Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da komünizm simgesi 'hayalet' bina imha edildi

1982 yılında inşa edilen dev kompleks, ülkenin en büyük yayın evi olarak düşünülmüştü. Komünizm dönemine özel “dev ve ihtişamlı yapı” ile rejimin büyüklüğünü gösterme hedefi izleyen yapı, birçok teknik hata nedeniyle hiç bir zaman faaliyete geçmedi.

“HAYALET YAPI” İMHA EDİLDİ

Plovdiv’den (Filibe) girişte şehrin ana yolunda bulunan bina, yıllardan beri hem çirkin olarak nitelendirilen gövdesiyle hem de geçenlere tehlike saçtığı düşünülen yapısıyla dikkat çekiyordu.

1989 öncesi mimarisi açık bir kitap şekilde tasarlanan ve yayın evi ile gazete tesisi olması planlanan dev binanın inşası tamamlanmadan durduruldu ve “hayalet yapı” adıyla anıldı. 1989 demokratik değişimlerden sonra bu yapı ve arsası el değiştirdi, faaliyette olan küçük yan yapısı geçen yıl imha edildi.

Komünizm döneminde “Rodina” yayın evi ve komünist emekçilerin yayın organı “Emekçi eylemi” gazetesinin merkezi olması planlanan, dönemin “mimari şaheseri” olarak tanımlanan bina tamamlanmadan, yaklaşık 40 yıl sonra imha edilmiş oldu.

“BİZ KOMÜNİZMDEN KAÇIYORUZ, AMA O BİZDEN GİTMİYOR”

Krasimir Mihaylov, DHA’ya yaptığı açıklamada, “Biz komünizmden kaçıyoruz, ama o bizden gitmiyor. Hayır, komünizm gitmiyor, başka bir şekilde geri dönüyor. Bir binayı yıkmak, rejimi yıktık anlamına gelmiyor ne yazık ki. Biz Mozole’yi de yıktık (Komünist lider Georgi Dimitrov’un anıt kabiri) ama bu bir şeyi değiştirmedi. Demokratik değişimlerden 30 yıl sonra benim hayal ettiğim sosyal devlet bu değildi” dedi.

“BEŞ YIL ORADA GAZETEDE ÇALIŞTIM”

Komünizm döneminde “Rodina” (Vatan) adıyla kurulan bu yayın tesisinin küçük yan binasında çalışan ve tarihçesini en iyi bilen kişilerden biri olan Bulgaristan’ın “sembol” gazetecilerinden olan İva Nikolova da “Bina 1982 yılında kuruldu. Ülkenin bütün gazete, yayınları burada bulunmalıydı. 600 oda olacaktı. İki bina arasında sıcak bağ koridor olacaktı. Bulgaristan’ın en modern yayın basım evi olacaktı. 1989 yılında rejim değişikliği ardından bina terk edildi ve bu halde bırakıldı. Yanındaki küçük bina faaliyetteydi, beş yıl orada gazetede çalıştım. Geçen yılsonunda o bina imha edildi. Bu uzun, yüksek iskele binada hiç kimse çalışmadı, o hep böyle kaldı, yaparken birçok teknik hata yapıldığı anlaşıldı. Bir ara pencerelere cam konuldu, ama onlar da düşmeye başladı ve geçenler için büyük tehlikeydi” şeklinde konuştu.

“BİNANIN İMHASIYLA İLGİLİ ENDİŞELER VARDI”

17 katlı dev binanın imhasıyla ilgili büyük endişeler vardı. En iyimser beklentilerde bile bir defada imha edileceğine ihtimal verilmiyordu.

İmha işini yapacak firma bir yıldan beri hazırlık yaptı. Şirketin temsilcisi Zdravomira Atanasova ise “Çok uzman ekiple çalıştık. Çok endişeliydik. Merkezdeyiz, çevresinde çok bina var. Çoğu da camlı, modern yapılar. En azından çevredeki binaların camlarının kırılacağından korkuyorduk. Bir yıldan beri gerekli ruhsatları aldık ve hazırlıklar yaptık. Yıllardan beri ben de bu binanın neden hala burada hayalet gibi durduğuna şaşıyordum. Eminim yerine daha iyi ve yaralı bir bina inşa edilebilir” dedi.