Kafkas arısının ayrıntılı gen haritası "ana vatanında" çıkarılıyor

GÜNAY NUH - Ardahan'da başta dil uzunluğu ve soğuğa dayanıklılığı açısından Türkiye'de tek, dünyada ise en önemli dört ırktan biri olan Kafkas arısının, özellikleri ve yayılışı incelendikten sonra ayrıntılı "gen haritası" çıkarılıyor.

Kafkas Arısı Üretim, Eğitim ve Gen Merkezi tarafından hayata geçirilen "Kafkas Arı Irkının Orijinal Alanında Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyonu" projesi kapsamında çalışma başlatıldı.

Merkezin Gen Kaynağı Muhafaza Birimince iki yıl sürecek proje kapsamında arının coğrafi çeşitliliği, yayılışı ve karakterizasyonu incelenecek.

Tarım ve Orman Bakanlığında 11 parametrede değerlendirilen Kafkas arısı, yeni projeyle 41 parametrede değerlendirilecek ve arının ayrıntılı "gen haritası" hazırlanacak.

- Deniz seviyesinde ve yüksek rakımda numune alındı

Kafkas Arısı Üretim, Eğitim ve Gen Merkezi Gen Kaynağı Muhafaza Birim Sorumlusu Ziraat Mühendisi Yaprak Karaduman Aslan, AA muhabirine, Ardahan ve Artvin'de yaşam alanı bulan Kafkas arısının gen haritasını çıkarmak için şu ana kadar yapılan en kapsamlı projeyi gerçekleştirdiklerini belirtti.

Aslan, çalışmanın Kafkas arı ırkının saf olarak korunabilmesi amacıyla hayata geçirildiğine dikkati çekerek, "Bugüne kadar bu şekilde kapsamlı bir çalışma yapılmamıştı. Arının genetik karakteri ile şeklinin belirlenmesi amaçlanıyor. Kafkas arısı, Artvin'in deniz seviyesinden Ardahan'ın en yüksek noktasına kadar farklı bölgelerde 100 noktada belirlendi. Bu noktalarda ırk tespiti için işletmelerden 40-50 genç işçinin olduğu 500 morfometri numunesi alındı. Genetik karakterizasyon için de 5 işçi arının olduğu 100 numune alındı." dedi.

- Sağlıklı sonuç için genç işçi arılar inceleniyor

Aslan, çalışmanın özellikle genç işçi arılar üzerinde yapıldığına işaret ederek, bu şekilde daha sağlıklı sonuçlar elde etmeyi amaçladıklarını dile getirdi.

Projede Kafkas arısının özellikle dil ve kanadını önemsediklerini aktaran Aslan, şunları kaydetti:

"Ölçüm ve parametre sayımız ne kadar fazla olursa arı hakkında o kadar sağlıklı sonuç elde etmiş olacağız. Daha homojen sonuçlar elde edeceğiz. Örneğin kanat üzerinde şimdiye kadar ölçüm yapılmıyorken. Şimdi ise 11 adet parametreye bakılacaktır. Bu şu demektir, arı hakkında daha belirgin özelliklere sahip olacağız. Kafkas arı ırkının bulunduğu coğrafyada yüksek kesimlerde arıdaki halkalar daha siyah iken rakım indikçe, yani deniz seviyesine doğru inildikçe daha sarıya dönüşüyor. Bunlar göz kararı ile belirlenecek özellikler değil. Proje ile bunlar ortaya çıkmış oldu."