Hastaların genetik yapısına uygun ilaç için "kanser tanı kiti" üretildi

EMRE ILIKAN - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Görgişen ve Araştırma Görevlisi İsmail Musab Gülaçar, "Kanser Tedavisinin Yönlendirilmesinde Etkili Olan Tanı Kiti" adlı proje kapsamında, kanser hastalarının genetik yapılarına göre kişisel kit üretti.

Kanser hastalarına daha uygun ilaçların verilmesi ve hastaların yaşam kalitesinin artırılması amacıyla üniversite bünyesindeki Teknokentte 2016 yılında çalışmaya başlayan Görgişen ve Gülaçar, ürettikleri kişisel tanı kitleriyle hem ülke ekonomisine hem de hastaların daha hızlı bir şekilde tedavi olmasına katkı sağlayacak.

Görgişen, AA muhabirine, Van YYÜ Teknokentte geliştirilen proje kapsamında üretilen ürünün yurt içi ve dışında ilgi görmeye başladığını anlattı.

Genovan Genetik Biyoteknoloji bünyesinde bireye özgü tedavi yöntemleri üzerinde çalıştıklarını belirten Görgişen, şunları kaydetti:

"Genomik tıp, bireyin kalıtsal materyalini inceliyor. Günümüzde birçok araştırmacı ve biyoteknoloji firması bu alana odaklanmış durumda. Firmamız bünyesinde özellikle Amerika, Kanada ve Avrupa'da klinik denemeleri yapılmış, tanınmış otoriteler tarafından onaylanmış ve ilaç kullanımı öncesinde uygulanması önerilen genleri içeren tanı kitlerini üretiyoruz. İlk adımımız sisplatin ototoksitesini belirlemeye yönelik tanı kiti geliştirmekti. Farklı bir projemizle de kardiyovasküler ve metabolik hastalıklarda yaygın kullanılan ilaçların hedef kitlesini belirlemeye yönelik farmakogenetik tanı kitlerini üretmeye çalışıyoruz. Sisplatin ototoksite kitimiz Sağlık Bakanlığından onay aldı. Yurt içi ve yurt dışına siparişlerimizi gerçekleştiriyoruz. Aynı zamanda laboratuvarımızda moleküler biyoloji ve genetik gibi ilgili alanlarda eğitim alan öğrencilere staj imkanı, yüksek lisans ve doktora öğrencilerine ise araştırma ortamı sağlıyoruz. Firmamız bünyesinde farklı teknikleri kapsayan kurslar ve eğitimler de düzenliyoruz. Farkındalık oluşturarak yeni girişimcilere ve araştırmacılara destek olabilmeyi hedefliyoruz."

- "Yurt dışı ihracatında ilk etapta komşu ülkelerden başlamak istiyoruz."

Kanser hastalarının genetik yapılarına göre ürettikleri kişisel kitlerin ticarileştiğini dile getiren İsmail Musab Gülaçar ise sisplatinin bir kemoterapi ilacı olduğunu söyledi.

Özellikle pediatrik kanserlerde, yani çocuk kanser hastalıklarında solid tümörlere yönelik kullanılan bir ilaç olduğunu belirten Gülaçar, şu bilgileri verdi:

"Bireye özgü kullanımında daha etkili bir tedavi için yönlendirme amacıyla mutasyon tarama kiti geliştirdik. Ürünümüz ticarileşti. Şu an pazarda yerini aldı. İlk hedefimiz yurt içindeki tüm kamu ve özel hastanelerde bu kitin kullanılmasıdır. Bunun haricinde yurt dışında ilk etapta Orta Doğu, Afrika ve Doğu Avrupa ülkelerine ulaşmayı hedefliyoruz. Siparişlerimizi aldık. Yurt içi ve dışına ilk satışlarımızı gerçekleştirdik."

Van YYÜ Dursun Odabaş Tıp Merkezindeki doktorlara da ürünlerini tanıttıklarını aktaran Gülaçar, burada sisplatin tedavisi gören çocukların 1 yıl boyunca bu kitlerden ücretsiz faydalanacağını aktardı.

Yurt içinde bazı hastanelerden sipariş almaya başladıklarını kaydeden Gülaçar, sözlerini şöyle tamamladı:

"Yurt dışı ihracatında ilk etapta komşu ülkelerden başlamak istiyoruz. İlk yurt dışı siparişimizi komşu ülke Irak'tan aldık. Irak'a yakın zamanda kitlerimizi göndereceğiz. Azerbaycan, Irak, İran daha sonrasında da Orta Doğu coğrafyasının tamamında, körfez ülkelerinde ürünlerimizi pazarlamayı hedefliyoruz. Afrika bizim için yeni bir pazar. Afrika ülkelerine de kitimizi satmayı düşünüyoruz. Yıl içerisinde katıldığımız fuarlar oldu. Özellikle Dubai fuarı bizim için önemlidir. Fuarlarda ürünümüzü tüm dünyaya tanıtacağız."