Gap Eylem Planı Teröre Rağmen Bölgeyi Kalkındırıyor

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, “GAP Eylem Planı içinde yapılan Silvan Projesi’ne yapılan saldırılar şunu net bir şekilde gösteriyor ki, terör örgütü bölge halkının refahından yana değil. İstihdamının artmasını, gelirinin artmasını istemiyor” dedi.

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, 2008 yılında devreye giren GAP Eylem Planı izleme ve değerlendirme toplantısında gelinen noktayı masaya yatırdı. GAP Eylem Planı doğrultusunda yapılan harcamaların bu yıl yapılacak harcamalarla birlikte toplam 15 milyon lirayı bulacağını ifade eden Bakan Cevdet Yılmaz, özellikle GAP’ın sulama alanındaki “kritik eşiği” olarak nitelendirdiği Silvan Projesi’nin terör örgütünün saldırılarına rağmen hızla devam ettiğini belirtti. Projenin tamamlanması için gerekli güvenlik önlemlerinin alındığını altını çizen Bakan Yılmaz, "Sulama projeleri içinde öyle bir proje var ki, oda Silvan projesi. Yıllardır başlaması için gayret sarf ettiğimiz Silvan Projesi nihayet başladı. Bu proje Diyarbakır bölgesine hitap etmektedir. Tamamı bittiğinde 250 bin hektar, yani 2.5 milyon dönüm araziyi sulayacak bir projedir bu. Atatürk Barajı’ndan sonra en büyük sulama projemiz. Bana göre GAP’ın sulama alanındaki kritik eşiği Silvan Projesidir. Bu projeyi bitirdiğimiz anda klasik anlamda GAP’ı aslında tamamlamış olacağız. Bu projemiz başladı ve hızlı bir şekilde hayata geçirildi. Bu projenin hayata geçmesi bölgenin kaderinde çok ciddi değişim ve dönüşüme yol açacak. 100 binlerce iş ve aş sağlayacak bu proje, tarımsal üretimde patlama oluşturacak. Böyle bir projeye, yöreye refah, istihdam getiren projeye maalesef bir çok terör saldırısı olduğunu biliyoruz. Biz güvenliğimizi aldık, elimizden gelen tüm gayretle hızlı bir şekilde bu projeyi hayata geçiriyoruz. Bu projeye yapılan saldırılar şunu net bir şekilde gösteriyor ki, terör örgütü bölge halkının refahından yana değil. İstihdamının artmasını, gelirinin artmasını istemiyor. Yeni nesillerin geleceğe çok daha iyi bir şekilde hazırlanmasına engel oluyor. İstismar zemini oluşturuyor. Halbuki bu projeler bölgeye hayat veren projeler. Çiftçilerimize ürün artışı sağlayacak, enerji maliyetlerini azaltacak, çok daha uygun maliyetlerle üretim yapmalarını sağlayacak projeler. Biz kim ne yaparsa yapsın, doğru bildiğimizi, halkın yararına olan projeleri bir bir hayata geçirmeye devam edeceğiz. Enerjide Ilısu, sulamada Silvan çok önemli eşiklerdir, bu eşikleri çok şükür geçiyoruz” diye konuştu.

Terörün kamu yatırımlarına saldırdığı gibi özel sektör yatırımları açısından da bölgedeki atmosferi zehirlediğini belirten Yılmaz, “Terörün doğrudan verdiği bir zarar var, can kaybı, mal kaybı var. Bu doğrudan maliyetlerin çok ötesinde terörün bir de dolaylı maliyetleri var. Terörden dolayı bölgedeki imajın bozulması, özellikle özel sektör yatırımlarının bölgeye yeterince ilgili göstermemesi çok büyük bir maliyet. Bu maliyete en fazla katlanan da insanlar, insanlarımız içinde de gençlerimiz. Gençlerimizin geleceğe umutla bakması yönünde bu yatırımlar önemli. Maalesef terör bu yatırımlar açısından da son derece olumsuz. Teröre rağmen, güvenlikle ilgili problemlere rağmen gerek kamu yatırımlarında gerekse özel yatırımlarda kararlı bir şekilde çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Bu kadar olumsuz şartlara rağmen bölgede bu kadar yatırım oluyorsa bir de huzurun ve güvenin tam olarak pekiştiği bir ortamı düşünün. Ben Doğu’nun Güneydoğu’nun hızlı bir şekilde kalkınacağına inanıyorum. Bu bölgeler bizim için yük olacak bölgeler değil, bu bölgeler bizim için varlık. Biz bu bölgelere Türkiye’nin sırtında bir yük olarak bakmıyoruz. Türkiye’nin kalkınmasını, gelişmesini ileriye taşıyacak ama yetirence kullanamadığımız potansiyeller olarak bakıyoruz. Birçok ilimizde yatırımcılarımız şuanda kuyruğa girmiş durumda. Mardin, Batman, Gaziantep, Adıyaman gibi illerimizde yatırımcı sırada bekliyor” şeklinde konuştu.

Son yıllarda Güneydoğu Anadolu Projesi’nde (GAP) son derece önemli gelişmelerin yaşandığını söyleyen ve başta sulama olmak üzere temel altyapı yatırımlarının, ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlayacak eylem ve projelerin büyük bir bölümünün tamamlanması amacıyla 2008 yılında uygulamaya konulan GAP Eylem Planı’nın hızlı bir şekilde hayata geçirildiğini ifade eden Bakan Yılmaz, “GAP Eylem Planı’nda 4 gelişme ekseni altında 73 ana eylem ve bu eylemler çerçevesinde 300’ün üzerinde proje ve faaliyetler yer almaktadır. Bu eylemlerin gerçekleştirilmesi amacıyla bu güne kadar sadece eylem planı kapsamındaki yatırımlar için 18 milyar lira kaynak tahsis edildi. 2008-2011 döneminde 12 milyar liralık bir harcama yapıldı, bu yıl yapılacak harcama ile birlikte 15 milyar liranın üzerinde bir harcamanın olacağını tahmin ediyoruz. Geçmiş yıllarda ödenek kısıntıları nedeniyle karşılaşılan sıkıntılar bu dönemde yaşanmamıştır. Bu eylem planı dünyada küresel krizin yaşandığı dönemde hayata geçirilmiştir” dedi.

GAP Eylem Planı öncesinde GAP illerine yapılan yatırımın toplam kamu yatırımları içindeki payının yüzde 7 civarında olduğunu, GAP Eylem Planı ile birlikte GAP illerinin toplam kamu yatırımları içindeki payının yüzde 24’lere kadar yükseldiğini ifade eden Bakan Yılmaz, “Geçmişteki GAP Master Planı’nın esas aldığımızda 2007 yılında GAP’ın nakdi gerçekleşmesi yüzde 62 civarındayken, eylem planımız sonucunda 4 yıllık süreçte yüzde 86’lara ulaştı. GAP’ın temel hedefi insanımızın refahı. Geçmiş dönemlerde sadece sulama odaklı anlaşılan bir proje iken, eylem planımız ile birlikte çok daha kapsamlı bir program olduğu yapılan somut projelerle ortaya konuldu. Buradaki temel odak noktası insandır. Bu kapsamda baktığımızda GAP Eylem Planı ile birlikte işsizlik rakamlarında ciddi bir gerileme sağlandığını görüyoruz. TÜİK’in verilerine göre 2009 yılında GAP Bölgesi’ndeki 9 ilin işsizlik rakamı yüzde 17.4 iken, 2011 yılında bu oran 11.7’ye kadar düşürüldü. Özellikle Şanlıurfa ve Diyarbakır gibi illerimizde işsizlik rakamındaki düşüşler çarpıcı boyuttadır. Bu bölgenin dış ticaret rakamlarına baktığımızda GAP Bölgesi’nin bin 800 ihracatçı firma ile toplam ihracatımızdan aldığı pay yüzde 5’in üzerine yükselmiştir. Bu pay ile GAP Bölgesi Karadeniz’in ve Doğu Anadolu’nun önüne geçmiş ve 7 bölge içinde 5. sıraya yükselmiştir. Bölgenin ihracatı ve toplam ihracattan aldığı pay 2011 yılında 2008 yılına göre yüzde 58.1 oranında artmıştır” ifadelerini kullandı.

Bakan Yılmaz, bütün barajların tamamlanıp sulamaların gerçekleşmesi durumunda GAP Bölgesi’nde 7 Kıbrıs adası büyüklüğünde bir alanının sulanabileceğini öngördüklerini söyledi. Yılmaz, şunları kaydetti:

“Bölgede sulamaya açılan alan eylem planı başladığında 273 bin hektarken bu yıl itibariyle 370 bin hektara ulaşmış durumdadır. Fiziki gerçekleşmemiz yüzde 14’den yüzde 20’ye yükselmiştir. Geçmişte yapılan barajlarla yaklaşık 1 milyon hektar alanın sulanacağı su barajlarımızda biriktirilmiş durumdadır. Biz bu eylem planı ile barajlarda bekleyen o suyu büyük ovalarımıza taşıyacak ana kanalları inşa ediyoruz. Şuan yürüttüğümüz projelerle 639 kilometre uzunluğunda ana kanalları inşa etmekteyiz. Bu kanalların tamamlanmasıyla yaklaşık 500 bin hektar alanın daha sulanabilir hale geleceğini öngörüyoruz. Büyük bölümü 2012 yılında tamamlanma aşamasına geldi. Bunların arasında Aşağı Mardin Ana Kanalı 136 kilometre uzunluğunda, ilk 2 kısmı tamamlandı, 3. kısımda ikmal çalışmaları devam ediyor.”

GAP Eylem Planı Değerlendirme Toplantısı'na Bakan Cevdet Yılmaz'ın yanı sıra GAP İdaresi Başkanı Sadrettin Karahocagil, Kalkınma Bakanlığı Müsteşar Yardımcıları Cüneyt Düzyol ve Ahmet Yaman, Milli Eğitim Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcıları, Şırnak, Harran, Siirt, Mardin, Kilis, Dicle, Gaziantep, Batman, Adıyaman Üniversiteleri rektörleri katıldı.