Hakan KABAHASANOĞLU-Gül KABA-Gizem KARADAĞ/İSTANBUL, (DHA) - UZMANLAR, fındık üretiminde 'telefon çiftçiliği' diye bir model geliştiğini, bunun da kaliteyi ve verimliliği olumsuz etkilediğini söyledi. Fındıkta verim ve kalitenin artması için çiftçinin toprağa dokunup, emek vermesi gerektiği, bu sayede Türk fındığının dünya ile rekabet edemeyeceği belirtildi.
Fındık Üreticileri Birliği Başkan Vekili Özer Akbaşlı, fındık tarlaları olanların, genellikle büyük şehirlerde yaşayıp, farklı işler yaptığını söyledi. Çiftçilerin, köylerindeki bahçelerin hasat ve bakımını telefonda tarif ettikleri komşularına yaptırdıklarını belirten Akbaşlı, "Çiftçi, tarım arazinde yaşayacak, dokunacak, hissedecek, ona emek verecek. Uzaktan kumanda ile çiftçilik olmaz. Bu şekilde biz, dünya ile rekabet edemeyiz" dedi.
Türkiye'de 96 kiloluk dekar başı üretimin, Avrupa ve dünya ile rekabet edebilecek 300-350 kiloya gelebilmesi için çiftçinin alanda yaşaması gerektiğini savunan Akbaşlı, şöyle konuştu:
"Uzaktan kumanda ile tarım olmaz. Şimdi yeni bir tarım modeli çıktı Türkiye'de, 'Telefon çiftçiliği' diye. 'Muhtarım, sen bizim bahçenin altını temizlet, gelince parasını veririm'. 'Muhtarım, sen bizim gübreyi attır, Hasan'ın oğluna ben buradan parasını yollarım' ile çiftçilik olmaz. Çiftçilik, tarım arazinde yaşayacak, dokunacak, hissedecek, ona emek verecek" diye konuştu.
"SANATÇI, DOKTOR, POLİS HERKES ÇİFTÇİ"
Bu yöntemle yapılan fındık tarımı ile dünyayla rekabet etmenin hayal olduğunu söyleyen Akbaşlı, şöyle dedi:
"Her şeyin uzaktan kumandayla yapıldığı bir dönemde bizim dünyayla rekabet edebilecek 96 kilonun 300-350 kilolara çıkacağını düşünmüyorum. Bunun, bir hayal olduğunu düşünüyorum. Yüzde 90'ımız, PTT'de memur. Senede 15 gün çiftçi. Sanatçı çiftçi, doktor çiftçi, polis memuru çiftçi yani herkes çiftçi. Hal böyle olunca ondan bir çiftçilik beklemek, üretim artırmasını beklemek, arttırdığı üretimde kaliteye önem vermesini beklemek ve maliyetini düşürmesini beklemek bence biraz hayalci."
"TELEFONLA İŞİ YAPACAK KİŞİNİN PROFESYONEL OLMASI GEREKİYOR"
Ferrero Tarım Geliştirme Direktörü Ersin Arısoy ise, telefonla iş yapacak kişinin daha profesyonel olmasını gerektiğini savundu. Bu yönde eğitimler verdiklerini anlatan Arısoy, şunları söyledi:
"Biz, genelde telefonla aransa bile işleri yapacak kişinin daha profesyonel olması daha teknik yaklaşıyor olması, uygulamaları doğru, uygun ve maliyeti düşük şekilde yapabilecek bir kesimin oluşturulmasını istiyoruz. Bu amaçla bu tür faaliyetleri gösterecek kişilere eğitimlerle destek verip yol göstermeye çalışıyoruz."
Hizmet sektörü oluştukça bahçelerde kalitenin de artacağını vurgulayan Arısoy, "Aynı zamanda telefonla işini yaptırmaya çalışan kişiler de daha sağlıklı ve düzgün uygulamalar yapan kişilere ulaşacaklardır. Şunun da farkındayız. İstanbul'da, Ankara'da iş hayatı olan bir kişinin kalkıp, kendi arazisine gelip, 10-15 dekarlık arazide fındık tarımını profesyonelce yapmasını beklemek, biraz hayalcilik olur" diye konuştu.
"İŞİN SIRRI, ÇİFTÇİMİZDE"
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Genel Sekreteri İlknur Menlik de tüm tarafların fındık üretiminde kaliteyi yükseltmeye odaklanması gerektiğini söyledi. Menlik, "Önce o bahçenin sahibi böyle bakacak. O bahçe, size ait bir bahçe değil; bana ait bir bahçe de değil. O bahçenin sahibi, diyecek ki 'Ben, bu bahçeden kaliteli fındık almak istiyorum'. Onun bu kararı vermesinin akabinde emin olun, bakanlık da elini uzatıyor, özel sektör de elini uzatıyor. İşin sırrı, çiftçimizde" dedi.
FOTOĞRAFLI