BİZE ULAŞIN
Serbest bir şekilde atmosferde düşmek üzere olan bir nesne, hava sürtünmesi düşünülmeyecek bir şekilde, yer küreye doğru, yer çekimi sayesinde ivmelenir. Ama ona etki eden yer çekimi kuvveti, mekanik bir güç olmadığı için, cisim g gücüne maruz kalmaz. Konu bir insan olduğu zaman ise insanın dayanabileceği bir g kuvveti miktarı vardır. Bu da çeşitli yöntemlerle hesaplanır.
Terime adını veren g harfi aslında İngilizce'den gelir. İngilizce gravitational olan ve Türkçe dilinde kütleçekimsel anlamına gelen kelime g olarak kısaltılmıştır. G kuvveti ifadesi aslında yanlış bir isimlendirme olarak ifade edilir çünkü bahsedilen g kuvvetinin işaret ettiği aslında hızlanmadır.
En net tanımı ile g kuvveti ifadesi ya da terimi bir nesnenin birim olarak kütlesinin maruz kalmış olduğu ağırlık hissi veren mekanik kuvveti ifade etmek için kullanılan bir ifadedir. Bu ifadelerde kullanılan g harfi de yeryüzündeki ortalama olarak değeri yaklaşık 9,81 metre/saniyekare olan yer çekimi ivmesine karşılık olarak gelir.
Yalnızca yer çekimi etkisi altında olan eylemsiz bir yörünge içinde serbest düşüne izin verilen nesneler, ağırlıksız olarak bilinen g kuvvetini hissetmezler. Eylemsiz olan bir yörüngede serbest düşüşte olmak da sıfır g olarak isimlendirilmiştir. Bu da sıfır g kuvveti ifadesinin kısaltmasıdır.
Yer çekiminin olmadığı ortamlarda ya da yer çekimi alanlarının dik olduğu durumlarda, koordinat sisteminin yönü ve öz ivme aynı olur. Herhangi bir koordinatın ivmesi ona karşılık gelen bir g kuvveti ivmesi tarafından yönetiliyor olmalıdır. Serbest uzaydaki bir roket buna örnek verilebilir. Roketin motorları hızında basit değişiklikler oluşturduğunda bu değişiklikler yolcularda ve rokette g kuvvetine neden olur.
G kuvveti testine maruz kalan kişilerde bu kuvvetin çeşitli etkileri görülür. Ancak bir insanın dayanabileceği g kuvveti oranı aşağı yukarı bellidir. Örnek olarak kötü bir şekilde tasarlanmış bir roller coaster aletine binen bir kişinin midesi bulanabilir. Bu durumun nedeni yatay ya da dikey bir virajda çok hızlı hareket edilmesidir.
Yapılan testlere göre belirlenen bir insanın dayanabileceği en yüksek G kuvveti de dikeyde 31.25 g olarak belirlenmiştir. Bu bir rekor kabul edilmiştir ve İkinci Dünya Savaşı döneminde kırılmıştır. Yapılan deneyin ardından bu sonuca varılmış olsa da kişinin bünyesine göre daha az olabilir.
G kuvveti hesaplamak için oluşturulmuş bir formül bulunur. Bu formüle göre yapılan hesaplarda h kuvvetinin ne kadar olduğu sonucuna ulaşılır. Örnek olarak bir nesnenin 3 g kuvvete maruz bırakılması her bir birim kütlesine 3 g kuvvetinde mekanik güç etki ettiği anlamına gelmektedir. Bu değer de nesnenin kütleriyle çarpıldığında toplam g kuvveti rakamına ulaşılır.
G kuvveti formülü ağırlık üzerinden geliştirilmiştir. En basit hâliyle g kuvveti hesaplama formülü şu şekildedir:
Ağırlık = Kütle X g kuvveti
