Etty'nin raporu tartışmaya neden oldu
KAYSERİ (İHA) - Türkiye-AB Karma İstişare Komitesi (KİK) 21. toplantısının ikinci gününde komitenin Hollandalı Üyesi Tom Etty'in hazırladığı 'Türkiye'de İş Kanunu ve ILO Sözleşmesi' konulu rapor tartışmaya neden oldu.
Kayseri Hilton Otel'de devam eden toplantıyı, Komite Eş Başkanları Jan Olsson ve Şemsi Bayraktar yönetti. Toplantıda, komite üyesi raportörlerden Hollanda Sendikalar Birliği Federasyonu'ndan Tom Etty, 'Türkiye'de İş Kanunu ve ILO sözleşmesi' konulu raporu sundu. Raporun sunumunun ardından söz alan komite üyesi ve Hak-İş Konfederasyonu Genel Başkanı Salim Uslu, AB'nin siyasi kriterler konusunda ısrarlı tavrını, sendikal haklar ve sosyal haklar konusunda göstermediğine dikkat çekerek, "AB, Türkiye'deki sosyal haklar konusunda da üzerine düşeni yapmalı. Siyasi kriterlere önem verirken, diğer kriterleri gözden kaçırmamalı. Sendikal ve sosyal haklar konusunda gerekli eleştirisini yapmalı. AB, ilerleme raporunda sosyal haklar konusunda gerekli kararlığı göstermiş değil. Biz Türkiye'de sendikal haklar ve sosyal hakların geliştirilmesini istiyoruz. Raporda buna yer verilmeli. Burada işçi örgütleri ve sendikaların da ortak iradelerini ortaya koyması gerekir" dedi.
Komite Üyesi ve Türk-İş Genel Başkanı Salih Kılıç da, raporun ILO sözleşmelerine ve AB müktesebatına uygun hazırlanmasını istediklerini belirtirken, "Raporda abartılmış önlem paketleri var. Karşı düzenlemeler 25 yıllık dönem içerisinde istenilen seviyede değildir. Rapor istediğimiz düzeyde değil. Bizim istediğimiz 1980'den sonra getirilen 2821-2822 sayılı kanun standartlara uygun işçi hareketinin beklentilerine cevap veren düzenlemeler, Türkiye'de çalışma hayatını endüstriyel ilişkilerde daha etkinlik kazandıracak yasal düzenlemeler istiyoruz.
Kararlar, sendikaların genel kurullarında, kendi sendika yönetimi iradesine, genel kurul iradesine bırakılmalıdır. Bunun yanı sıra sendikalar, işlevlerini özgür bir şekilde hayata geçirmelidir. Grev ve lokavtlarda zorlaştırıcı engeller yeniden düzenlenmelidir. Düzenlemeler çağa uygun, sendikaların isteklerine cevap veren şekilde olmalıdır. Bazı kalkmış düzenlemelerin de tekrar gündeme getirilerek bizi rahatsız etmemeli. Avrupa'daki sosyal şartların ülkemize de getirilmesi ve yasal düzenlemelerin AB, ILO şartlarına göre yapılması en önemli hedeflerimizdendir. Bunlar yapılırken de Türkiye gerçekleri her zaman göz önünde bulundurulmalı" diye konuştu.
Komite üyesi ve TİSK Genel Başkanı Tuğrul Kudatgobilik ise Etty'in hazırladığı raporu eleştirerek, "8 yıl önce evvel mahkemeleri anlattınız. Komitenin hassas tarafını ortaya çekip, hapiste kalan sendikacılardan bahsettiniz. Birde eski devirlere kadar götürdünüz işi. Şimdi ben Etty'nin yaklaşımını bu açıdan realist bulmuyorum. İkincisi, Işık'ın bu hataları yakalayıp bize söylemesi gerekirdi. Çünkü komitenin bundan haberi yok. Türkiye sendikaların özgürlükleriyle ilgili konu hakikaten gündemimizin başında olması gereken konulardandır. Ben 21. toplantısına katıldığım ekonomik ve sosyal konseyde Türkiye'nin yalnız işvereni için değil, işçisi ve memuru için, AB'ye entegre olmasını müdefa ettim. Dolayısıyla bütün iyi niyetimizle bu iki kanunu toplu sözleşmeyle grev ve lokavt kanununu ILO standartlarına getirmeye çalışıyoruz. Minimum ILO standartlarıyla olayı bitirmeye çalışıyoruz. Niçin Avrupa sosyal modeli şu anda artık geçerli değil. Avrupa artık rekabet edemiyor, büyüyemiyor. Şimdi sizde kalkıp yok konseye gidelim, yok komisyona şöyle baskı yapalım, yok Türkiye'ye şuradan baskı yapalım deme hakkına sahip değilsiniz.
Tarama süreci bitti, müzakereler açılacak. Orada Türkiye'nin ne yapması gerektiği söylenecek. Etty'nin son teklifinde bunu bir ön şart haline getirme teklifi asla kabul edilemez. Komitenin böyle bir görevi yoktur. Siz Türkiye'nin AB müzakerelerinin önüne şimdiye kadar müspet bir şey yapmadığınız, şimdi menfi bir şey yapmaya çalışıyorsunuz. Bu kabul edilemez. Bırakın önümüzü açın, bu işe karışmayın. Bu iş komitenin işi değildir" şeklinde konuştu. Eleştirilere cevap veren raporu hazırlayan Tom Etty de, kargaşa için kendi hatasından ötürü özür dileyerek, "Fakat ben ev ödevimi gayet iyi yaparım. Bu rapor bunun kanıtıdır. Benim hazırladığım listede 15 husus var. ILO'nun isteği belli, yasaların ILO'ya uygun olması gerekir. Özür dilemiyorum" dedi.
Toplantıyı yöneten Komite Eşbaşkanı Jan Olsson, çalışma grubunun bu raporu hazırlayarak, sonraki komite toplantısına sunmasını istedi.
