Yaralanan Leylek Yavrularına Operasyon

Biri Söke ovasında, diğeri Söke’ye bağlı Avşar köyünde yaralanan iki leylek yavrusu Kuşadası Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) tarafından Kuşadası’na getirildi. Veteriner Nevzat Yıldızlı tarafından tedavi edilen leylekler doğal yaşam alanlarına geri bırakılırken, EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü leylek yuvalarının çöplük haline geldiğini, özellikle naylon ipler yüzünden pek çok leylek yavrusunun ayağının koptuğunu belirterek, yuvalarda temizlik yapılmasının şart olduğunu söyledi.

İlk olay Söke’ye bağlı leylek dostu Avşar köyünde meydana geldi. EKODOSD’un daha önce leyleklerle ilgili sunumlar gerçekleştirdiği Avşar İlköğretim Okulunda okuyan Ali Kaş, yavru bir leyleğin uçma denemeleri sırasında yuvayı tutturamadığını ve duvara çarparak düştüğünü gördü. Hemen yakında tarlada çalışan dedesinin yanına koşan Ali Kaş, leyleğin ayağından kan aktığını ve ayağa kalkamadığını EKODOSD’a haber vermesini dedesinden istedi.

EKODOSD tarafından leylek gözlemcisi yapılan Ahmet Kaş da torununun ihbarı üzerine tarladaki işini yarım bırakıp, koşarak leyleğin yanına geldi ve uçamadığını görünce EKODOSD’a haber verdi. Avşar Köyü’ne gelerek yaralı yavru leyleği alan EKODOSD, leyleği gönüllü veteriner üye Nevzat Yıldızlı’nın tedavi merkezine getirdi.

Yapılan kontrolde leyleğin sağ ayağının üst kemiğinde parçalı kırık olduğu görülünce ameliyata alındı. Yaralı leyleğin bacağına platin takılarak, gerekli tedavisi yapıldıktan sonra gözetim altına tutulmak üzere istirahata yatırıldı. Duyarlı davranışlarıyla bir leyleğin hayatının kurtulmasını sağlayan torun ve dedenin hareketi herkese örnek olması gerektiğini açıklayan EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, “Birlikte yaşadığımız bu canlılara en çok insanlar zarar veriyor. Ancak bunları düşünen ve yardım edebilecek tek canlının da insan olduğunu unutmadan, duyarlı insan sayısını çoğaltmamız gerektiğini düşünüyoruz” dedi.

Aynı gün EKODOSD ikinci bir ihbar daha aldı. Bir ayağı kopan yavru leylek Söke Ovasında çiftçilik yapan EKODOSD yönetim kurulu üyesi Abdullah Kavak’a getirilerek tedavisinin yapılması istendi. Yavru leylek tedavisi için EKODOSD üyelerince alınarak yine gönüllü veteriner Nevzat Yıldızlı’ya getirildi. Veteriner Nevzat Yıldızlı tarafından yavru leyleğe gerekli müdahale yapılarak gözetime alındı.

Ege Üniversitesi işbirliğiyle yürüttükleri yavru leylek halkalamaları sırasında bu tür vakalarla leylek köylerinde sık sık karşılaştıklarını açıklayan EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü şunları söyledi: “Bu tip olayların nedeni genellikle kırsal kesimlere atılan atıklar yüzünden oluştuğu görülmektedir. Düzenli çöp depolama alanları bulunmayan köylerimizde, çöpler toplanamamakta, biriken çöplerin gelişigüzel doğal alanlara ve dere yataklarına atılması sonucu hem çevre kirliliği oluşmakta hem de yaban hayatın bundan olumsuz etkilendiği görülmektedir. Eski yıllarda pek fazla çevre kirliliğinin oluşmadığı dönemlerde leylekler yavrularının altına koymak için doğadan genellikle saman ya da ot gibi yumuşak bitki getirdikleri görülürdü. Çevre kirliliği yaygınlaştıkça leyleklerin davranışlarında da değişiklikler başladığını görmekteyiz. 3 yıldan bu yana yapmış olduğumuz halkalama çalışmaları sırasında, her leylek yuvasının adeta bir çöplük görünümünde olduğunu tespit ettik. Leylekler eski alışkanlıklarından farklı olarak, doğaya atılan atıklar içinden gübre çuvalları, kumaş parçaları, pantolon, gömlek, naylon poşet ve özellikle saman balyalarını bağlamakta kullanılan ipleri yuvalarına getirdikleri görülmektedir.Bu çalışmalar sırasında birçok leylek yavrusunun ayağına dolanan ipler nedeniyle yuvada ölü olarak kaldığını, bazılarının ayaklarının koptuğunu gördük, iplere takılı olarak kalanları kurtardık” dedi.

Yüzlerce leyleğin bulunduğu havzada diğer leylek yuvalarında neler yaşandığını tespit edebilmenin çok zor olduğunu kaydeden Sürücü sözlerine şöyle devam etti: “Bu konuda Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Aydem, sivil toplum örgütleri ve kırsal kesimde yaşayan yöre insanlarının işbirliği yaparak bu konuya bir çözüm bulmaları gerekir. Leylekler gittikten sonra tüm yuvalarda bir temizlik yapılmalıdır. Ama en önemlisi de özellikle köylerimizdeki çöp sorunlarına mutlaka bir çözüm bulunması gerekir. Bu hem insan sağlığı için hem de başta leylekler olmak üzere doğal hayatta bulunan canlılar için çok önemlidir.”