Akay: “Çiftçimizin hakkı korunacak ve zayi edilmeyecektir”

Kayseri Şeker Kooperatifi’nin 66. Olağan Mali Genel Kurulu’nda konuşan Kayseri Pancar Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay, çiftçinin hakkının her zaman korunacağını söyleyerek, “Bizde geri vites yok. Hep ileriye, daima ileriye gideceğiz” dedi.

Kayseri Şeker Kooperatifi’nin 66. Olağan Mali Genel Kurulu, coşkulu bir şekilde gerçekleştirildi. Kadir Has Kongre Merkezi’nde düzenlenen kurula, yaklaşık 10 bin çiftçi katıldı. Büyük bir coşkuyla merkez önünde karşılanan Kayseri Pancar Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay, ‘En büyük başkan bizim başkan’ sloganları ile kurulun yapılacağı alana girdi. Burada çiftçileri selamlayan Başkan Akay, hatıra fotoğrafı çekindi.

Kurul, saygı duruşunda bulunulması, İstiklal Marşı’nın okunması ve Kur’an-ı Kerim tilaveti ile başladı. Gündemdeki maddelerin görüşülmesinin ardından çiftçilere seslenen Akay, “Hatırlayın, geçen sene bu zamanlar yoğun bir gayret içerisinde idik. Turhal Şeker Fabrikasını özelleştirmeden satın aldıktan sonra, yoğun bir çalışmaya girdik. Cumhuriyetin ilk fabrikalarından olarak 1934 yılında açılışı yapılan Turhal Şeker’in adına ve mazisine yakışır bir şekilde işletilmesi gerekiyordu ama bu kolay olmayacaktı. Çünkü yılların ihmaline uğramış, uzun yıllar bakımı yapılmamış, hor bırakılmış bir durumda idi. Öyle ki fabrikanın kampanya açılışında toplantımıza katılan Tarım ve Orman Bakanımıza ve katılımcılara ifade etmek zorunda kaldığım gibi; ‘Uzaktan baktım yeşil türbe, içine girdim tövbe estağfurullah tövbe’ bir durumla karşılaşmıştık. Bu kadar ihmal edilmiş bir kuruluşu üç ay gibi kısa bir sürede kampanyaya hazırlamak ve yetiştirmek kolay olmayacaktı. Bunu başarmak için işinin ehli, işine sadık, şirketine bağlı, fedakârlıkta yarışan bir inanmışlar ordusu gerekiyordu. Allah’a şükür ki bizim böyle bir ekibimiz vardı ve bu ekibimiz gecesine gündüzüne katarak bu başarıyı gerçekleştirdi. Öyle ki ihale öncesi her türlü olumsuz eylemlerin odak noktası yapılmak istenen Turhal Şeker bizim kahramanlarımızın elinde özelleştirmenin yüz akı oldu” diye konuştu.

Akay, “Biz bunları başarırken, 2018 yılında Şeker sektöründe ilginç gelişmeler yaşandı. Yılın ilk aylarında Türk Şeker’in elinde bulunan 25 fabrikanın 14’ü satışa çıkarıldı. Bu arada bazı mahfiller “Şeker Vatandır satılamaz” sloganıyla bu satış aleyhine bir ortam oluşturmaya çalıştılar. Buna rağmen 10 adet şeker fabrikasının satış ihalesi gerçekleşti. Böylece sektör harici kuruluşlar, şeker fabrikası alarak sektöre dâhil oldular. Sektör içinden Şeker Fabrikasını alma başarısını sadece Kayseri Şeker gösterebildi. Bu arada Hükümet Nisan ayında yani özelleştirme ihalesi sırasında önemli bir karar aldı. Pancar üreticisini koruyan ve kollayan bir karar aldı. Nişasta bazlı şeker kotası önce yüzde 10’dan yüzde 5’e düşürdü, arkasından da birkaç ay sonra bu oranı yüzde 2.5’e düşürdü. Bu karar; şeker sektörünün ve pancar çiftçisinin geleceği açısından oldukça önem arz eden bir karar oldu. Bundan dolayı da bütün sektör adına ve pancar çiftçisi adına bu önemli karardan dolayı hükümetimize şükranlarımı tekraren ifade ediyorum. Ümit ediyorum bu kararı uygulama noktasında olan bürokrasi gereken hassasiyeti gösterecek, özellikle denetleme konusunda gereken dikkatli uygulamayı gerçekleştirecektir. Sektöre yeni aktörlerin girmesi bizim bölgemiz dışındaki çiftçilerde elbette bazı endişelerin yaşanmasına sebep oldu. Yeni firmaların bu sektörü bilmiyor olmaları nedeni ile çiftçi biraz tedirginlik yaşadı. Ama benim görebildiğim kadarıyla yeni firmalar gereken iyi niyet çerçevesinde ellerinden geleni yapmaya çalıştılar ve bu iyi niyetli çalışma ve tavırlarından dolayı onlardan kaynaklanan büyük bir sorun yaşanmadı. Asıl sorun sektörün büyük aktörlerinin piyasayı olumsuz etkileyen politikalarından kaynaklandı. Belki zorunluluktan yaptılar ama, büyük aktörlerin uzun vadeli ve/veya yüksek iskontolu şeker satışı yapmaları sektörde bir kaos oluşmasına sebebiyet verdi. Bunun yanında 2018 yılının özellikle ikinci yarısında dövizde meydana gelen artış, bütün ürünlerde bu arada siz değerli çiftçilerimizin tarımsal girdilerinde önemli fiyat artışları oluşturdu. Gübrede, tohumda, mazotta, ilaçta, tarımsal makine ve teçhizatlarında önemli fiyat artışları yaşandı ve hep birlikte bu fiyat artışlarından olumsuz etkilendik. Bekledik ki fiyat artışları şekere de yansısın ve bu sayede aleyhimize oluşan durumu dengeleyelim. Bu beklenti bir türlü gerçekleşmedi. Her şeye zam geldi, şekerin toptan satışına (fabrika satışına) zam gelmedi. Bunu söylerken fahiş bir kâr beklentisi içerisinde olmadığımızı özellikle belirtmek isterim” şeklinde konuştu.

Kayseri Şeker’in çiftçisi üretmeye ve başarmaya alıştı
Kayseri Şeker çiftçisinin üretmeye ve başarmaya alışık olduğunu kaydeden Başkan Hüseyin Akay, “Türkiye’nin tarımda önemli bir üretim gücü oldu. On binlerce çiftçi alın teriyle helalinden kazanıyor. Bu çiftçi pek çok iyi uygulamaya alıştı. Pancar fiyatını hak ettiği seviyede almaya alıştı. Nakdi ve ayni avanslarının zamanında ve yeterince karşılanmasına alıştı. Teknolojinin nimetlerinden yararlanmaya alıştı. Pancar bedellerinin Aralık ayının son haftasında ödenmesine alıştı. Sadece Kayseri Pancar Kooperatifin ve Kayseri Şeker’in çiftçisinin yararlandığı pek çok güzel uygulamaya alıştı. Bundan geri adım atmak yok. Bizde geri vites yok. Hep ileriye, daima ileriye. Bunları başarmak için ürettiğimiz şekerin de hak ettiği değerden satılması gerekiyordu. İşte bu yıl bu konuda da önemli bir adım atmış olduk” ifadelerini kullandı.

Kayseri’de yıllarca vergi rekortmeni olduk
Kayseri Pancar Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Son yıllarda yüksek kar sağlaması nedeni ile Kayseri’de yıllarca vergi rekortmeni oldu. Çiftçisinin yanında çalışanlarının da hakkını gözeterek, sektörde en yüksek ücretleri uyguladı. Ortaklarının da hakkını gözeterek tarihinde ilk defa ortaklarına kâr payı dağıtımını üç yıldır aralıksız uygulama imkanı buldu. İstihdamda Kayseri’de, Boğazlıyan’da ve son senesinde Turhal’da rekortmen oldu. Turhal gibi bir fabrikayı bünyesine katmanın yanında, lisanslı depolar, besi çiftlikleri, paketleme tesisleri, tarım marketleri, bölge müdürlükleri ve depoları, Kayseri, Boğazlıyan ve Turhal Fabrikalarımızın yenileme yatırımları, ihtiyaç nedeni ile şeker deposu, küspe kurutma, arıtma tesisi gibi çok önemli yatırımları da gerçekleştirme başarısını gösterdik. Bu arada 2019 yılı başında 8 yıllık hayalimizinden birinin gerçekleşmesi imkanı ortaya çıktı. Kayseri Şeker gibi Kooperatif kuruluşları çıkarılan kanunla halka açık şirket statüsü kazandı ve Sermaye Piyasası Kuruluna tabi hale geldi ve bu kuruluşun denetimine girdi.
Geçmişte Kayseri Şeker’in başına gelenleri dikkate aldığımızda bunun çok önemli bir gelişme olduğunu ifade edebiliriz. Bundan sonraki hedefimiz Kayseri Şeker’in borsaya kote olmasını sağlamak, bu vesile ile siz değerli çiftçilerimiz başta olmak üzere isteyenlerin Kayseri Şeker’de hisse almalarının yolunu açmak istiyoruz. Bunların yanında 2017 yılından başlayarak 2018 yılında da çiftçilerimizin şeker pancarı dışında diğer ürünlerinin de değerinde satılması için sorumluluk aldık. Piyasaya girdik ve çiftçimizi piyasaya ezdirtmedik. Çiftçimizin üniversitede okuyan çocuklarına 1200 üniversite öğrencimize 9 ay boyunca aylık 180 TL karşılıksız burs verdik. Bu ve benzeri burada sayamadığım pek çok uygulama nedeni ile bizim faaliyetlerimize ilgi, alaka oldukça arttı. Pek çok yakın çevreden veya bizim faaliyet çevremizden çiftçiler ya da çiftçiliğe heves edenler, bizlerle çalışmak ve bizim bünyemizde üretim yapmak istiyorlar.”

Bu başarıların hep birlikte sağlandığının altını çizen Akay, “Başarı bir varış noktası değil, bir yolculuktur. Bu yolculuğun devam etmesi için; bilgi gerekir, tecrübe gerekir, disiplin, ciddiyet, gayret, fedakarlık, cesaret gerekir, birlik ve bütünlük gerekir, hep birlikte hedefe odaklanmak ve yürümek gerekir. Bu kutlu yürüyüşümüz Allah’ın izniyle zevale uğramadan devam edecek. Hep birlikte Türk çiftçisinin kalkınması, büyümesi, milli gelirden hak ettiği payı alıncaya kadar durmaksızın devam edecek. Turhal Fabrikası bizim için Kızıl Elma idi. “Kızıl Elma’ya Hey Kızıl Elma’ya” diyerek hep birlikte yeni Kızıl Elmalara yürüyeceğiz. Hep birlikte büyük bir aileyiz. Büyük Kayseri Şeker ailesi, sevincimiz bir, acımız bir, mutluluğumuz bir, üzüntümüz bir, tasamız aynı, kıvancımız bir. Birlikte ağlarız, birlikte güleriz. Biz hep birlikte olmadan, tek başımıza bir şey olmadığımızı biliriz. Bu yolda desteğiniz ve duanız bizim için vazgeçilmezdir. Bugüne kadar zamanında ve miktarında bir değişiklik olmadan ekim avansı, faizden kurtarma avansı, Ramazan Bayramı avansı ve çapa avanslarını ödedik. Bu uygulamayı bu yıl başaran yegane kuruluş Kayseri Şeker’dir. Siz değerli çiftçilerimizin yine özellikle gübre ihtiyaçlarınız fazla fazla karşılanmıştır. Bu genel kuruldan sonra 24 Haziran itibariyle temlikli kredi uygulaması 55 TL/Ton üzerinden başlatılacaktır. Keza sulama dönemi mazot ihtiyacı ise ton başına 1,5 Litre üzerinden 8 Temmuz itibariyle başlatılacaktır. Yine 25 Temmuz tarihinde de 18 TL/Ton üzerinden sulama avansları dağıtılacaktır. Kurban Bayramı avansları bayramdan önce ödenecektir. Bu noktada herkesin çok merak ettiği bir konuya da değinmek isterim. Pancar bedeli. İlgili mercilere söylemekten 7-8 aydır dilimizde tüy bitti; pancar bedelleri açıklansın diye. Ama mevzuat gereği tespit edilmesi ve açıklanması gereken fiyat maalesef bugüne kadar açıklanmadı. Biz sözümüz ve uygulamamızın arkasındayız. 10 TL/Ton ilave fiyat ile pirim uygulamamız devam edecek. Taban fiyatı açıklandığında biz üzerine bu artışları yaparak uygulayacağız. Çiftçimizin hakkı korunacak ve zayi edilmeyecektir. Kayseri Şeker’de adaletli bir uygulama ve paylaşım esası vardır. Çiftçinin de, çalışanın da, fabrikanın da hakkı korunur. Bundan endişe duymamanızı diliyorum” ifadelerini kullandı.