Futbolcu sağlığı konusunda TFF'den dev adım

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), Türk uzmanların çalışması olan "Türkistat Projesi"yle dünyada bir ilki gerçekleştirerek UEFA ve FIFA'ya adını yazdırmaya hazırlanıyor.

Futbolda yüksek ısıya bağlı ani ölümlerin önüne geçilmesi amacıyla Türkiye Futbol Federasyonu'nun Çukurova ve Ankara Üniversiteleriyle birlikte yürüttüğü "Türkistat" adı verilen deneysel araştırma, FIFA ve UEFA gözlemcilerinin de katılımlarıyla bugün Adana'da yapılıyor.

Türkiye Futbol Federasyonu önderliğinde dünyada bu alanda ilk kez yapılan çalışmada, yüksek ısının futbolcular üzerinde oluşturduğu termal stres değerlendirilecek, futbolda performans üzerindeki akut ve kronik etkiler araştırılacak. Araştırma kapsamında GPRS ile futbolcuların vücut ısıları uydu kanalıyla sürekli izlenerek bu teknoloji, dünyada ilk kez futbolda uygulamaya konulacak.

TFF Sağlık Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mehmet Binnet, Çukurova Üniversitesi Sakıp Sabancı Spor ve Sergi Sarayı'nda bugün Ç.Ü. Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tijen Doran, Ç.Ü. Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Rıfat Ulusoy, Ankara Üniversitesi Spor Bilimler Yüksek Okulu'ndan Prof. Dr. Gültem Ertöz, UEFA'dan Danimarkalı Dr. Mogens Kreutzfeld, FIFA adına Prof. Dr. Ron Maughan, Ç.Ü. Spor Bilimleri Dalı Başkanı Prof. Dr. Sadi Kurdak ile düzenlediği basın toplantısında geçtiğimiz sezon başında Elazığsporlu Gökmen Yıldıran'ın antrenman sırasında hayatını kaybedişi, Vestel Manisasporlu Meduna'nın da Galatasaray maçında fenalaşıp faal futbol yaşamının bitmesinin ardından böyle bir araştırmayı yapmaya yöneldiklerini belirtti.

Prof. Dr. Binnet, Ankara ve Çukurova Üniversiteleri'nin bu projeye çok değerli katkılar yaptığına işaret ederken, "Proje tamamen bilimsel amaç taşıyor. Bu proje yeni değil, uzun zamandır düşünüyorduk. Bu projenin artık halka ve çevreye duyurulması gerektiğini düşündüğümüz için başlattık. Geçen sene Gökmen'in ölümü, Meduna'nın rahatsızlığı ile çok tatsız iki olay yaşadık. Bu iki olay, federasyonumuzu daha yoğun ve dinamik çalışmaya itti. Bu çerçevede geçen sene kasım ayından itibaren bir proje üzerinde çalışmaya başladık. Bizim için iki seçenek vardı, bunlardan bir tanesi Antalya, diğeri Adana idi. İki şehirde de incelemede bulunduk. Adana ve Çukurova Üniversitesi'nin fiziki şartları ve öğretim üyelerinin bilimsel düzeyleri bu projeyi burada uygulama kararımıza etken oldu"dedi.

Projenin tamamen bilimsel temellere oturtulmuş ve bugüne kadar sıcakta futbolun nasıl oynandığı ve futbolun futbolcu performansı üzerine ne düzeyde etkilediğini ortaya çıkarmak zorunda oldukları için Adana ve yöresindeki futbolcuları 3 ay içerisinde izlediklerini, ayrıca sanki buraya deplasman takımı gibi gelmiş Ankara Üniversitesi takımını da bu projeye davet ettiklerini anlatan Prof. Dr. Binnet şöyle konuştu:

"Projenin bütün mali desteği TFF tarafından karşılandı. ÇÜ altyapısını kullanarak ilk çalışmaları gerçekleşltirdik. Bu işlemler sırasında bu projeyi UEFA ve FIFA düzeyinde anlattım. UEFA ve FIFA tarafından çok büyük ilgi gördü. Son yıllarda çok ekstrem şartlarda yani normal dışı çok aşırı şartlarda oynanan futbol konusunda zaten ciddi bir tartışma var. Bunlardan bir tanesi de FIFA'nın 2500 rakımdan yukarıda maçları yasaklaması oldu. Onun arkasında bilimsel bir gözlem yatıyor. Ama bilimsel veri yok. Aynı şekilde çok sıcak ve çok soğuktaki futbolda bu kurulların gündemindeydi. Çok sıcaktaki futbol açısından da bizim ülkemiz buna eni yi örneklerden birisiydi. Ben UEFA'da projeyi anlattığımda çok ilgiyle yaklaştılar. Bu projenin kendi katkılarıyla birlikte yürütülmesini istedi. Kabul ettik. Arkasından FIFA sahiplendi, nasıl sahipleneceği konusunu araştırdı. Dünyada bu konunun en yetkin ismi olan Prof. Dr. Ron Maughan'ı bu işe atadı. Kendisi FIFA üyesi değil, ama atandı. Ekibiyle birlikte geldi. Biz rojemizi ona sunduk, detaylarını çok uzun süre tartıştık, ilavelerini aldık. Proje şu anda UEFA, FIFA ve TFF'nın ortak projesi haline geldi. Adana'da ÇÜ'de gerçekleştirilerek de dünya literatürüne buradan elde edilecek bilimsel verilerin katkısı şeklinde olacak"

Bilim adamı olarak kendilerinin herhangi bir şekilde probleme ya da çözüme yaklaşımlarının ancak gerçekçi bilimsel verilerin ışığı altında olacağını, probleme yaklaşımlarının bir takım bilimsel verileri ortaya koyarak olacağını, bu verilerden sonra herhangi bir şekilde 'şunda olabilir' veya 'bunda olabilir' konusunu, bu konunun uluslararası organizatörü olan FIFA ve UEFA'ya bırakacaklarını anlatan Bitten,"Karar vermek bizim işimiz değil. Ama bizim işimiz onların da kabul edebileceği üst düzeyde bir raştırmayı gerçekleştirmek. İlk kez Türkiye'de böyle bir şey yapılıyor, onların kabul edebileceği bu verileri baştan sona kadar onaylayabileceği bu verileri onlara vererekten, birlikte gelişmeleri izleyeceğiz" diye konuştu.

DR. KREUTZFELD'DEN TEŞEKKÜR UEFA Gözlemcisi Danimarkalı Dr. Mogens Kreutzfeld de bu çalışmadan dolayı Dr. Bitten'e teşekkür ederken, çalışmayı desteklediklerini, Şampiyonlar Ligi ve UEFA maçlarında etkili olan doping kontrollerinde de işe yarayacak bu araştırmanın faydalı olacağına dikkat çekerken, "Bu çalışmanın pek çok amacı var. Esas sorunu sıcak ortamda futbol oynamanın sonuçlarını araştırmak ve sporcuların sağlığını korumak da bizim açımızdan son derece önemli sorun. Gözlemler ve bilimsel veriler, sıcak ortamda yapılan sporun porcularda su kaybının tehlikeli bir ortam oluşturduğunu biliyoruz. Bu nedenle Dr. Binnet'in getirdiği proje büyük bir ilgiyle karşılandı ve heyecan uyandırdı. Şu anda aramızda dünyanın en önemli beslenme, su kaybı, uzmanlarından olan Ron Moughan da aramızda bulunuyor. Bu çalışmanın sonucunda hem kulüplere hem futbolculara hem de bilim adamlarına faydalı olacak bir sonuç ortaya çıkacak" dedi.

PROJE TEMMUZDA BİTECEK
Toplantı sonrası soruları da cevaplandıran Dr. Binnet, uygulama yöntemini anlatırken, maçtan önce ve maçtan sonra futbolculara ait tüm bilimsel verilerin ölçüleceğini, maç sırasında da vücüdun içindeki sıcakları ölçen özel bir takım cihazlar sayesinde anında bütün sıcaklıklar konusunda bilgi sahibi olacaklarını ifade ederek, "Bu denli, terden analiz yaparak da ne düzeyde kayıp olduğunu, ne düzeyde bunların yerine konulması gerektiğini çıkartılacak. Tamamen maç bilimsel amaç doğrultusunda yapılacak. Ancak bu maçın da herhangi bir şekilde 1.ligden farklı olmadığını da ortaya koyabilmek için tüm futbolcuların aynı zamanda GPRS ile koştukları mesafeler, gittikleri mesafeler kaydediliyor. Onu da yukarıdan uydu kanalıyla kaydediyoruz. Bütün oyuncular, dostluk, arkadaşlık değil, doğru dürüst bir maç, 1. Lig ve 2. Lig düzeyinde efor sarfedilen bir maç olacak. Bilimsel çalışma Temmuz'da sıcaklıkların daha da arttığı dönemde de devam edecek. 3 aylık proje olacak. Nisan ayında başladı, bu ikincisi, Temmuz'da üçüncüsü yapılacak. Ondan sonra bilgilerin hepsini toplayacak ve FIFA'ya teslim edeceğiz" şeklinde konuştu.

TÜRKİSTAT, TÜRK PROJESİ
Projeyi yaparken hertürlü olasılıkları düşündüklerini, mevcut projeye katılan oyuncuların profesyonel düzeyde, 2. Lig B Kategorisi oyuncularından oluştuğunu, proje kapsamında 3 ay içerisinde 1. Lig düzeyindeki oyuncularla aynı antrenman programının uygulandığını ve sporcuları bir öğrenci gibi düşünmeyip, hiçbir şeyi gözardı etmediklerini de belirten Binnet, "Temmuz sonunda bilimsel verileri FIFA ve UEFA'ya göndereceğiz, zaman içerisinde idari bir karar verecekler. Biz danışma kurulu niteliğindeyiz. Biz onlara önerilerde bulunabiliriz. Önerilerimizi vereceğiz, onlar da değerlendirecek. Bu çalışmanın adı Uluslararası Alanda Türkistat. Bu çalışmanın adı Türk çalışması. Böyle birçalışma için FIFA, Suudi Arabistan'da hazırlık yapıyordu. Sıcaklık olarak koşullar benzer olduğu için, o çalışmayı iptal ettiler. Çünkü bu denli güzel bilimsel veriyi onlar toplayamaz, bu kadar özverili de çalışamazlardı. Bu nedenle orası iptal edildi" dedi.

Adana'da bugün yapılacak testler için Çukurova ve Ankara Üniversiteleri futbol takımları Muharrem Gülergin Stadı'nda saat 15.00'te karşı karşıya gelecek.