Eyvah çocuğum isyanda!

UZM. PSK. REYHAN UZUN:”ANNENİN KONTROLCÜ TUTUMU ÇOCUKLARIN TÜM YAŞAMINA OLUMSUZ ETKİ EDİYOR”

Çocuk dünyaya geldiği andan itibaren anne baba için kuşkusuz en değerli varlık haline dönüşüyor.

Her hareketi, her adımı, her davranış biçimi anne baba tarafından bazen keyifle bazen şaşkınlıkla bazen de neşeyle izleniyor. Ancak zaman ilerledikçe, yani çocuk 2-2,5 yaşına geldiğinde, çocuk ve ebeveyn ilişkisinde sıkıntılar ortaya çıkabiliyor. Bu kadar erken mi? diyecek olursanız cevap evet. Çünkü çocukların özerklik kazanma, bağımsızlaşma ve birey olma süreci 2-2,5 yaşında başlıyor.

İşte tam da bu noktada özellikle annenin davranış biçimi büyük önem taşıyor. Aşırı kontrolcü bir anne, çocuğun sorumluluk duygusundan uzak büyümesine neden oluyor.

Psikomola Bireysel ve Kurumsal Danışmanlık Merkezi’nden Çocuk Ergen psikoloğu Uzm.Psk. Reyhan Uzun, bu yaşlarda çocuğun daha çok anneyle zaman geçirdiğini ve annenin kişilik özelliklerinin bu noktada önemli olduğunu vurguluyor:

“Burada önemli olan -kontrolcü- olma kavramı. Çünkü anne, o anı ve geleceği planlayarak aslında iyi bir davranış sergilediğini düşünse de karşı tarafın yani çocuğunun isteklerini tamamen yok sayıyor.Mesela, oyun oynadıktan sonra oyuncaklarını toplamasını beklerken, anne için uygun olan zaman dolduğunda anne kendisi toplayabiliyor. Ya da çocuk oyun hamuruyla oynarken, annenin istediği şekilde renkleri birbirine karıştırmadan oynamıyorsa anne tepki gösterebiliyor. Bu ve benzer durumlarda çocuk bir süre sonra, sorumluluk ve inisiyatif alma duygusundan uzaklaşıyor. Nasıl olsa annesinin istediği ve yaptığı şekilde olacağını düşünüyor. “

Uzm. Psk. Reyhan Uzun, bu şekilde çocuğun hayal dünyasının da olumsuz etkilendiğine dikkat çekiyor:

“Annenin bu davranışı çocuğun hem hayal dünyasını, hem çocuğun kendini ortaya koyma becerisini, hem de yeteneklerini ortaya çıkarma çabasının önüne geçiyor. Ve aslında anne iyiniyetle sergilediği bu davranışla çocuğun gelişimini engellediğinin farkında bile olmuyor.”

ÇOCUĞUNUZ TUVALETİNİ UZUN SÜRE YAPMIYORSA BELKİ SİZE TEPKİ GÖSTERİYORDUR!

Tüm bu durumların sonucu olarak çocuk da tepki verebiliyor kimi zaman.

Uzm. Psk. Reyhan Uzun, 2-2,5 yaş döneminin özellikle tuvalet alışkanlığını kazanma dönemi olduğuna dikkat çekiyor. Çocuğun tepkisi de işte tam bu noktada başlıyor: “Çocuğun bağımsızlaşma sürecindeki ilk noktalardan biri tuvalet alışkanlığıdır. Kontrolcü bir annenin davranışlarına tepki gösteren bir çocuğun tuvalet yapma ve yapmama davranışını anneye karşı koz olarak kullandığını görebiliyoruz.Annenin ısrarcı tutumu karşısında kendi alanını oluşturmaya çalışan çocuk anneyle tuvalet alışkanlığı üzerinden çatışmaya girebiliyor.Çünkü dışarıdan hiçbir etkinin müdahale edemediği tek nokta çocuğun tuvaletini yapması ya da yapmaması. İşte bu noktada çocuk kimi zaman annesine tepki için tuvaletini uzun süre yapmayabiliyor.”

NE YAPILMALI?

Peki böyle bir otorite savaşında ne yapılmalı.Uzm. Psk. Reyhan Uzun anneler;

-Anneler çocuklarından yetişkin olmasını beklememeli,
-2-2,5 yaşında bağımsızlaşmanın ilk evresi olduğu unutmamalı,
-Çocuğun kendi yaşam alanını oluşturması için izin verilmeli,
-Çocuğun birey olmaya ihtiyacı vardır. Annenin bu noktada baskıcı değil yol gösterici, direten değil seçenek sunan olmalı,
-Anneler çocuklarının hata yapmasına izin vermeli, bu hataların çocuklar için öğretici olduğu unutulmamalı,
-Çocuk da kendisiyle ilgili duruma dahil edilmeli, ne istediği, nasıl istediği ya da ne zaman istediği çocuğa da sorulmalı.

**SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN: uzm.psikologreyhanuzun@mynet.com

**