Sinsice ilerliyor, belirtileri günlük işleri engellemediğinden önemsenmiyor. Üstelik bir buçuk yılı aşkın süredir devam eden Covid-19 pandemisi sürecinde gerek düzenli yapılması gereken kontrollerin hastaneye gitme endişesi nedeniyle aksatılması, gerekse pandemide artan hareketsizlik ve sağlıksız beslenme tehlikeyi daha da artırıyor.
Acıbadem International Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Bilge Ceydilek “Ülkemizde yapılan çalışmalara göre her 7 erişkinden biri diyabet hastası. Her iki diyabet hastasından biri de hastalığının farkında bile değil. Oysa diyabet sinsi bir hastalıktır ve kişiye hissettirmeden organ fonksiyonlarını geri dönüşümsüz olarak bozabilir. Diyabette hızlı artışın en önemli nedenleri sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam olduğundan bazı basit ama etkili önlemlerle riski azaltabilirsiniz” diyor.
Diyabet açısından yüksek riskli kişilerde yaşam tarzı değişiklikleri ile tip 2 diyabet gelişme riskinin yüzde 40-60 oranında azaltılabileceğinin bilimsel çalışmalarda gösterildiğini vurgulayan Dr. Bilge Ceydilek, diyabet riskini azaltmanın 9 etkili yolunu anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
HAZIR GIDALARDAN KAÇININ
Tencere yemeklerinin yerini artık giderek hazır yemekler alıyor. Kolay hazırlanması, pratik görülmesi ve katkı maddeleriyle lezzetinin artırılmış olması bu yiyecekleri talebi artırıyor. Ancak dikkat! Sofraya gelmeden önce işlem görmüş ve katkı maddeleri olan bu gıdalardan fazla tüketilmesi genel sağlığa zarar verdiği kadar, diyabet riskini de artırıyor. Bu nedenle katkı maddeli ve işlenmiş gıdaların tüketiminden hem kendinizi hem de çocuklarınızı uzak tutun.
KARBONHİDRATTAN UZAK DURUN
Sanayi ürünü olan şofra şekeri, karbonhidrat ve yüksek yağ barındıran yiyeceklerden uzak durun. Şekerli ve hamurlu gıdaların içinde bulunduğu basit karbonhidratlı gıdalardan kaçınılmalıdır. Tam taneli tahıllar, meyve ve sebze gruplarından karbonhidrat alımı sağlanmalı, hiç karbonhidrat içermeyen diyetlerden uzak durulmalıdır. Günlük beslenme yeterli protein, lif ve yağ içermelidir.
SAĞLIKLI BESLENİN
Sağlıksız beslenme diyabet riskini artıran etkenlerin başında geliyor. Örneğin; abur cubur tüketimden, lokmaları hızlı çiğnemekten, meyveyi posasıyla tüketmek yerine suyunu içmekten, gazlı ve şekerli içeceklerden, bulgur yerine beyaz pirinçle yapılmış pilavdan, tahıllı ya da tam buğday unu ve çavdar ekmeği yerine beyaz ekmek tüketmekten, aşırı tuz barındırdığı için salamura besinlerden, pasta, börek, poğaça gibi besinlere yüklenmekten kaçının. Düşük oranda lif içeren ve glisemik indeksi yüksek gıdalar da sık acıkmaya yol açacağından lifli ve şeker oranı düşük besinler tüketin.
HER GÜN EN AZ 30 DAKİKA TEMPOLU YÜRÜYÜN
Diyabet riskini azaltmak için düzenli egzersizi yaşam tarzı haline getirmek şart. En kolay uygulanabilecek olan belli bir tempoyu tutturarak yapılacak açık hava yürüyüşleridir. Kalorileri yakmanın en temel yolu fiziksel aktivite olduğu için bisiklete binmek, yüzmek, koşmak, dans etmek de faydalı. Tempolu yapılacak bu egzersizlerin yanına karın kaslarını çalıştıracak egzersizler de eklenmeli. Egzersiz süresinin bir haftada toplam 150 dakikanın altında kalmamasına dikkat edin.
FAZLA KİLOLARDAN KURTULUN
Diyabet riskini azaltmanın en önemli kurallarından biri de fazla kilolardan kurtulmak. Ancak kilo vermek için kulaktan dolma bilgilerle hareket etmeyin, kendi bünyenize, metabolizmanıza uygun, mümkünse diyetisyen eşliğinde diyet uygulayın. Bilimsel çalışmalar, kilo fazlalığı olan kişilerde mevcut kilonun yüzde 10 ve üzerinde kaybı ile diyabet riskinin azaldığını ortaya koyuyor.