Çeyrek asır önce gece tam da bugünün gece yarısında saat 03.02'de Türkiye bir kabusu yaşadı. 17 Ağustos depremi 16 milyon insanı etkilerken 17 binden fazla vatandaşımızın hayatına mal oldu. Kimi insanımız o gecenin sabahını göremezken sabahı görenlerin de hayatı bir daha eskisi gibi olmadı. Tıpkı 6 Şubat depreminde olduğu gibi. Bu acı günün yıl dönümünde gündemden düşmeyen ve beklenen Marmara depremini Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan'a sorduk.
Ercan, Mynet'e yaptığı açıklamada İstanbul'un en riskli ilçelerini sıraladı. Bunun yanı sıra güvenli gördüğü yerleri de belirtti. İki deprem beklediğini belirten Ercan birinci sırada Küçükçekmece'yi işaret ederken ikinci deprem için Tekirdağ'a dikkat çekti.
İstanbul'da kişi ve yapı yoğunluğunun fazla olmasına vurgu yapan Ercan olası depremin çok büyük olmasa bile etkisinin 17 Ağustos'tan fazla olabileceğini söyledi. Ercan'a göre bu senaryoda korkutucu olan burada yaşayan kişi sayısı ve binaların yapısı...
Ercan Avrupa Yakası'nın zarar görme riskini yüzde 65 olarak açıklarken, Anadolu'nun zarar görme riskinin yüzde 35 olduğunu belirtti. "Bunun başlıca nedenleri deprem odağı Avrupa Yakası'nın önünde olacak. Yani şehrin en yoğun yapılaşmasının kilometrekare başına 3500-4500 kişinin bulunduğu Küçükçekmece civarında olacak." ifadelerini kullanan Ercan, "Avrupa'daki yapılar göreceli olarak daha eski, nitelikleri düşük, yönetmelikleri sağlamıyor." dedi.
Ercan'ın konuyla ilgili açıklamaları şu şekilde;
Suriçi Fatih, Zeytinburnu, Küçükçekmece, Bakırköy, Bağcılar, Güneşli ve İkitelli'nin bazı kesimleri... Avcılar'da özellikle kötü güçlendirilen yerler, Sefaköy ve Güneşli, Bahçelievler... Bunun yanı sıra Beylikdüzü'nün bazı kesimleri, Kumburgaz, Büyükçekmece en çok etkilenecek yerler. Boğaz kıyısında eski yatakların olduğu Ihlamırdere, Ortaköy'de Dereboyu, Kuruçeşme yamaçları bunun yanı sıra Üsküdar'ın bazı semtleri... Fenerbahçe'nin bulunduğu Kurbağalıdere kesimleri... Maltepe ve Kartal'ın sahil kesimleri, Tuzla, Adalar'da bazı kesimler. Özellikle kentselleşmenin olduğu kumsal kesimleri.
En güvenli yerler İstanbul'un kuzeyi. Havaalanın yapılmış olması yerleşimi kuzeye doğru kışkırtıyor. İstanbul'un büyümesinin durdurulması lazım ama tam tersi oluyor.
Kanal İstanbul konusunda ısrarcı olunması deprem riskini artıryor. Kanal İstanbul depreme neden olmaz ama oraların yapılaşması depremde zararı artırır. Çorlu'nun da Çerkezköy'ün de güvenliği yok. Tekirdağ'daki yazlıklar yapısal olarak az katlı oralarda bir risk görmüyorum. Marmara Ereğlisi önünde 7-7.2 büyüklüğünde deprem bekliyorum. Bu Tekirdağ depremi demektir. Bu da ili ve ilçelerini doğal olarak etkileyecek. İstanbul maalesef bu kadar yapı ve kişi yoğunlunu taşıyamıyor. İstanbul'daki kentsel dönüşüm değil yapısal dönüşüm. Banka kredileri 10-15 aileyi kurtarmak için yapılıyor. Bunun sonucunda sadece müteahhit kazanıyor.
1999'dan beri söylemimi değiştirmedim. Beklenen depremi biliriz ama zamanı konusunda kesin değilizdir. İki deprem bekliyorum. Biri Küçükçekmece'nin 25 kilometre güneyinde ve 7 kilometre derinliğinde 6.4 - 6.7 arasında . Olası deprem doğu batı yönünde kıracaktır. Kabaca Kınalıada-Sivriada'dan Küçükçekmece'ye kadar kıracaktır. Diğer kol ise Tekirdağ kolu o da Marmara Ereğlisi önünde olacaktır. Bunun derinliği 7 ila 10 kilometre arasında olmasını bekliyorum. Tekirdağ'a yakın olacak. Bunun kıracağı yer de Büyükçekmece'den Saros Körfezi'ne kadarki alan.
Yukarıda saydıklarımdan ilk deprem 20 ila 35 saniye arasında olacaktır. İkinci depremin de 30 saniye ile 40 saniye arasında olmasını bekliyorum. İstanbul'da bu zaman kadar yıkıcı 16 deprem oldu. Hiçbiri 1 tane ile kalmadı. Yani bir deprem olduğu zaman 3-4 deprem daha oluyor. Sarsıntılar 2-3 yıl daha sürüyor. Depremlerin bir yasası vardır. Bir kere olmuşsa geçmişte, gelecekte de aynı şekilde davranacaktır. Son yıkıcı 16 depremi izlediğimde hepsinde aynı davranışı görüyorum. İstanbul ve Tekirdağ, Kocaeli, Yalova, Bursa-Mudanya, Çanakkale- Lâpseki, Tekirdağ-Şarköy sarsılacaktır 2-3 yıl daha. Deprem oldu bitti diye bir şey söz konusu değil.
İstanbul'da kişi ve yapı yoğunluğun fazla olmasından dolayı deprem çok büyük olmasa bile etkisi 17 Ağustos'tan fazla olabilir. Korkutucu olan bu kişi sayısı ve yapısı. Deprem beklerken nasıl İstanbul'a teşvik edilir insanlar anlamıyorum. İstanbul boşaltılsın demiyorum. Yerleşim güdülenmesin diyorum. Bu durum bizi beklemediğimiz olaylara doğru götürebilir. Japonya'da 7.1 büyüklüğünde deprem oldu. İşte görüyoruz ölen ya da yaralanan yok. Türkiye'de olsa felakete neden olur.
Bir ülkede ekonomi bozuksa, ekonomi düşükse, deprem doğa olayı değil de Allah'ın gazabı gibi düşünülürse o ülkede depremin felakete dönmesi önlenemez. Her depremde aynı manzara. Yoksullar göçük altında kalıyor. İstanbul'un zengin semtlerinde dönüşümler yapılıyor zenginler kendini kurtarıyor, yoksul semtlerinde bu olmuyor.
Türkiye'de hiçbir yerde deprem olmasa Bingöl'de Adapazarı'nda olur. Teke Adası'nın güneybatısında olur, Rodos'a bakan kesminde. Hatay Hatay dedik oldu. Kahramanmaraş'ı 3 yıl önceden söylemiştik ama bunları söylemenin bir anlamı yok.
Hatay'da bir büyük deprem beklemiyorum. O deprem oldu orası kırıldı artık. Asi'nin etrafı tehlikeydi ama yapılaşma oldu.
Sonuç olarak bu ekonomiyi düzeltmedikçe depremlerin adı hep felaket olur.