ABD'de uzmanlar farelerin de tıpkı insanlar ve kuşlar gibi duydukları sesleri öğrenme yetisine sahip olduğunu söylüyorlar.
Yapılan araştırmalar, birlikte yaşayan erkek farelerin zamanla çıkardıkları sesleri birbirine uyumlaştırmayı öğrendiğini ortaya koydu.
Ayrıca farelerin beyninde de tıpkı kuşlar ve insanlar gibi duyulan sesleri öğrenmeye dair bir davranış mekanizması bulunduğu söyleniyor.
Fakat, bu tezi destekleyecek yeterli kanıt olmadığını düşünen uzmanlar da var.
Araştırmanın bulguları Plos One adlı dergide yayınlandı.
Bu alanda daha önce yapılan araştırmalar, erkek farelerin dişilerle buluşturulduklarında gayet karmaşık "şarkılar" söyleyebildiğini ve bunun kur yapma sürecinin önemli bir parçası olduğunu ortaya koymuştu.
Fare serenatları çok yüksek sesüstü dalgalardan, 50 ila 100 kilohertz arasında yapıldığından insan kulağı tarafından işitilemiyor.
Kaydedilip insanların duyabileceği frekanslarda dinlendiklerinde bu şarkılar kulağa bir dizi ağlamaklı ıslık gibi geliyor.
Çok uzun zamandır farelerin seslerinin tonunu değiştiremedikleri varsayılıyordu. Ses öğrenme diye adlandırılan bu yetiye, doğada çok az canlı sahip. Bilinen türler papağanlar ve bülbül, kanarya gibi bazı kuş türleri, balinalar, yunus balıkları, deniz aslanları, yarasalar ve fillerle sınırlı.
Fakat Kuzey Carolina'daki Duke Üniversitesi'nde fareler üzerinde deneyler yapan uzmanlar farelerin hem ses öğrenmeyi mümkün kılan beyin devrelerine, hem de davranışsal özelliklere sahip olduklarını söylüyorlar.
Çalışmayı yöneten Doktor Erich Jarvis, BBC'ye bu bulguların farelerin çıkardığı seslere ilişkin bütün eski görüşlerini değiştirdiğini söyledi.
"Farelerde seslerin en azından ayarlamasının gerçekleştiği devrelerin beynin ön kısmında olduğunu bulduk. İnsan beyninde de bu devrelerin yeri aynı" dedi.
Dr. Jarvis araştırmanın farelerin, insanlar ve kuşlar ile aynı düzeyde ses yetilerine sahip olduğu konusunda kesin kanıtlar sunmadığını söylüyor ama zaten değişik türlerin ses yetilerinin belli bir yelpazede farklılaştığını düşünüyor.
Dr. Jarvis'e göre farelerin ses öğrenme yetileri, bu yelpaze içinde tavukla bülbül ya da maymunla insanın yetileri gözönüne alındığında, ortalarda bir yerde yer alıyor.
Yapılan deneyde farklı ses tonlarındaki erkek fareler bir araya konulduğunda, uzmanlar 8 haftalık bir süreç içinde seslerin yavaş yavaş değişip birbirine uyum kazandığını farketmişler.
Dr. Jarvis bunun önemli bir gelişme olduğunu kaydederek, "İki erkek farenin yanına bir dişi koyduğumuzda, iki erkek fareden birinin, sesini diğerininkine uydurduğunu farkettik. Genellikle sesini değiştiren daha küçük olan oluyor" dedi.
Fakat, araştırmanın bulguları konusunda herkes o kadar kesin konuşmuyor.
Almanya'da Göttingen'de maymunlar üzerinde araştırmalar yürüten Dr Kurt Hammerschmidt kuşkulu. "Ses tonu uyumlaştırması çok inandırıcı bir tez değil" diyor.
Dr. Erich Jarvis ise kuşkuya yer olmadığında ısrarlı. Dr. Jarvis "Yeterli sayıda hayvan üzerinde deney yapmadığımız yönünde itirazlar geldi. Ama biz bunu 12 çift fare üzerinde denedik ve her bir çiftte aynı sonucu aldık. En azından bizim gözümüzde bu güvenilir bir sonuçtur ve istatistiki olarak da önemli bir sayıdır" diye konuştu.
