İngiltere tarihinin en uzun süre tahtta kalan monarkı unvanına sahip olan Kraliçe 2. Elizabeth resmi cenaze töreniyle son yolculuğuna uğurlanıyor. Günlerdir Kraliçe’nin naaşı halkın ziyaretine açık olan Westminster Salonu’ndaydı. Kraliçe 2. Elizabeth'in cenaze töreni 19 Eylül'de TSİ 13.00'te (BST 11.00) Westminster Kilisesi'nde başladı. Saatler 13.04’ü gösterdiğinde Kraliçe’nin tabutu, Westminster Salonu'ndan cenaze töreninin yapılacağı Westminster Kilisesi’ne götürüldü. Tabutun geçit töreni sırasında Kraliçe’nin çocukları ve torunları da resmi törende yerlerini aldı.
Töreni buradan izleyebilirsiniz:
Londra'dan Kraliçe Elizabeth'in defnedileceği Windsor'a giden trenler, teknik sorunlar nedeniyle ciddi şekilde kesintiye uğradı ve on binlerce kişi başkentin etrafında dolaşırken toplu taşıma sistemini zorladı.
Great Western Railway, Paddington ile önemli bağlantı noktası Reading arasındaki tüm hatların kapatıldığını ve yolculara Windsor Kalesi kraliyet ikametgahına ev sahipliği yapan Windsor'a alternatif bir rota izlemelerini tavsiye etti.
Kraliyet ailesinin skandallarla dolu iki prensi Andrew ve Harry'nin, tören için üniforma giyme izni almış olmalarına rağmen, cenaze için askeri üniformaları yerine takımlarını giymeleri dikkat çekti.
Andrew, merhum sübyancı Jeffrey Epstein ile olan dostluğu yüzünden gözden düştükten sonra annesi tarafından kraliyet görevlerinden ve unvanlarından sıyrılmıştı. Harry ise, Kaliforniya'da yaşamak için kraliyet hayatından ayrıldıktan sonra Majesteleri unvanını kaybetmişti.
BBC’de yer alan habere göre Westminster Kilisesi’ndeki devlet törenine 2 bin kişinin katılacağı ifade edildi. Geleneksel olarak kral ve kraliçelere özel olarak hazırlanan törenlerde katı protokol ve askeri geçit uygulamaları devreye sokuluyor. Kraliyet ailesi üyelerinin ön safhalarda yer aldığı cenaze törenine İngiltre Kralı 3. Charles oğlu Galler Prensi William ile birlikte katıldı. Galler Prensesi Kate Middleton ve kızları Prenses Charlotte yine törendeki yerlerini aldı. Prens Harry ise diğer Kraliyet ailesi üyelerinden farklı olarak takım elbisesiyle törendeki yerini aldı.
Kraliçe 2. Elizabeth’in cenazesinde dünya liderleri de katılım gösterdi. ABD Başkanı Joe Biden ve eşi Jill Biden Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron da Kilise'deki törene eşiyle birlikte katıldı. İsrail Cumhurbaşkanı Herzog, Brezilya lideri Bolsonaro ve İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella da tören için gelen konuklar arasındaki yerini aldı. İngiltere'nin eski başbakanları John Major, Tony Blair, Gordon Brown, David Cameron, Theresa May ve Boris Johnson da kiliseye giriş yaptı. Eski başbakanların ardından ise kısa süre önce Kraliçe Elizabeth’le görüşen mevcut başbakan Liz Truss tören alanına girdi. Cenazede Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil ediyor.
The Guardian muhabiri Peter Walker Twitter’dan yaptığı paylaşımlarda Kraliçe’nin cenaze törenine ilişkin ayrınıtıları paylaştı. Gazete yaptığı paylaşımda ilk otobüslerin Westminster Kilisesi'ne geldiğini ve muhtemelen cenazeye katılacak dünya liderlerini taşıdığını bildiriyor. Walker, Twitter hesabından yaptığı paylaşıma “Çok, çok şatafatlı bir okul gezisi gibi" notunu ekledi.
Kraliçe 2. Elizabeth için Londra’nın merkezindeki Westminster Kilisesi’nde düzenlenen cenaze törenini Westminster Kilisesi’nin rahibi David Hoyle yönetiyor. Canterbury Başpiskoposu Justin Welby’un vaazının ardından çeşitli kiliselerden başpiskoposlar da dua etti. Başbakan Liz Truss ve İngiliz Uluslar Topluluğu Genel Sekreteri Patricia Scotland, kutsal metinlerden okumalar yaptı. Başbakan Liz Truss, Kraliçe'nin anısına İncil'den bir pasaj okudu. Pasaj, Yohanna İncili'nden İsa'nın müritlerine cennette bir yer vaat etmesiyle ilgili bir bölüm içeriyordu.
Kraliçe'nin en küçük çocuğu olan Wessex Kontu Prens Edward, cenaze töreni esnasında gözyaşlarını tutamaz halde görüldü. Wessex Kontesi'nin eşi Sophie'nin de çiftin kraliyet ailesinin diğer kıdemli üyeleriyle birlikte oturduğu ilk sırada gözyaşlarını sildiği fark edildi.
Prens Harry ve eşi Meghan Markle, büyükannesinin cenazesinde kraliyet ailesinin arkasında ve yeni varis Prens William'dan çok uzakta oturmak zorunda kaldı. Sürgün edilen çift, Kral III. Charles, Kraliçe Eşi Camilla ve kraliçenin gözden düşmüş ortanca oğlu Prens Andrew da dahil olmak üzere diğer kraliyet mensuplarının arkasında ikinci sıradaydı.
Törende ayrıca Meghan Markle'ın mücevher tercihi dikkat çekti. Kraliyet ailesinde ünlü bir yas sembolü olan incileri takmayı tercih eden Markle'ın bu zarif tercihinin Majestelerine naif bir mesaj niteliği taşıdığı düşünüldü.
Kraliçe 2. Elizabeth'in cenaze törenine Galler Prensi William ve eşi Galler Prensesi Kate Middleton’un çocukları Prens George ve kardeşi Prenses Charlotte'un da törende yerini aldı. Babası Prens William'ın ardından tahtın ikinci sıradaki varisi olan 9 yaşındaki Prens George ile 7 yaşındaki Prenses Charlotte annelerinin yanında büyükannelerinin tabutu başında The Day You Gavest Lord Is Ended şarkısını söylerken görüldü.
İngiliz basınında yer alan haberlere göre George ve Charlotte, kortejde anneleri Kate ile babaları William'ın ardında ve Prens Harry ile eşi Meghan Markle’in önünde yerini aldı. İki veliahtın büyükannelerinin cenaze törenindeki görüntüleri sosyal medyada gündem oldu.
Kraliçe'nin tabutu Westminster Kilisesi'ndeki törenin ardından Hyde Park’ın girişindeki Wellington Kemeri’ne (Wellington Arch) götürülmek üzere yola çıktı. Tabutun hemen arkasında Kral 3. Charles ve kraliyet ailesi üyeleri yürüyerek ona eşlik etti. Tabutun geçişi sırasında konukların başlarını öne eğdiği bazılarının gözyaşlarını tutamadığı görüldü. Bu rotada da askeri personel ve polis yüksek güvenlik önlemleriyle geçişi devam ettirdi. Parlamento binasındaki saat kulesi Big Ben’de bu rotadaki yürüyüş sırasında çanlar çalınacak. Hyde Park’ta da her dakika başında top atışı yapılacak. Bu geçidi rota üzerinde belirlenen alanlardan halk da izleyebilecek.
BBC’de yer alan habere göre Kraliçe 2. Elizabeth için düzenlenen cenaze töreninde 3 binden fazla askeri personel görev yaptı. Yoğun güvenlik önlemleri altında gerçekleşen tören son 70 yılda Britanya’da görülen en büyük törenlerden biri olarak tarihe geçti. on olarak Kraliçe 2. Elizabeth'in babası Kral 6. George için 1952 yılında bu denli büyük bir tören yapılmıştı.
Kraliçe 2. Elizabeth’şn tabutu geçit töreniyle birlikte Londra sokaklarında halkın huzuruna çıktı. İngiltere’nin çeşitli bölgelerinden Londra’ya gelen on binler gecenin geç saatlerinden itibaren töreni izleyebilmek için sokaklardaki yerini aldı. Kraliçe’nin tabutunun geçişi sırasında halk gözyaşlarına hakim olamadı.
Prens Harry’nin cenazede Kraliçe’yi selamlamasına izin verilmemesi sosyal medyanın gündemine oturdu. Prens Harry hayranları, Westminster Abbey'e götürülürken Kraliçe 2. Elizabeth'in tabutunu selamlayamadığını fark ettikten sonra öfkelendi. 2020 yılında eşi Meghan Markle ile yurt dışında yeni bir hayat kurmak için Kraliyet ailesindeki görevlerinden istifa eden Sussex Dükü Harry'in resmi cenaze töreninde askeri üniforma giymesine izin verilmedi. Sosyal medyada cenaze törenini canlı izleyen kullanıcılar duruma tepki gösterdi.
Cenaze Wellington kemerine ulaştı. Kraliçe'nin tabutunu Wellington Kemeri'ne taşıyan korteje Kanada Kraliyet Atlı Polisleri öncülük etti. Aynı zamanda kortejde İngiltere ve Uluslar Topluluğu'nun silahlı kuvvetleri, polis teşkilatı üyeleri ve Ulusal Sağlık Hizmetleri çalışanları da yerini aldı. Kraliçe’nin tabutunun üzerine Kraliyet sancağına tabutunun üzerinde İmparatorluk tacı, hükümdarın altın küresi ve asası konuldu. Tabut Kraliyet donanmasının top arabası üzerinde taşındı. Top arabasıyla en son 1979 yılında Kraliçe’nin eşi Prens Philip’in amcası Lord Mountbatten’ın cenazesi taşınmıştı.
İngiltere’nin yeni Kralı 3. Charles, annesi Kraliçe Elizabeth’in cenazesinde duygusal anlar yaşadı. İngiltere basınında geniş yankı uyandıran anlarda Kral’ın gözyaşlarına hakim olmaya çalıştığı ve duygusallaştığı gözlerden kaçmadı.
Londra’nın merkezinde bulunan Big Ben saat kulesinden çanlar çalarken Wellington Kemeri’ne ulaşan devlet cenaze aracına nakledilerek Windsor Kalesi’ne doğru yola çıktı. Kraliçe’nin tabutunun bulunduğu aracı ise Kraliyet ailesinin arabaları takip etti.
Windsor Kalesi, yaklaşık 1000 yıldır 40 hükümdara ev sahipliği yaptı. Kraliçe Elizabeth için de anlamı büyük. Ergenlik yıllarında Londra savaşın gölgesinde ve bombardıman tehdidi altındayken bu saraya gönderilen Kraliçe, koronavirüs pandemisi sırasında da burada yaşamayı tercih etmişti.
Kraliçe'nin cenazesinin yerel saatle 15.00 sıralarında Windsor Kalesi'ne varması bekleniyor. Buradaki geçit töreninin sonrasında Kraliyet ailesi üyeleriyle birlikte Kraliçe’nin tabutu St George Şapeli’ne götürülecek ve Kraliçe için küçük bir dini tören yapılacak.
Ardından Kraliçe'nin tabutu mezar odasına indirilecek ve özel gaydacısı önce bir ağıt; ardından “Tanrı Kral’ı korusun” marşını çalacak.Buckingham Sarayı’ndan yapılan açıklamaya göre bu kısım, Kraliçe’nin cenaze töreni için özel isteğiydi.
Kraliçe’nin tabutunun götürüldüğü St. George Şapeli’nde en son Kraliçe’nin eşi Prens Philip’in cenaze töreni 2021 yılında düzenlenmişti. Yaklaşık 800 konuğun katılacağı bu törende İmparatorluk Devlet Tacı tabutun üzerinden alınacak.Kral, monarşinin tören etkinlikleriyle ilgili bir bayrağı tabutun üzerine yerleştirecek ve Kraliçe ebedi yolculuğuna uğurlanacak.
Kraliçe’nin tabutunun Widsor Kalesi’ne ulaşmasından sonra kalenin ön kısmında bulunan ‘The Long Walk (Uzun Yürüyüş) adıyla bilinen yaklaşık 5 kilometrelik yolda tören alayı başladı. Kraliçe’nin naaşını defnetmek için Kraliyet ailesi üyeleri bu geçit törenini çan sesleri eşliğinde yürüyüşüne başladı.
Windsor Kalesi'nin kapısına uzanan Uzun Yürüyüş güzergahında devam geçit törenini toplanan binlerce kişi yakından takip etti. İngiltere halkı alkışlar eşliğinde Kraliçesini son yolculuğuna uğurladı.
İngiltere'nin dört bir yanından ve ötesinden gelen kalabalıklar arasında, insanlar kraliyet alayını bir an için görebilmek için elektrik direklerine tırmandı ve bariyerler ve merdivenler üzerinde durdu. Kraliçe'nin 1947'deki düğününde ve altı yıl sonra taç giyme töreninde çalan müzik tekrar çaldı.
Kraliçe'nin cenaze aracı 5 kilometrelik Uzun Yürüyüş'ü tamamlayarak Windsor Kalesi'ne giriş yaptı.Kral ve Kraliyet Ailesi’nin üst düzey üyeleri buradaki korteje katıldı.
Ardından tabut St George Şapeli’ne götürülecek ve burada Westminster Kilisesi'ndekine göre daha küçük bir dini tören düzenlenecek.
Kral 3. Charles, Prenses Anne, Prens Andrew ve Edward'ın yanı sıra Kral'ın iki oğlu Prens William ve Prens Harry de cenaze arabasının arkasında yürüdü. Şapelin içinde Kraliçe'nin anısına küçük bir dini tören düzenlendi.
St. George Şapeli'nde düzenlenen küçük çaplı dini törende Kraliçe’nin hükümdarlığını sembolize eden bazı geleneklere son verildi. Kraliçe’nin tacı tabutun üzerinden alındı ve Lord Chamberlain olarak çalışan Lord Parker görevi boyunca kullandığı asasını kırarak tabutun üzerine koydu.
Milli marşın okunmasının ardından Kraliçe 2. Elizabeth'in cenaze töreni sona erdi. Kral 3. Charles ve diğer misafirler St. George Şapeli'nden ayrıldı.
Kraliçe II. Elizabeth’in en büyük oğlu ve ülkenin yeni hükümdarı olan Kral 3. Charles ve Kraliyet ailesi üyelerinin katılımıyla gerçekleşen defin töreninin detayları kamuoyu ile paylaşılmadı ancak Buckingham Sarayı, töreni "son derece kişisel bir aile olayı" olarak nitelendirdi. Defin töreni kamuoyuna kapalı olarak gerçekleşti.
Kraliçe II. Elizabeth, Windsor Kalesi’ndeki Aziz George Şapeli’nde babası Kral 6. George ve annesi Elizabeth Angela Marguerite’nin yanına gömüldü. Kraliçe’nin geçtiğimiz yıl nisan ayında hayatını kaybeden ve Kraliçe ile birlikte toprağa verilebilmesi için naaşı bekletilen eşi Prens Philip de Aziz George Şapeli’ne defnedildi. Kraliyet Ailesi, 26 Eylül’e kadar Windsor Kalesi’nde yas tutmaya devam edecek.