Fitre (Fıtır sadakası) nedir, nasıl ve ne zaman verilir? Fitre (Fıtır sadakası) miktarı nasıl belirlenir?

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu'na göre fitre, Ramazan orucunu tutup bayrama varmanın bir şükrü olarak verilir. Kurul, her yıl İslami şartlara göre belirlenen fitre sadakası oranlarını açıklar. Buna göre fitre, dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna ulaşan Müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır.

Fitre ne demektir?

En kısa tanımı ile fitre ya da diğer adı ile fıtır sadakası için Türk Dil Kurumu'nun resmî internet sayfasında yer alan Türkçe sözlük bölümünde şu tanım yapılmıştır:

• Asli ya da zorunlu ihtiyaçlar dışında 80,18 gram altın veya aynı değerde mala, mülke, paraya sahip olan Müslüman kişilerin zekattan ayrı olarak ibadet etme niyeti ile ramazan bayramı gelmeden önce ihtiyaç sahibi olan kişilere vermekle yükümlü olduğu sadaka.

Fitre (fıtır sadakası) nedir?

Halk arasında kısaca fitre denilen fıtır sadakası Ramazan ayında tutulan orucun sonunda bayrama ulaşabilmiş olmanın şükrü olarak verilir. Ramazanı bitirebilen Müslüman kişiler, dinen kabul edilen ve uygun görülen Müslümanlara fitre verir. Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Ancak kişi fıtır sadakasını dinen zengin sayılanlara, annesine, babasına, dedelerine ve ninelerine, çocuk ve torunlarına ve eşine veremez.

Fitre (fıtır sadakası) ne zaman verilir?

Oranı, miktarı, kime verileceği ve kimlerin vermekle yükümlü olduğu belli şartlara bağlı olan fitrenin ne zaman verileceği de önemlidir. Fitre verilmesi için kabul edilen zaman ramazan bayramının ilk günüdür.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu'nun "Fıtır sadakası nedir ve ne zaman verilir?" sorusuna verdiği yanıtta şu ifadeler yer almaktadır:

"Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan Bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Nitekim bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak bayramdan sonraya bırakılması mekruhtur."

Fitre verilecek olan kişinin ihtiyaç sahibi bir Müslüman olması koşulu ile fitre bayramdan önceki bir dönem içinde de elden, vekaleten ya da havale yolu ile de verilebilir. Önemli olan verilecek olan kişinin ihtiyaçlarını karşılamaktır.

Fitre (fıtır sadakası) nasıl verilir?

Fitre bedeli fitre verecek olan kişinin gelirine göre belirlendikten sonra çeşitli yollardan fitre verilecek olan kişiye ulaştırılabilir. Nakit para olarak elden verilebileceği gibi vekalet yolu ile, çeşitli yiyecekler ya da erzak paketi yolu ile ya da havale eft gibi banka işlemleri ile de fitre ödenebilir.
Fitre miktarı, verilecek kişinin günlük gıda ihtiyacını yani iki öğününü karşılayacak şekilde hesaplanmalıdır. Bir kişinin fitre bedeli hem para olarak hem de çeşitli gıdalar olarak da verilebilir.

Fitre ile zekât arasındaki farklar nelerdir?

Ramazan ayında sıkça karşılaşılan, merak edilen, sorulan ya da birbiri ile karıştırılan bazı terimler ve adetler vardır. Bunların başında da fitre ve zekat gelir. Bu iki kavram genel olarak birbiri ile karıştırılır.
Ancak aslında birbirinden farklı şeyler olan fitre zekât farkı gerekli olan koşullara bağlı olarak da değişkenlik gösterir. Farkları şunlardır:

• Fitre, kişinin sahip olduğu malın ticari olması ve artma özelliği bulunması şartına sahiptir ancak zekatta bu kural yoktur.
• Zekatta gerekli görülen “çocuk olmama ve akıl sağlığında sorun olmama” şartı da fitrede yoktur.

Fitre (fıtır sadakası) miktarı nasıl belirlenir?

Sadaka-i fıtır veya fıtır sadakası olarak da isimlendirilen fitre belli miktarlarda verilir. Bu miktarlar da önceden belirlenen şartlara göre hesaplanır.

Diyanet İşleri Başkanlığı, 2024 yılı için günlük 130 TL fitre sadakası bedeli belirlemiştir. Belirlenen bu rakam fitre sadakası verilecek olan kişinin günlük en az iki öğününü karşılayacak şekilde hesaplanmıştır.