Fındık hasadı öncesi küllenme hastalığına bağlı olarak üründe ciddi oranda dökülme yaşanırken, Trabzon'un Maçka ilçesinde bazı fındık bahçeleri ve ağaçlarda bölgede nadir rastlanılan bir böcek türüyle karşılaşıldı.
Bunun üzerine Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Trabzon Büyükşehir Belediyesi ekiplerince harekete geçildi, inceleme başlatıldı.
İstanbul'dan Trabzon'a süs bitkileri içerisinde geldiği düşünülen ve fındık dallarını kuruttuğu, ağaç dallarına ise zarar verdiği saptanan böceğin tespiti için de uzman ekiplerden de yardım istendi.
İTALYA'DAN İSTANBUL'A, İSTANBUL'DAN TRABZON'A
Karantinaya alınan bölgede ilaçlama çalışmaları sürerken, uzmanlar incelemelerinde halk arasında 'Drakula' olarak da adlandırılan uzun antenli böceğinin, İtalya'dan İstanbul'a buradan da Maçka ilçesine geldiği ihtimali üzerinde duruyor.
OYUKLAR AÇIP, DALLARI KURUTUYOR
2014 yılında musallat olduğu fındık dallarına zarar veren böcek türü, son günlerde ise Akçaabat ve Ortahisar ilçelerine yakın olan Mağmat boğazı mevkiinde bazı fındık bahçelerinin yanı sıra tarım arazilerinde görülmeye başlandı. Hızla etrafa yayılan ve başlatılan biyolojik mücadelenin sürdüğü böcek türü, kök kısmını yakın noktalardan oyuklar açıp larvalarını bıraktığı fındık dallarının kısa sürede kurumasına yol açıyor. 2 bin dekardan fazla alanı tehdit eden ‘Drakula’ böceğin, kentte belediyenin süs bitki üretim alanından fındık bahçelerine yayıldığı tahmin ediliyor.
'HIZLA YAYILIYOR'
Konuyla ilgili konuşan Akçaabat Ziraat Odası Başkanı Mustafa Hikmet Eyüpoğlu, böceklerin fındık ve ağaçlarda tehlike oluşturduğunu, önlem alınmaması halinde fındık bahçelerini yok olma riskiyle karşı karşıya kalındığını söyledi. Eyüoğlu, "2014'de bahçe bitkileri ile böceğin yayıldığı söyleniyor. Şu an 2019 yılındayız. Böcek türü, 2 bin 300 dekar alanda karantina altına alınmış durumda. Şu an kentin Esiroğlu bölgesinden Mağmat boğazı mevkisine doğru geliyor. Burayı geçerse hem Ortahisar’ı etkileyecek hem de Akçaabat ilçesini. Böcek, hızlıca yayılarak bölgenin en büyük gelir kaynaklarından olan fındığa ciddi zararlar verecek. Acilen gerekli tedbirler alınmalı” dedi.
‘ALARM VERİLMESİ GEREKİYOR’
Böcekle mücadele kapsamında somut adımların atılması ve risk altındaki bölgelerde alarm verilmesi gerektiğini kaydeden Eyüpoğlu, "Şu an karantinada olan bölgelerde 5 yıl karantinanın gerekleri uygulanacak. Ürünler sökülecek ve orada bir daha dikim yapılmayacak. 5 yıl sonra dikimlere başlanacak ve 5 yıl da fındığın gelişmesi mahsul verecek boyuta ulaşması beklenecek. Çiftçinin burada 10 yıllık bir kaybı var. Çiftçilerin kesinlikle desteklenmesi gerekiyor. 10 yıllık bir süreç söz konusu, çiftçi 10 yıl bahçeden uzak kalırsa hem maddi olarak etkilenecek hem de bahçeden kopmuş olacak. Asıl sıkıntı olan yerler şu an için Akçaabat ve Ortahisar ilçeleri için. Buralarda alarm verilmesi gerekiyor. Somut adımlar atılması lazım. Bununla mücadele ediliyor ama her geçen gün de böceğe maruz kalan alan genişliyor. Şu an Akçaabat’ta bulunan çiftçilerimiz için elimizden geleni yapmaya hazırız. Kurumların bir an önce çalışmalar başlaması lazım” diye konuştu.
'BAKANLIK DURUMA EL ATMALI'
Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Başkanı Sebahattin Arslantürk de, böcek türünün ağaçları kuruttuğunu, ilaçlı mücadelenin yanı sıra başka önlemlerin alınmasın da faydalı olacağını savundu.
Arslantürk, "Acilen önlem alınmazsa, şimdilik Maçka ilçemizin Esiroğlu Mahallesi'ndeki fındık bahçelerinde görülen bu böcek hızla tüm bahçelerimize yayılacak, önce Maçka vadisindeki sonra da tüm bölgemizdeki fındık bahçelerimizi ve meyve ağaçlarımızı kurutacak, telafisi mümkün olmayacak zararlar verecek. Bu zararlı böcek, fidelerin çatlak ve kabuklarının arasında yumurtaları oluyor. Yumurtalardan çıkan larvalar direk ağacın içerisine giriyor. Zararı oluşturan ve ağaçların kurumasına neden olan da larva dönemi. Böcek daha sonra ergin haliyle kocaman bir delikle ağaçtan çıkıyor. Bu çıkıştan sonra artık ağaç için çok geç. Bakanlık duruma el atmazsa Trabzon’da Maçka ilçesinde yer alan bu böcek türü bütün Trabzon’a buradan da bütün bölgeye yayılarak fındığı yok edecek. Bölgenin ekonomisini doğrudan olumsuz etkileyecek. Bölgede kahverengi kokarca tehdidi vardı zaten. En azından kahverengi kokarca fındığı kurutuyordu. Bu böcek türü direk ağacı kurutarak fındık bahçelerini yok ediyor. İlaçlı mücadele ile bununla baş etmemiz mümkün değil zaten toprağın altına, ya da ağaçta açtığı deliğin içine giriyor” ifadelerinde bulundu.
Kaynak: DHA
