Fenomenleri Kıskaca Alıp, Çok İzlenmelerini Ortaya Çıkardılar

Akademisyenler Doç. Dr. Ferah Onat ve Dr. Göker Gülay, 10 Youtube fenomeninin videolarını inceleyerek yoğun etkileşim alıp ilgi görme nedenlerini araştırdı. İzleyicilerin çok izleyip derin bağ kurdukları videoların neredeyse tamamında Youtube ünlülerinin, duygularından söz edip davranışlarıyla gösterdikleri, kişisel deneyimlerinden, geçmişlerinden bahsettikleri, videolarını evlerinde, bahçelerinde veya doğal ortamlarda çektikleri, izleyicilerle doğrudan bir göz teması kurup konuşmalarına gündelik bir sohbete başlar gibi başlayarak hal hatır sordukları tespit edildi.

İnternet videosu izlemek, günümüzde televizyon izlemekten bile daha yaygın hale geldi. Özellikle son yıllarda, video paylaşım sitelerinden Youtube’da yüksek takipçi ve izleyici sayılarına ulaşan kullanıcıların, izleyicilerle olan etkileşimleri televizyondaki ünlülerle yarışır hatta onları geçer hale geldi. Youtube, 1,47 milyarı aşan izleyici sayısı, her dakika yüklenen 400 saatlik video, her ay izlenen 6 milyar saat videoyla ortalama 18-49 yaş aralığındaki 10 kişiden 8’inin izlediği, kendi fenomenlerini ortaya çıkaran bir mecra oldu.

10 Youtube ünlüsünü kıskaca aldılar

Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla ilişkiler ve Reklamcılık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ferah Onat ve Öğretim Görevlisi Dr. Göker Gülay, çok izlenen Youtube videolarında, izleyicilerin derin bağ kurdukları bu videoların nasıl özellikler taşıdığını ortaya çıkarmak için araştırma yaptı. Araştırmayla bu videolardaki para sosyal etkileşim öğelerinin belirlenmesi, sınıflandırılması ve ne kadar sıklıkla kullanıldığının ortaya çıkarılması hedeflendi. Bu kapsamda Türkiye’deki en az 100 bin takipçiye sahip ve son 1 yıl içinde en az 20 içerik paylaşmış 10 Youtube kanalındaki 85 video incelendi. Seyahat, makyaj, güzellik, moda, hobi, ürün inceleme, bilim ve teknoloji, sohbet, aile, çocuk kategorilerinde; Enes Batur, Orkun Işıtmak, Uras Benlioğlu, Merve Özkaynak, Danla Bilic, Meryem Can, Duygu Özaslan, Duygu Köseoğlu, Gurbetçi Aile ve İlkay Zaman Youtube kanalları ele alındı.

Peki izleyicilerle nasıl etkileşim kuruyorlar?

Araştırma hakkında bilgi veren Doç. Dr. Ferah Onat, "YouTube ünlüsü olarak adlandırılan dijital içerik üreticilerini ele alan bu araştırmada, ünlülerin izleyicileriyle kurdukları para sosyal etkileşimi neden ve nasıl oluşturmaya çalıştıklarını tespit etmeye çalıştık. Araştırma kapsamında en çok izlenen sekiz ve paylaşımlarıyla farklılık yaratan iki Youtube ünlüsünün videoları para sosyal etkileşim unsurları açısından analiz edildi. Diğer bir deyişle, izleyicilerin çok izlediği, derin bağ kurdukları tipteki videoların nasıl özellikler taşıdığını ortaya çıkarmak için uğraştık" dedi.

Araştırma sonuçlarından örnekler veren Dr. Göker Gülay, "Örneğin; bir Youtube ünlüsünün videolarında kişisel deneyimlerinden, geçmişinden bahsetmesi, duygularını dışa vurması gibi şeyler izleyiciyle olan etkileşimlerini ve bağlarını çok arttıran bir durum. İzleyicilerin çok izleyip derin bağ kurdukları videoların neredeyse tamamında, Youtube ünlülerinin yüzde 95,3 oranında duygularından söz ettikleri, bunları sözel, davranışsal ya da her iki biçimde birden dışa vurdukları gözlendi. Bulgularımızda, videoların yüzde 96,5’inde izleyicilerle doğrudan bir göz teması kurulduğu görülüyor. Yüzde 92,9 oranla konuşmalara gündelik bir sohbete başlar gibi başlanıyor, hal hatır soruluyor. En yüksek oranda kullanımın duygu paylaşımı, göz teması ve günlük dil gibi unsurların olması, Youtube ünlüleriyle yüz yüze konuşuyormuşçasına etkileşime girmeyi kolaylaştıran, destekleyen ve izleyicide bağımlılık haline getiren en önemli davranışlar olarak ortaya çıktı" diye konuştu.

Doğal ve gündelik mekanlarda videolar çekiliyor

Videonun çekildiği yerin, dekorun doğal ve gerçekçi olmasının örneğin; videoyu çeken kişinin kendi evinden, yaşam alanından bir kesit içermesi samimiyet hissini arttırdığı için para sosyal etkileşimi de yükselttiğini ifade eden Dr. Gülay, şöyle devam etti:

"Videoların yüzde 83,5’i videoyu çeken kişinin evinde, bahçesinde veya yaşadığı bölgeye çok yakın mekanlarda çekilmiş. Diğer yandan videoları izleyen kişilerin önerilerine, fikirlerine ve eleştirilerine değer verildiğinin hissettirilmesi videoların etkileşim düzeyini oldukça arttıran bir başka faktör. Sonuç olarak; izleyicinin kendini rahat hissedeceği, kendisiyle yüz yüze iletişimin tüm özelliklerini kullanarak iletişim kuran, keyif aldığı müzikler kullanan Youtube ünlülerinin, para sosyal etkileşim öğelerini etkin biçimde kullandıkları görülüyor. Bu da videoların izlenme, yorum vb. sayılarına olumlu olarak yansıyor."