Anavatanı Çin olan zararlı gal arısı Türkiye’de ilk olarak Nisan 2014’te Marmara Bölgesi’nde (Yalova) tespit edildi. Karantina tedbirlerine rağmen 2018 yılında bu bölgeden Aydın ve İzmir’e, üzerinde kestane gal arısı galleri bulunan kestane fidan satışı ile bulaştı. Daha sonra Düzce; Bartın ve Kastamonu illerine bulaştı ve son olarak Sinop’ta da 2021 yılında İl Tarım ve Orman Müdürlüğü kontrol ve denetim ekiplerince tespiti yapıldı.
ÜRETİCİLER ENDİŞEYE KAPILDI
Yaz aylarında çıkan ve birkaç gün içinde yumurta bıraktığı bilinen gal arısı, kestane sezonunda köylülere korku saldı. Sezonun gelmesiyle kestane meyvesi toplayan vatandaşlar ve kestane balı üreticileri endişeye kapıldı. Kestane ağaçlarını kurutan tehdit büyümeden önlem alınması istendi. Sinop’un Türkeli ilçesinde Haziran ayında görülen gal arısı, Ayancık ilçesi köylerinde de kestaneleri etkisi altına aldı.
Sinop İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından konuyla ilgili haziran ayında yapılan açıklamada, zararlının, yapılan incelemeler neticesinde dışarıdan herhangi bir fidan girişi olmadığı için Sinop’a aktif uçuş ile bulaştığını düşünüldüğü belirtilmiş, zararlının yılda 25 km aktif uçuş ile yayıldığının bilindiği ve rüzgar etmeni ile bu yayılmanın 100 kilometreye kadar çıktığının tahmin edildiği bilgisi verilmişti.
Aynı açıklamada mücadeleye ilişkin torymus sinensis arısının kullanılacağı da belirtilerek, “2020 yılı üretim rakamlarına göre 4 bin tona yakın kestane üretimiyle ülkemizde 4. sırada yer alan ilimizde kestane gal arısının il müdürlüğümüz teknik ekiplerince tespiti yapıldıktan sonra Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğümüz konu hakkında bilgilendirilmiştir. Orman Bölge Müdürlüğümüz, bölgede yaptığı inceleme neticesinde yoğun miktarda görülen kestane gal arısı popülasyonuna karşı en etkili mücadele yöntemi olan ve torymus sinensis olarak adlandırılan parazitoit arının kullanıldığı biyolojik mücadele için çalışmalara başlamıştır. Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü, kestane gal arısının larvalarını yiyerek beslenen ve bu sebeple biyolojik mücadelede kullanılan parazitoitin üretimi için çalışmalara başlamış olup kısa süre içerisinde Eylül-Ekim ayları gibi doğaya salınarak kestane gal arısı populasyonu baskı altına alınmaya çalışılacaktı” denilmişti.
İHA