EYT kısmi emeklilik nedir? EYT kısmi emeklilik şartları nelerdir, kimler yararlanabilir?

Emekli olabilmek için yaş engeli olanlar ya da diğer adı ile Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) 8 Eylül 1999 yılından önce sigorta girişi yapılanlar için geçerli bir sistemdir. Türkiye’de çok fazla kişinin etkilendiği bu sisteme göre yapılan yasa değişikliği gereğince sigorta prim gününü gerekli şartlar ile tamamlamış olan kişiler yaş engeline takılmadan emekli olabilirler. Kanunlara göre düzenlenen bazı koşullara bağlı olan emeklilik kuralları emeklilikte yaşa takılan kişiler için daha farklı olarak uygulanır.

EYT kısmi emeklilik nedir?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar için yapılan düzenlemeler bazı kişileri kapsamayabilir. Bu tür durumlar için kısmi emeklilik adı verilen bir formül geliştirilmiştir. Kısmı emeklilik formülü gereğine göre İş Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kanunu kuralları doğrultusunda EYT hakkına sahip olan ama prim gün sayısı yetmeyen kişiler bu formülden yararlanır.

Çalışan ve emeklilik hakkını kullanmak isteyen kişiler Emeklilikte Yaşa Takılanlar arasında kabul edilse bile primi yeterli olmayabilir. Primi yetersiz olanlar için geliştirilen bu formülden yararlanmak dışında başka seçenekler de bulunur. Kanunlara göre düzenlenen ve yeniden gündeme gelen EYT kısmi emeklilik şartlarına göre EYT hakkını çok az farklar ile kaçıran kişiler kısmi emeklilik hakkına sahip olur. Yaş şartı konusunda getirilen esneklik dışında bu şartın tamamen kaldırılması sayesinde kısmi emeklilik formülü geçerli kabul edilir.

Kısmı olan emeklilik, on beş yıllık sigortalı olma süresini ve de 3600 günlük prim sayısını tamamlayanlar için ve 8 Eylül 1999 tarihinde sigortası başlayanlara göre emekli olma yaşı kadınlarda 50 erkeklerde ise 55’ti. Ancak Mayıs 2014’ten itibaren gündeme gelen kademeli yaş sınırı kuralına göre kadın yaşı 58 erkek yaşı ise 60 olarak belirlendi. Kısmi emeklilik sayesinde ise bu yaş sınırları düşmüş oldu.

EYT şartları nedir?

EYT emeklilik şartları sigorta süresinin başlangıç tarihi 8 Eylül 1999 tarihinden itibaren ve bu tarihin öncesinde bir tarihte olan kişileri kapsar. Yaş engeli nedeni ile emeklilik hakkını kazanamayan çalışanlar EYT adı altında yapılan düzenlemeler sonucunda emekli olabilirler. Emeklilikte Yaşa Takılanlar kapsamına giren kişiler, yetkili kurum ve kuruluşlara başvuru yaparak emeklilik haklarını alabilirler. Kişilerin emekli olabilmeleri için eğer EYT kapsamında kabul ediliyorlarsa şu şartlara uygun olmalıdırlar:

• 8 Eylül 1999 tarihinden önceki bir tarihte sigorta kaydının başlatılmış olması
• Kadınlar için 20 yıl erkekler için ise 25 yıllık sigorta süresinin tamamlanmış olması
• 5000 gün olan prim ödemesinin tam olarak yapılmış olması

EYT'den kimler yararlanabilir?

Bir çalışan emekli olabilmek için eğer gerekli şartlara sahipse ve emeklilikte yaşa takılanlardan sayılıyorsa başvuru yapabilir. Başvuru yapabilmek için belirtilen şartları yerine getirmiş olması yeterlidir. Sigortalılık süresi de başvuru yapabilmek için önemli bir koşuldur. Bu süre kadınlarda ve erkeklerde farklı olarak belirlenmiştir. Kadın çalışanlar emekli olabilmek ve EYT’den yararlanabilmek için yirmi yıllık bir sigorta süresine sahip olmalıdırlar. Erkekler içinse bu süre yirmi beş yıldır. Çalışanların sigorta başlangıç tarihleri EYT kapsamına girip girmedikleri konusundaki en önemli etkendir.