem gözler için, dikkat çekmesi açısından, nazarı savmak için bu geyik trofelerini koyarlarmış. Ama artık maalesef orman kalmadığı için dağlarda geyik de kalmadı. Bu gelenek de ölmüş oldu. Ama şu anda hala 2-3 asırlık Osmanlı evleri var. Bu evlerin bey odası dediğimiz konağın üst tarafında çift taraflı, bazı evlerde de tek kanatlı geyik boynuzları olur. Bu bizim geleneksel sivil mimaride Zile evlerinin özelliklerinden bir tanesidir. Sanat tarihi açısından da önemli. Bazen de geyik boynuzlarının altına nazar boncuğu sallanır. Bu da ilgi çekici bir özelliktir" dedi. 'KIYMETİNİ BİLMEYENLER SÖKÜP SATTI' Yerli ve yabancı turistlerin evlere ilgi gösterdiğini ve şaşırtıcı bulduklarını belirten Eryılmaz, "Yabancı ve yerli turistler şaşırıyorlar, 'neden boynuz takılmış' diyorlar. Kötüye yoran var. Bir evin üstünde geyik boynuzunun işi ne diye. Ama anlatınca hikayesi ilginç geliyor. İlgi çekiyor, fotoğraflarını çekiyorlar ama ikinci katın en üst katında oluyor. Küçük evlerde pek fazla bulunmuyor. Biraz daha böyle bey konaklarında, görkemli evlerde yer alıyor. Zile'nin dağlarında, ormanlarında vurulan geyiklerin kafalarından trofe ediyor, boynuzları asıyorlar. Ne sağda olur ne solda olur simetrik bir şekilde tam ortada olur. Ama maalesef köyden gelen vatandaşlar bunların bir çoğunu kıymetini bilmedikleri için onları söküp sattılar. Koleksiyoncular da bu trofeleri topladılar" diye konuştu.