Etkili zam talebi için ipuçları

Malum her sonbahar şirketler ve çalışanlar için kritik bir dönemdir. Ekimde 9 aylık bilançolar gelir ve şirket yöneticileri artık yavaş yavaş yeni yılı planlamaya başlarlar. İşte bu yıl sonuna kadar hatta yeni yılın ilk aylarına kadar devam eden planlama sürecinde, çalışanlar da zam istemek için fırsatları değerlendirir. Peki yeni yatırımların planlandığı, tüm maliyet kalemlerinin tek tek ele alındığı bu hummalı çalışma sürecinde istediğiniz zammı almak için ne yapmalısınız?

(Hürriyet)

---

Yöneticinize yakın kişilerle konuşup, zam talebinizin kulağına gitmesini sağlayabilir, ima edebilir veya açık ve net bir şekilde kendisine iletebilirsiniz. Bazı agresif yollar da var tabi. Ya zam ya istifa gibi... Hükümet 2015 için kamu çalışanlarına yüzde 3+3 zam öngörüyor. Özel sektörde ise genellikle enflasyon oranında zam yapılıyor. Daha fazlasını istiyorsanız kalan günleri iyi değerlendirin. Her patron ‘Hayır' diyecektir ama asla vazgeçmeyin.

İşte size etkili bir zam talebi için bazı ipuçları:

---

Ne iş yapıyorsunuz?

Öncelikle kendinizi bilmeniz şart. Şirket için ne ifade ediyorsunuz, yaptığınız iş ne? Öneminizi tanımlayabilmeniz önemli. Çünkü size sorulduğunda kendinizin (herkes vazgeçilebilirdir bunu unutmayın ama) ne kadar değerli olduğunu anlatabilmeniz gerekiyor. Sistemin dişlilerinden biri işini yapmadığında işin duracağını herkes bilir.

---

Sizin işinizde rayiç ne?

Sizinle aynı işi yapanlar ne kadar kazanıyor. Bu demek değil ki yanınızda oturanlarla kendinizi karşılaştırın. Hayır. Sizinle aynı işi yapan diğer şirketlerde ve yurtdışındaki ücretleri gözönüne alın. Karşılaştırın. Eğer siz 1000 TL, diğer şirketteki eleman 1500 TL alıyorsa bir sorun var. Bunu da anlatacaklar listesine ekleyin.

---

Rakamlarla konuşun

Bütün bir yıl ne yaptınız, veriminiz ne, ekibinizin durumu nasıl? Tüm bu soruların yanıtları elinizde olsun hem de rakamlarla. Müşteri geri dönüşleri, yaptığınız satışlardaki artış oranı, tamamladığınız projeler tüm bunlar patronun sizi geri çevirmesini engelleyecek materyeller olarak öne çıkıyor.

---

Randevu hangi gün?

Hazırlıklarınızı tamamladınız, kendinizi de piyasayı da biliyorsunuz. Sıra geldi yöneticinizle görüşmeye. İster mail atın, ister randevu alın zamanlama çok önemli. Pazartesi asla doğru bir gün değil, çünkü herkes bunalımda. Salı ve çarşamba mutlaka toplantılarla geçecektir. Cumadan önce bu işi bitirmek zorundasınız. En doğru gün perşembe. Yöneticiniz hem iş yoğunluğuna alışmış hem de yaklaşan hafta sonunun heyecanı içinde.

---

Herkesin ihtiyacı var

Söze hemen ‘paraya ihtiyacım var' diye başlamak gerçekten itici. almaya çalışın. Herkesin paraya ihtiyacı var. Nedenlerini anlatın. Önceki maddelerde belirtilen hazırlıkları boşuna yapmadınız işte şimdi onları yöneticinize, patronunuza gösterme zamanı.

---

Rakamı söyleyin

Nedenlerinizi anlattınız, zam istediğinizi ve ne kadar istiyorsanız onu doğrudan söyleyin. Böylece hem yöneticinizin direkt ‘hayır' demesini engellersiniz, hem de daha düşük teklif etmesini. Lütfen harcamalarınızın çok olduğunu ve ne kadar kira verdiğinizi söylemeyin, size daha düşük bir muhit teklif edebilir.

---

Abartmayın, ezik de olmayın

Yöneticiyle iletişim önemli. Kendinizden ve başarılarınızdan bahsederken mümkünse ‘benden iyisi yok, zor bulursun, mükemmelim, harikayım' gibi anlaşılabilecek ifadeler kullanmayın. Mütevazi ama yaptığı işe hakim bir kişi izlenimi verin. Ukalalık yapmadığınız gibi ezik de durmayın. Nazik ve özgüvenli olunabilir.

---

Yan masa problemi

Görüşme sırasında yöneticilerinizi, iş arkadaşlarınızı lütfen ama lütfen çekiştirmeyin. Kendi sıkıntılarınız ve endişeleriniz varsa söyleyin. Ama ‘o bu kadar para alıyor hiç bir iş yapmıyor, bana az veriyorsun sabahtan akşama çalışıyorum'a verilecek yanıt belli. Çalışma!

---

Patronun gibi düşün

Kendinizi yöneticiniz veya patronunuz yerine koymayı başarırsanız zammı almak için en önemli engellerden birini aşmış olacaksınız. Size neden zam vermeli? Siz patron olsanız size istediğiniz zammı verir miydiniz? Bu sorulara yanıt bulabiliyorsanız bunları yöneticinize veya patronunuza da söyleyebilirsiniz.

---

Asla vazgeçme

Tüm bunları denediniz ve ekonomik kriz, sektörün durumu, işsizlik gibi bahanelerle yöneticiniz veya patronunuz size zam vermedi. Vazgeçmeyin. Zammı alabilmek için ne yapmanız gerektiğini sorun. Bir takvim isteyin, şimdi değilse ne zaman size zam yapabilecek. Olmadı, bazı sosyal haklarınızın artırılmasını isteyin. Yani asla ama asla vazgeçmeyin.

---

ZAM İSTEMEK yanlış değil

Yenibiris.com Yönetim Kurulu Üyesi Kâmil Özörnek pek çok çalışanın zam istediklerinde bu talebin kendilerine karşı kullanılacağını, belki de işlerini kaybetmeye neden olacağını düşündüğünü belirterek "Özellikle krizler nedeniyle yaşanan küçülmeler, iş güvenliğinin olmaması zam istemeyi iyice zorlaştırıyor. Bir çok kişi de nasıl olsa benim performansım çok yüksek, yöneticilerim zammı hak ettiğimi mutlaka görecektir, diye bekler durur. Zam oranları ortalama enflasyon değerinde” diyor. Zam istemenin incelikleri olduğunu belirten Kâmil Özörnek hazırlıklı ve kararlı çalışanların zam istemekten çekinmemesi gerektiğini vurguluyor.

---

Beklenti yüzde 9 zam

ARAŞTIRMA şirketi Hay Group tarafından ağustos-kasım ayları arasında 1.227 şirketten 670 bin çalışana ilişkin toplanan veriler baz alınarak gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına göre, Türkiye'de özel sektörde 2015 yılında ücret artış oranı ortalama yüzde 9 olacak. Araştırmaya göre Türk şirketler, yabancı şirketlere oranla yarım puan daha fazla zam yapacak. Araştırmaya konu 45 sektör içinde en yüksek zammı yüzde 10 ile endüstriyel makineler, medikal cihazlar ve elektrik, elektronik sektörleri verecek.

---

Bunu yapmayın!

Eğer başka bir şirketten çok daha güzel pozisyonda ve yüksek maaşta iş teklifi almadıysanız "İstifa ederim” diye patrondan zam istemeyin. Geri dönüşü yok. "Ne zamandır zam istemiyorum, işte bu kadar yıllık çalışanım artık bir kere istedim verin” demeyin. Herkes çalışıyor ve herkesin zamma ihtiyacı var.

* Yukarıda verilen maddeler yenibiris.com'un çalışmasından yararlanarak hazırlandı.