Evcil hayvanlarda hastalık tehlikesi
SAMSUN (İHA) - Samsun Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Müdürü Uzman Veteriner Hekim İsmail Aydın, evcil hayvanların hastalık bulaştırmasına karşı vatandaşları uyardı.
Evcil hayvan beslemenin aşırı sorumluluk gerektirdiğini hatırlatan İsmail Aydın, evcil hayvan beslemenin özellikle çocukların zihinsel gelişiminde ve erişkinlerin stres faktörlerinden kurtulmasında önemli bir terapi yöntemi olduğunu söyledi. Ancak bunun yanında hayvanlardan insanlara 220 bakteriyel, viral ve paraziter hastalık bulaştığını belirten Aydın, "Bu hastalıklara zoonoz hastağı deniliyor. Bu hastalıkların bir kısmını hayvanlardan bulaşmaya nazaran kirli su ve gıdalardan alma riskimiz daha fazladır. Hayvanlardan bulaşan zoonoz hastalıklar ilk bakışta insanın gözünü korkutabilir. Evde beslenilen hayvanın periyodik olarak veteriner hekimlerce muayene edilmesi, aşılarının yapılması, zaman zaman da veteriner hekiminizin tavsiyeleri doğrultusunda bazı tahlillerinin yapılması bulaşabilecek hastalık riskini tamamen ortadan kaldırır. Bu şekilde hareket eden hayvan besleyicileri artık hayvanından bulaşabilecek hastalıkları değil de kendine ve çocuğuna arkadaşlık ve en samimi dostluk yapacak, bir manada stresten kurtulma makinesine sahip olacaktır" dedi.
HAYVANLARDAN BULAŞABİLECEK EN ÖNEMLİ HASTALIKLAR
Hayvanlardan bulaşabilecek önemli hastalıkları sıralayan İsmail Aydın, "Hayvanlardan insana brucellosis, listeriosis, salmonellosis, kuduz, trichinellosis, toxoplasmosis, kistik ekinokokozis-alveokokozis, pek çok iç ve diş parazitler bulaşabilir. İnsanlar arasında çok yaygın olarak inanılan, 'kedi ve köpek tüyü ciğerlerde kist yapar' sözü. Tüyün ait olduğu hayvanda eğer bu kist yapan etken yani Echinococcus granulosis mevcut ise yapar. Aksi halde herhangi bir tüyden hiçbir farkı olmaz ve hastalık bulaştırmaz. İnsanlar bu kist hastalığını sadece bu yoldan almaz. Echinococcus granulosis adlı paraziter etkeni taşıyan bir köpek, sebze bahçesine gaitasını bıraksa, o sebzelerden yiyen kişilere hastalığın bulaşma riski daha yüksektir. Bu anlamda insanlar bilinçli olmalı, kesilen hayvan artıklarını dışarıya bırakmamalı, usulüne uygun olarak gömmeli veya hastalık taşıyorsa yakmalıdır. Et satın alırken et muayenesi yapılmayan yerlerden değil de kontrolü veteriner hekimlerce yapılan yada ruhsatlı kesimhanede kesildiği bilinen etleri satan kasaplardan alınmalıdır. Kaçak kesilmiş ucuz et, hazır kıyma ve ucuz kıyma gibi et ve et ürünleri kesinlikle alınmamalıdır. Hasta bir hayvanın eti zayi olmasın diye kediye-köpeğe verilmemelidir. Unutulmamalıdır ki; kediye yada köpeğe yedirilen hastalıklı etlerden onlara bulaşan hastalıklar çok kolay bir şekilde onlarla yakın temasta bulunan insanlara, o insanlardan da diğer insanlara bulaşabilir. Yapılan bu hatalar hastalıklarla mücadeleyi zorlaştırdığı gibi önemli sağlık problemlerini de beraberinde götürür" diye konuştu.
KAYNATILMAMIŞ SÜT MAMÜLLERİNE DİKKAT
Brusella bakterilerinin neden olduğu infektenin hayvanlardan insanlara bulaşabilen bir hayvan hastalığı olduğunu ifade eden İsmail Aydın, bu hastalığın en sık bulaşma nedeninin ise kaynatılmamış, pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerinin sebep olduğunu ileri sürdü. Aydın sözlerini şöyle tamamladı:
"Brusella bakterileri annenin hastalığı sırasında anne kanında bulunup, bazen anne karnındaki bebeğe bulaşır. Bu bulaşma düşük ve anne karnında bebek ölümü ile sonuçlanabilir. Bruselloz çeşitli antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Evinde hayvan besleyenler kedilerine asla çiğ et yedirmesin. Sokak kedilerinden, özellikle yavru kedilerden uzak durun. Ev kedinizi evde tutun. Hamile iken yeni bir kedi almayın. Hayvanlarla dünyamızı paylaşırken, olası infeksiyonlar konusunda da bilgi sahibi olmalı ve gereken korunma tedbirlerini almalıyız. Evcil hayvanların veteriner kontrolleri ve aşıları düzenli olarak yapılmalı.Hayvanlarla temastan sonra, özellikle yemek hazırlarken eller mutlaka su ve sabun ile yıkanmalı. Hayvanların dışkı ve idrarları çeşitli hastalıkların bulaşmasına neden olabilir. Uygun şekilde uzaklaştırılmaları gerekir. Hayvan ısırık ve tırmalamaları yara infeksiyonları, kuduz ve tetanoz gibi hastalıklara neden olabilir. Bu gibi durumlarda mutlaka bir hekime başvurulması gerekir. Köpeklerin gebelik sırasında ve sonrasında, eğer aşı ve kontrolleri düzenli olarak yapılıyorsa, oluşabilecek en önemli sağlık sorunları fiziksel travmalardır. Köpeklerin ısırma ve tırmalamaları tetanoz, yara infeksiyonları ve kuduz gibi infeksiyonların ortaya çıkmasına neden olabilir. Kediler de tırmalama ve ısırıkla yaralanmalara neden olabilirler. Bu yaralanmalar tetanoz, yara infeksiyonları ve kuduz bulaşmasına neden olabilir. Kedilerin gebelikte neden olduğu en önemli sağlık sorunu toksoplazmoz infeksiyonudur. Kertenkeleler, iguanalar, kaplumbağalar, kurbağalar, yılanlar ve diğer sürüngenler sık olmamakla birlikte evde beslenmektedir. Gerekli hijyen kurallarına dikkat edilmemesi durumunda bu hayvanlardan bulaşabilecek en önemli infeksiyon etkeni salmonella bakterileridir. Sürüngenlerin evde, mutfakta serbestçe dolaşmasına izin verilmemelidir. Sürüngenlere ve kafeslerine temas ettikten sonra eller su ve sabunla yıkanmalıdır. Kuşunuz sağlıklı ise siz ve bebeğiniz için bir sorun oluşturmayacaktır. Kuşlar kampilobakter, salmonella, klamidya gibi infeksiyon etkenlerini ve bazı parazitleri bulaştırabilir. Kuşunuzun veteriner tarafından değerlendirilmesi uygun olacaktır. Kuşa ve kafesine dokunduktan sonra ellerinizi yıkayın. Kafes temizliğini aksatmayın"
