Fesleğenin faydaları nelerdir? Neye iyi gelir? Nasıl kullanılır?

Boyu 20-60 santimetre arasında değişen fesleğen bitkisinin 60'ın üzerinde türü vardır. Çeşidine göre yapraklarının büyüklüğü farklılık gösterir. Ceneviz fesleğeni, tarçın fesleğen, çalı fesleğeni, Tayland fesleğeni, anason ve limon fesleğenleri gibi bilinen çeşitlerinin aromaları birbirinden farklıdır. Uzak Doğu mutfağının önemli bir parçası olan fesleğen günümüzde ise İtalyan yemeklerinde kullanımıyla bilinir. Hindistan'da ise alternatif tıbbın önemli bir parçasıdır. Tıp biliminin babası sayılan Hipokrat'ın notlarında fesleğen ile ilgili çalışmalara rastlanır.

Fesleğenin Kalorisi ve Besin Değeri

Miktar: 100 gram

Kalori (kcal): 22

Yağ (g): 0.61

Karbonhidrat (g): 2.7

Protein (g): 3.2

Fesleğenin Faydaları

A, C ve K vitaminleri ile demir, magnezyum, kalsiyum, potasyum yönünden zengin olan fesleğen, antibakteriyel ve antienflamatuar özellik gösterir. Antioksidanlar yönünden zengin içeriğiyle kalp sağlığını korumaktan kolesterolü dengelemeye kadar faydaları olduğu bilinir. Fesleğen nasıl kullanılır sorusunun cevabı ise bitkinin yaprakları yenir, yağı yapılır, kurutulur ve süs olarak kullanılır olacaktır.

1. Kalbi korur

Kalp tek başına vücudun en önemli organı olmasına rağmen, düzgün çalışması sağlıklı bir sisteme dahil olmasına bağlıdır. Bu sistemin en önemli unsuru ise kalbe kanı taşıyan damarlardır. Vücut tarafından üretilen ve zararlı olan serbest radikallere karşı kalkan olan fesleğen, damarların daha iyi çalışmasını sağlarken, kalbin gerektiğinden fazla çalışmasını engeller.

2. Diyabete karşı etkilidir

İnsan vücudu enerji için şekere ihtiyaç duyar. Ancak bu şeker miktarı artarsa beraberinde de sağlık sorunları baş gösterir. Bu sağlık sorunlarından en önemlisi diyabettir. Açlık ve tokluk kan şekerini düşüren fesleğen, diyabet hastalarına tedavilerinin yanında ek olarak tüketilmesi tavsiye edilen bitkilerden biridir.

3. Sigarayı bıraktırır

Kalp hastalıklarından kansere kadar birçok hastalığa neden olan sigara, bağımlılık yaratan maddelerin başında gelir. İçerisinde 4000'den fazla zehirli madde vardır. Sigara kullanıldığı sürece bu maddelerin çoğu hücrelerde tahribata yol açar. Fesleğenin sigaraya etkisi ise iki yönlü olarak işler. Günde 3 kere çiğnenecek fesleğen yaprakları sigarayı bırakma konusunda yardımcı olur. Diğer yandan da sigaradan kaynaklı vücutta biriken zararlı maddelerin atılmasını hızlandırır.

4. Cilt dostudur

Dış etkenlerden ve yaşlanmadan en çok etkilenen organ cilttir. Fesleğenin cilde faydaları saymakla bitmez. Vücutta biriken toksinlerin atılmasına yardımcı olan fesleğen, bu maddelerin hücre yapısını bozmasına izin vermez. Fesleğen yağı ise, ciltte oluşan ton farklılıklarının giderilmesinde kullanılır. Fesleğen yağı ile masaj yapılan cilt parlak ve ışıltılı bir görünüme kavuşur.

5. Yaraların iyileşmesini hızlandırır

Antibakteriyel etkisi olan fesleğen aynı zamanda iyi bir yara tedavi edicidir. Hem yaraların daha hızlı kapanmasını sağlar hem de yaranın mikrop kapmasını engeller. Yaralar için fesleğen yaprağı, yağı veya demlenerek elde edilmiş çayı kullanılır. Böcek ısırıkları ve sinek sokmaları için de faydalıdır. Ancak çok açık ve büyük yaralarda kullanılması sakıncalıdır.

6. Kokusu şifa verir

Fesleğen kokusunun faydaları arasında ilk sırada sakinleştirici etkisi gelir. Yaprakların hafifçe sallanması ile koku yayılır. Bu kokunun insanı sakinleştiren, mutlu eden bir tarafı vardır. Fesleğenin kokusu birçok bitkiye göre keskin olsa da, taze bir havası vardır. Ayrıca bu kokunun sinekleri uzaklaştırdığı da bilinir. Özellikle fesleğen bitkisi ya da bir parça pamuğu yağa batırıp odanın bir köşesine koymak, bebek odası için en sağlıklı sinek kovucu olur.

7. Mide spazmlarını giderir

Fesleğen çiğ ya da çay şeklinde tüketildiğinde sindirim sisteminde oluşan gaz ve buna bağlı ortaya çıkan spazmları dindirir. Mide tarafından üretilen asiti dengeleyerek, mide yanması probleminin önüne geçer.

8. DNA koruyucudur

Sigara, radyasyon, ultraviyole ışınlar gibi zararlı etkileri olan maddelerden dolayı DNA hasarı oluşur. Fesleğenin içinde bulunan flavonoidlerin DNA koruyucu etki gösterir. Doğal olarak da DNA hasarından kaynaklanan ve tedavisi güç olan hastalıklara karşı da koruma sağlar.

9. Eklem iltihaplarında kullanılır

Eklemlerde meydana gelen iltihaplı hastalıklar yaşam kalitesini düşürür ve günlük hayatta problemler yaşanmasına yol açar. Fesleğen tüketmek ve bu bölgelere fesleğen yağı ile masaj yapmak iltihabın giderilmesine yardımcı olur. Böylece rahatsızlık nedeniyle ortaya çıkan eklem sorunları bir parça da olsa çözüme kavuşur.

Fesleğen Nerelerde Kullanılır?

• Fesleğen yazın en gözde bitkilerinden biridir. Ancak çoğu insan yenilebilir bir bitki olduğunu bilmez. Fesleğen nasıl yenir diye merak edenler, yapraklarını kurutulmuş veya taze olarak yiyeceklere ekleyebilirler. Güzel kokusu ve aroması nedeniyle pizzalarda, makarnalarda, çorbalarda, et ve tavuk yemeklerinde, salatalarda lezzet artırıcı olarak kullanılır.
• Fesleğen bitkisi aynı zamanda yaz aylarında süs olarak da kullanılır. Saksı da yetişen çeşitleri, cam kenarlarında, balkonlarda ve ev içlerinde hoş bir görüntü oluşturur ve bulunduğu ortama kokusunu verir.
• Kozmetik sektöründe de özellikle sabun ve parfüm yapımında fesleğenden faydalanılır.
• Fesleğen yağı yaz aylarında sinek kovucu olarak kullanılabilir. Ayrıca fesleğen yağı ile yapılan masaj ve yağın uyku öncesi koklanması uykuyu düzenler, yaraların iyileşmesini sağlar. Fesleğen yağı hazır alınabileceği gibi evde de hazırlanabilir. Bir ölçü zeytinyağının içerisine, yarım ölçü fesleğen yaprağı eklenir. Arada sırada çalkalanarak yaklaşık bir ay bekletilir. Ardından yağ süzülerek kullanıma hazır hale getirilir.

Fesleğenin Zararları

• Tansiyonu düşürücü etkisi olan fesleğen, yüksek miktarda tüketildiğinde düşük tansiyon problemi yaratabilir. Bu nedenle tansiyonu sürekli düşük olan kişiler tarafından dikkatli kullanılması tavsiye edilir.
• Gebelikte fesleğen kullanımı ile ilgili net bir veri yoktur. Ancak çoğu hamile kadının belirli aylarda düşük tansiyon problemi yaşadığı bilindiği için, bu haftalar arasında fesleğen tüketiminde dikkatli olunmasında fayda vardır.
• Fesleğen kan şekerini düşürür. Kan şekeri seviyesi yüksek olanlar için faydalı olsa da, kan şekeri düşük olanların şekerini daha da düşürecektir.
• Kanın pıhtılaşmasını azaltan fesleğen, özellikle ameliyatlardan önce tüketilmemesi gereken bitkiler arasındadır. Belirlenen bir ameliyat programı varsa, birkaç hafta öncesinden fesleğen tüketimine ara verilmesi gerekir.
• Aşırı miktarlarda tüketimi alerji riski doğurabilir.