Fransa'dan 'Kıbrıs' engeli
Fransa, 3 Ekim'de Türkiye'nin üyelik müzakerelerinin başlamasıyla ilgili olarak önce 'Kıbrıs Cumhuriyeti'ni tanıması şartını, AB üye ülkelerine gönderdiği dört paragraflık mektupla resmen duyurdu.
Radikal Gazetesi'nin haberine göre, Fransa hükümetinin 'iç yazışma belgesi' şeklindeki mektubu Rum basınına sızdı.
Rum dışişleri bakanı Yorgos Yakovu'nun da doğruladığı mektup, Atina Haber Ajansı'nda (ANA) yayımlanan şekliyle şöyle: "Fransa Başbakanı, Türkiye'nin Ankara Anlaşması'nın yeni 10 üye ülkenin katılımını kapsayan ek protokolü 29 Temmuz'da imzalamasıyla ilgili tutumunu 2 Ağustos'taki açıklamasıyla dile getirmiştir. Başta Fransa'nın olmak üzere yapılan sürekli uyarılara rağmen, Türkiye protokolle birlikte bir deklarasyon yayımlayarak, her ne kadar Kıbrıs siyasi sorununun çözümü için yükümlülüğünü dile getirse de, attığı imzanın ve protokolü uygulamasının hiçbir şekilde Kıbrıs Cumhuriyeti'nin tanınması demek olmadığını ve Kıbrıs Rum makamlarının Yeşil Hat'ın kuzeyinde iktidar, denetim ve yetkileri bulunmadığını varsaymaya devam edeceği değerlendirmesinde bulunmuştur. AB Konseyi 2004 Aralık'ında Türkiye'nin protokolü imzalamasını talep etmiştir. Tek taraflı deklarasyon yeni bir unsurdur. Deklarasyonun, Türkiye'nin onayını verdiği protokolün siyasi yapısı ve uygulamasını bertaraf ettiğini sayıyoruz. Türkiye'nin, Rum hükümetinin adanın kuzeyinde iktidarını tanımaması, protokolden kaynaklanan tüm yükümlülüklerini yerine getirmesi hakkında şüpheler yaratmaktadır. Dolayısıyla 2004 Aralık'ında müzakarelerin başlaması için belirlenen şartın gerçekten tatmin edilip edilmediği sorusunu sorabiliriz.
Bu çerçevede, Fransa Başbakanı, Türkiye'nin deklarasyonunun ciddi bir sorun yarattığını vurgulamıştır. AB'nin 25 üyesini de tanımayan bir ülke ile müzakerelerin başlayabilmesi düşünülümez. Bu soru, 24 Ağustos'taki COREPER (daimi temsilciler) ve 1 Eylül'deki dışişleri bakanları toplantısında konuşulacaktır. Fransa nihai tavrını bu konuşmalar sırasında Avrupalı ortakları ile yapacağı istişarelerde belirleyecektir. Türkiye, ister istemez Kıbrıs'ı da kapsayan tüm AB üyelerini tanıma yolundaki açık niyetini beyan etmezse, üyelik müzakerelerinin başlaması söz konusu olamaz."
Yakovu, bu belgenin Fransa hükümetinin 'iç yazışma belgesi' olduğunu söylerken, belgenin bazı AB ülkelerine gönderildiğine dair bilgisi bulunduğunu belirtti.
Rum bakan, AB'nin alacağı karara dair ilginç bir iddiada da bulundu. Buna göre, AB Türkiye ile müzakerelerin 3 Ekim'de formalite icabı başlatacak ancak müzakereler uygulamada 'çerçeve belgesi' tamamlanınca başlayacak. Rum bakan "COREPER toplantısı çok önemli. Karar için oybirliği gerek. Ancak Kıbrıs diğer üyelerle aynı görüşte değilse bu, veto hakkını kullanacağı anlamına gelmez" dedi. Öte yandan, Rum lideri Tasos Papadopulos, kritik AB toplantıları öncesi taktik belirlemek üzere 18 Ağustos'ta Atina'ya gelecek.
