Tasarımıyla psikolojiye, mekanik özelliğiyle de fizyolojiye hitap eden bir oyuncakla başlayalım. Tipine korku filmlerinden alışkın olduğumuz bu garip oyuncak bebek 1996'da piyasaya sürüldü, Amerikan Tüketici Güvenliği Komisyonu tarafından hemen bir yıl sonra geri toplatıldı. Sebebi ise bir nevi yamyamlık!
Ağzı hakikaten de bir şeyi çiğnemek ve yutmak üzerine tasarlanan oyuncak bebek; elbette küçük çocukların saçlarını yuttu, ağzına sokulan parmakları ısırdı ve çiğnedi...
Dünyanın en ünlü oyuncak üreticilerinden biri olan Mattel'in icadı, neyseki 1959'dan bu yana çocukların dokunamadığı bir oyuncak silah. Neden mi?
Çünkü Derringer Oyuncak Tabanca aslında bir kemer tokası. Kemere takılıyor, silah resimdeki gibi kaldırılıyor, içine bir adet (oyuncak!?) mermi yerleştiriliyor. Bu oyuncağı oynayan çocuk belini öne doğru hızlıca hareket ettirdiğinde ise ateş ediyor.
Aynen şu şekilde bir hareketle...
Ve işin garip tarafı hakikaten de ateşleniyor bu bu Derringer, öyle ateşleniyor ki kemer ve pantolonunuzu yakabiliyor!
İşte öldürmeye yönelik bir oyuncak daha...
Dart oyununun çimde oynanan bu versiyonunda oklarla yerdeki halkaların içi hedef alınıyordu. Ve okların uçları tam da çimlere batabilecek kadar sivriydi. Oyuncağın kabının üzerine 'for adults' (yetişkinler için) yazsa da elbette çocuklarda oynadı, veya yetişkinler çocukça davrandı. Sonuç 1 yılda 7000'den fazla yaralanma; 1988 yılında piyasadan toplatılma.
''Çocuklara bilimi sevdiren, onların gelişimi ve eğitim hayatı açısından oldukça yararlı bir oyun seti''
'Gelişimi' kelimesini acilen bu cümleden çıkarmak durumundayız, çünkü 1951'de piyasa sürülen bu oyun setinin içinde, deneylerde kullanmak için gerçek radyoaktif maddeler bulunmaktaydı. Tabii ki 1 yıldan kısa bir sürede toplatıldı.
Sigara şirketlerinin bir dönem çoluk çocuk demeden giriştiklerinin, küçücük çocuklara dahi sigarayı sempatik göstermek için var gücüyle çalıştıklarının en büyük kanıtıdır bu şekerler...
İçerik başlıktan da anlaşıldığı üzere oldukça açık: 1967'ye kadar marketlerde sigara şeklinde şekerlemeler satılmaktaydı.
Reklamıysa iyice şeytani;
''Babacım, bir sigara yakabilir miyim?''
Bu barbie bebekler hakikaten uçabiliyorlardı.
Tabii uçarken kanatları çocukların kafalarını yardığı, kaşlarını açtığı, dişlerini kırdığı için 9 milyon Sky Dancer bebek piyasadan acilen toplatıldı.
Bu oyuncağı gayet iyi hatırlıyorsak ABD'de yasaklandığı 1985 yılından sonra çok daha uzun süre Türkiye piyasasında kalmış demektir...
Yasaklanmasının sebebine gelince; hatırlarsınız, bu oyuncağın tek bir amacı vardı: Birbirine bağlı iki topu mümkün olduğunca hızlı birbirine vurdurmak, böylelikle ritmik sesler çıkartabilmek. Ancak toplar birbirine çok sert vurduklarında kırılıyor, patlıyordu. Parçalar etrafa dağılıp insanların yüzlerine gözlerine gelip ciddi yaralanmalara sebep olunca 1985 yılında piyasadan toplatıldı.
Çok eğlenceli, ''Nereden buluyor bu oyuncakçılar böyle güzel fikirleri!'' dedirten bir başka oyuncak daha. Gel gelelim; kafa yapıyor.
Su ile birleşince boncuklar oluşturan, böylelikle çocukların güzel güzel resimler yapabilmelerine olanak sağlayan bu oyuncak 2007 yılına kadar piyasada kaldı. 2007 yılında oyuncağın içeriğinde gece kulüplerinde içkiye atılan, genelde tecavüzle sonuçlanan olayları başlatan GHB adlı uyuşturucu tespit edildi.
4.2 milyon Aqua Dots piyasadan toplatıldı.
2000-2015 arasında televizyonların en çok izlenen suç dizilerinden biriydi CSI. Ve elbette merchandise ürünleri arasında çocuklara yönelik şeyler de vardı...
Bu oyuncak seti ile çocuklar suç mahalini araştırıyor, parmak izlerini inceleyip kafalarında kurdukları senaryoya ulaşabiliyorlardı. Tek bir problem vardı; oyun seti içindeki parmak izi çıkartmaya yarayan toz, yüksek oranda asbest içeriyordu.
Bu çok zararlı maddeyi içerdiği ortaya çıkınca, oyuncağın toplatılması talep edildi. Şirket ise talebe
''Toplatamam, Noel alışverişi arefesindeyiz. Çok satış yapacağım!'' mantığıyla yaklaşıp reddetti. Hemen ardından Asbest Hastalığı Farkındalık Organizasyonu tarafından açılan dava, oyuncak şirketinin sonu oldu...
1960'larda üretilen, Hollywood filmlerinden aşina olduğumuz o nostaljik oyuncakta hiçbir problem yok. Toplatılmadı da üstelik; çocukların hakikaten bir şeyler pişirebildikleri bir oyuncak fırın, bir çocukluk nostaljisi olarak batı ülkelerinin hafızalarında yer edindi.
2000'li yıllarda iki farklı firma bu nostaljiden yeniden para kazanmak istedi. Sonuçlar hüsran dolu;
Kenner firmasının ürettiği Easy Bake Oven, 2007 yılında ciddi seviyelerde 29 parmak yanması şikayeti yüzünden toplatıldı. Bundan ders almayan Hasbro firması kend Easy Bake Oven'ınını üretmeye karar verdi: 15'i 2. ve 3. derece olmak üzere, 77 ciddi seviye yanık şikayeti ile oyuncak fırınları piyasadan toplamak zorunda kaldı.
Kaynaklar: Cracked.com, Littlethings.com, Planetdolan.com