İlkokula başlayan çocuk birden büyüdüğünü, bir çok sorumluluğu yerine getirmesi gerektiğini, artık oyuna ayrılan vaktin kısaldığını fark eder. Ebeveyn ise yeni tanıştığı bu ortama bir taraftan adapte olmaya çalışırken diğer taraftan da anlamaya çalışır. Çünkü birden bire ödevler artar, okul dönüşleri çocukla yaşadığı zorlu bir mücadeleye döner. Öğretmenin istediği projeler artık ebeveynin kabusları olmaya başlar. Çocuk bu üçlü mücadele arasından sıyrılmanın yollarını arar. Anneyle çatışma yaşar.. Öğretmenle çatışma yaşar.. Arkadaşıyla çatışma yaşar..
Tabii ki bu durum gitgide içinden çıkılmaz kısır bir döngüye dönmeye başlar..
Çocuğun okulöncesi dönemde okula hazırlanması, okul olgunluğunu kazanması çok önemlidir. Zira yukarıda bahsedilen sıkıntıların bir çoğu çocuğun zamanında kazanması gereken becerileri kazanmamasından kaynaklanır. Peki ama bu beceriler nelerdir?.. Özellikle çalışma ve uygulamalarda görülmektedir ki çocuğun 5 gelişim alanında yeterli olgunluğa ulaşmış olması gereklidir.
**-** Zihinsel gelişim olgunluğu, Bu gelişim alanı kavramları, muhakemeyi, sembolik algı dediğimiz matematiksel ifadeleri kavrama, sıralama, sınıflama, problem çözme, dikkat becerilerini içermektedir.
Dil gelişim olgunluğu, 5 N 1 K cevaplaması ( ne, nerede, neden, nasıl, niçin, kim), zaman eklerini cümle içinde kullanabilmesi ( yapıyorum, gitmiştim, alacağım gibi..), kendini ifade edebilir kurallı cümle kalıpları ile konuşması, Türk dil gramer yapısına uygun konuşması, olayları hikayeleri uygun sırada anlatabilmesi.
Motor becerilerin olgunluğu, öncelikli olarak el ve parmak becerilerinin gelişmiş yaşına uygun olması, kalem tutma ve kullanmada yeterli yeterlilikte olması, düğme ilikleme, bağcık bağlama, kapak açma gibi ince işleri yapabilmesi önemlidir. Diğer kaba motor beceriler adını verdiğimiz vücut koordinasyonunu aktif kullanması, denge hareketlerini yapabilmesi, top yakalama ve tutma becerilerini uygulaması, bir çok vücut hareketini taklit edebilmesi ve 2li 3lü vücut koordinasyonlarını sağlaması ( elinde bir topla 2 metre ilerdeki hedefe zıplayarak gitme gibi.. )
Öz bakım becerilerin olgunluğu, kendi kendine yemek yeme, giyinme, soyunma, ayakkabısını giyme çıkarma, tuvalet becerilerini kazanması önemlidir.
Tabii ki bunlara eklenmesi gereken en önemli madde ebeveynlerin çocuklarına gösterdikleri tutum ve davranışlardır. Zira bu beceriler kazanılmış olmasına rağmen ebeveynin çocuğuyla sağlıklı iletişim kurmaması, anne baba arasındaki tutum farklılıkları da okul döneminde sıkıntı yaratan diğer bir husustur.
Çocuğunuzun okula hazır olup olmadığını, gerekli becerileri kazanıp kazanmadığını çok iyi gözlemleyin. Davranışlarınızı ve tutumlarınızı yeniden gözden geçirin. Uygun zamanda yapılacak yerinde müdahale sizin ve çocuğunuz için hayat kurtarıcı değerde olabilir.
Sevgilerimle,
Pozitif Gelişim Özel Eğitim Ve Aile Danışmanlık Merkezi
Çocuk Gelişim Uzmanı
Şenay Yılmaz