Fabrika Atık Suyundan Tıbbi Mantar

Cavit AKGÜN / MUĞLA ,(DHA)- MUĞLA'da lise öğrencisi Hasan Berk Allı, Türkiye'de ilk kez zeytinyağı fabrikalarının atık suyundan tıbbi mantar yetiştirdi. Yapılan çalışmanın, atıksuyu değerlendirdiği için hem çevreyi koruduğu, hem de mantar yetiştiriciliği yapan fabrikalara hammadde sağlayacak önemli bir çalışma olduğu ifade edildi.
Muğla Anadolu Lisesi 11'inci sınıf öğrencisi Hasan Berk Allı, zeytinyağı fabrikalarındaki zeytin karasuyunun doğaya arıtılmadan doğrudan bırakılmasının önüne geçmek için önemli bir projeye imza attı. Okulun başarılı öğrencilerinden olan Ballı, "Zeytin karasuyundan yapılmış besi yerlerinde tıbbi mantar yetiştirilmesi" isimli projesi kapsamında çalışmalarını Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Mantar Araştırma Laboratuvarı'nda sürdürdü. Lise öğrencisi Hasan Berk Allı, günler süren çalışması sonucu Türkiye'de bir ilki gerçekleştirerek zeytin karasuyundan üç çeşit tıbbi mantar yetiştirdi.
"ÜLKEMİZDE İLK KEZ YAPILAN BİR ÇALIŞMA"
Muğla Anadolu Lisesi 11'inci sınıf öğrencisi Hasan Berk Allı, "Zeytinyağı fabrikalarının atık suyu olarak bilinen karasu, deniz ve nehir gibi alıcı dış ortama hiçbir önlem alınmadan bırakılıyor. Bu da ciddi çevre sorunları olşuturuyor. Amacım yüksek organik madde içeriğine sahip karasuyu kullanarak, çeşitli mantar türlerini yetiştirmek, bununla birlikte yetişen bu mantar türleri sayesinde çevreye verdiği zararı en aza indirmekti. Yapmış olduğum bu çalışmada ülkemiz için ilk defa zeytin karasuyu kullanarak hazırlanan besi yerlerinde tıbbi mantar türleri olan kavak mantarı (pleurotus ostreatus), Koriolus mantarı (trametes versicolor) ve schizophyllum commune yetiştirdim" dedi.
"DAHA ÇOK MANTAR TÜRLERİ YETİŞTİRİLEBİLİR"
Okulun biyoloji öğretmeni Mehmet Ali Onaran, "Öğrencimiz zeytin karasuyundan neler yapılabileceğini gösterdi. Kendisiyle gurur duyuyoruz. Yapılan bu çalışma ile dış ortama atılan atık suyun mantar miselleri kullanarak temizlenmesi gerçekleştirilmiştir. Öğrencimizin projesi bundan sonra yapılacak olan çalışmalara ışık tutacaktır. Zeytin karasuyundan daha çok mantar türünün yetiştirebileceğine inanıyorum" diye konuştu.
TIBBİ MANTAR NEDİR?
Tıbbi mantarlar birçok hastalığın tedavisinde faydalı oldukları araştırmalar sonucunda tespit edilmiş olan mantarlardır. Bu mantarların içerisinde bulunan polisakkaritler bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve tümör gelişimini inhibe edebilir. 1960'lı yıllardan bu yana tıbbi mantarlar hakkında yapılan araştırmalar sonucunda mantarın tamamının kullanılmasından ziyade daha çok mantar ekstrelerinin kullanımı ve etkileri hakkında bilgiler edinilmiştir. Yapılan bu araştırmalar sonucunda mantarların direkt bakteri virüs veya kanser hücrelerini öldürmediğini fakat bağışıklık sistemini düzenledikleri ve güçlendirdikleri tespit edilmiştir. Bazı ülkelerde, artan klinik bulguların ardından mantarlardan izole edilmiş ekstreler olan PSK ve Lentinan'a destekleyici kanser ilacı ruhsatı verilmiştir ve bunların masrafları aynı ilaçlarda olduğu gibi devlet sigortası tarafından karşılanmıştır. Günümüzde kullanılan birçok ilaç mantar ve fungi (küf) kökenlidir. Bunlar arasında; penisilin, lovastatin vb. bulunmaktadır.