Fransa’dan İran’a 15 milyar dolarlık can simidi

Fransa, bu yıl sonuna kadar 2015 yılında yapılan nükleer anlaşmanın şartlarına tam uyması şartıyla İran’a 15 milyar dolar limitli kredi teklifinde bulundu. Batılı ve İran kaynakların, Fransa’nın teklifinin ABD’nin blokesine takılmaması şartına bağlı olduğunu söylediği kaydedildi.
İran’ın nükleer programını kısıtlaması kaydıyla dünya ticaretine girişini garanti eden anlaşmadan ABD Başkanı Donald Trump’ın tek taraflı olarak çıkmasından beri Avrupalı liderler Tahran ile Washington arasındaki anlaşmazlığı çözmeye çalıştığı belirtildi.
ABD’nin geçen yıl İran’a uygulamaya başladığı yaptırımların bu yıl artmasının ardından İran nükleer anlaşmanın şartlarına uymayacağını açıklamış ve bu adımı atmak için bir süre koymuştu.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron bu yaz Tahran ve Washington’u müzakere masasına geri çekecek şartları oluşturmak için büyük çaba sarf etti. İran’ın petrol ve finans yetkililerinden oluşan bir heyet Fransa’nın teklif ettiği kredinin detaylarını görüşmek üzere dün Paris’teydi. ABD’nin yaptırımları İran’ın ekonomisini felç ettiği için İran bu kredi teklifini can simidi olarak görüyor.
Görüşmelerden 15 milyar dolar limitli kredinin nasıl temin edileceği, bu krediyi kimin finanse edeceği, ABD’nin bu duruma tepkisinin ne olacağının müzakere edildiği belirtildi.
Üst düzey bir İranlı yetkili, Fransa’nın teklif ettiği 15 milyar dolarlık kredinin halen tartışıldığını, İran’ın bu krediye serbestçe ulaşması gerektiğini, İran’ın serbestçe petrol satıp parasını alabilmesinin garanti edilmesinin gerektiğini belirtti. İranlı yetkili, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un bu meseleyi çözmek için gayret ettiğini anlaşmaya yaklaşıldığını ancak daha çözülmesi gereken problem olduğunu söyledi.
Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire’nin bu mekanizmayı görüşmek üzere bugün Washington’a gideceği belirtildi.
Geçen ay Fransa’da yapılan G7 toplantısında Trump’ın kredi fikrine açık olmasına rağmen ABD’li yetkililerin yaptırımların kaldırılmasını düşünmediklerini ifade ettikleri belirtildi.
İran, nükleer anlaşmanın canlı kalmasını istediğini ancak ABD ülkelerinin söz verdikleri ekonomik menfaatleri sağlamamaları halinde bunu sürdüremeyeceğini söylüyor.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Avrupalıların anlaşmayı kurtarmak için verdikleri sözü yerine getirmemeleri halinde bir sonraki adımlarının yükümlülüklerine bağlı kalamayacağını söyledi.
İran, Avrupalı liderlerden, yıl sonuna kadar aylık 3 milyar dolarlık destek beklediğini açıkladı.