Gümüşhane merkeze 50 kilometre uzaklıkta, deniz seviyesinden 2 bin 140 metre yükseklikte olan, manzarasıyla ilgi çeken Taşköprü Yaylası'ndaki kaynağı ve akarı olmayan Dipsiz Göl'de 'define' söylentisi üzerine ismi açıklanmayan 2 kişi, kazı için başvuruda bulundu. Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün olumlu görüşleri üzerine Gümüşhane Müze Müdürlüğünce ilgili kişilere define arama ruhsatı verildi. Gümüşhane Valiliği ile Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nün onayı ile 6 Kasım'da jandarma yetkililerinin eşlik ettiği kazıda suyu tahliye edilen göl alanı, iş makineleri ile kazıldı. Jandarmalar, kazı alanına kimsenin yaklaşmasına izin vermedi.
Dipsiz Göl'de, yasal izinle yapılan kazıda sonuca ulaşılamazken, iddiaya göre, bölgede bir dönem kalan Roma İmparatorluğu'nun Anadolu'daki 4 büyük lejyonu arasında gösterilen, 15'inci Apollinaris lejyonunun var olduğuna inanılan hazinesinin arandığı öğrenildi. Dipsiz Göl'de, 4 gündür sürdürülen kazı çalışmaları, define bulunamayınca sonlandırıldı.
Altın olduğuna inanılan göldeki kazının kimler tarafından yapıldığı ise halen açıklanmazken, iş insanı olduğu öne sürülen 2 kişinin, heyet huzurundaki kazı çalışmalarını yakından takip ettikleri belirtildi.
Kaynağı ve akarı olmayan, Buzul Çağı'ndan kalma, 12 bin yıllık krater Dipsiz Göl'de tamamlanan kazı çalışmalarının ardından ekipler, alandan ayrıldı. Gümüşhane Valiliği de göl alanının eski haline getirildiğini açıkladı. Ancak, Dipsiz Göl alanının toprakla doldurularak, kapatıldığı görüldü. Su kalmayan göl, taş ve toprak yığını haline döndü.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Dipsiz Göl'de gerçekleştirilen kazı çalışmalarının, gölün kurumasına neden olduğunu ve ilgililerin haklarında başlatılan soruşturma kapsamında görevden uzaklaştırıldığını duyurdu. Gümüşhane Valiliği de, kazı için uygunluk raporu veren ilgililer hakkında ayrıca soruşturma başlatıldığını açıkladı.
Yasal izinle yapılan kazı çalışması sırasında toprak doldurulup yok edilen, Dipsiz Göl'ün eski haline dönüştürülmesi için çalışma başlatıldı. Gümüşhane Valiliği İl Özel İdaresi ekipleri, göl alanına doldurulan dayanıksız toprağı çıkarıp, yerine suya dayanıklı kireçli ve killi toprak döktü. Dün başlatılıp gün boyu süren çalışmalar kapsamında; göl tabanının hazır hale getirilme çalışmalarına bugün de devam edildi. Suya dayanıklı kireçli, killi toprak dökülüp, iş makinesi ve silindir eşliğinde tabanı hazırlanan gölün, her hangi bir su takviyesi yapılmadan, bölgede beklenen yağışların ardından eriyecek karla birlikte doğal haline dönmesi beklenecek.
Gölün doğal haline gelmemesi halinde ise yapılacak incelemeler sonucu yakaşık 2 metrelik derinliğe sahip alana, tankerlerle su takviye edilip edilmeyeceğine karar verilecek.
Gümüşhane Valisi Kamuran Taşbilek, beraberindeki teknik personel ve akademisyenle rehabilitasyon çalışmaları süren gölde incelemelerde bulundu. Vali Taşbilek, "Bilim adamlarımızın bize göstereceği yolla, gölümüzün düzenlenmesiyle ilgili doğru bir çalışma yapacağız. Çalışma sonrasında burada yaşayan vatandaşlarımızı da dinleyerek, her türlü tedbiri alacağız" dedi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) eski öğretim üyesi Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, gölün eski doğal haline dönmesinin zaman alacağını söyleyerek, "Kazı sırasında gölün doğal yapısı muhtemelen bozulmuştur. Çünkü bilinçli bir kazı yapılmamış. Orası sonuçta öyle ya da böyle bir şekilde dengede idi. Gelen su ile buharlaşan su arasında bir denge vardı. Gölün beslenme yolları kapandıysa eğer, doldurduktan sonra o su kaçar gider. Yapılan çalışmalarla gölün, doğal yol ile yoksa taşınacak suyla mı eski hale geleceğini zaman gösterecek" diye konuştu.
Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. Raif Kandemir, ise, define araması sırasında suyu boşaltılan Dipsiz Göl'ün son buzul döneminde oluştuğunu ve en az 12 bin yaşında olduğunu belirtti. Kandemir, "Böyle kıymetli bir oluşuma, kendi kafalarına göre hiçbir uzmana danışmadan nasıl müdahalede bulunuyorlar? Buzul göller, dünyadaki en temiz sulardır ve küresel ısınmanın konuşulduğu şu günlerde gelecek kuşakların belki de ihtiyaç duyacağı böyle bir kaynak fütursuzca yok edildi. 12 bin yılda oluşan bu gölü nasıl olacak da siz doldurarak eski haline getireceksiniz? 12 bin yıllık bir değer ve ekosistem göz göre göre yok edilmiştir" dedi.
Hafta sonu yaylada gezintiye çıkan vatandaşlar da, tepkiler ve tartışmalara konu olan Dipsiz Göl'deki çalışmaları inceledi. Vatandaşlar eski haline dönüştürülecek göl çevresinde cep telefonlarıyla sıkça fotoğraf da çekti. Akıbetini merak ettiği göl için yaylaya çıkan Muhammed Şengül, "Burası bizim yaylamız, Çocukluğumuz burada geçti. Burayı merak edip geldik, gölü kapatmışlar, çalışmalar sürüyor. Burası çok doğaldı; eski haline gelmesini umuyoruz" diye konuştu.
Hüseyin Şengül ise "Burası bizim gölümüz, doğal güzelliğimizdi. Böyle güzelim bir doğayı tahrip etmeye kimsenin hakkı yok. Burası vatandaşın gezeceği bir yerdi. Dipsiz gölün tahrip edilmesi vatandaşın tepkisini çekmiştir eski haline getirilmesini isteriz" diyerek gölün son halinin kendilerini üzdüğünü kaydetti.
(DHA)
