Gayrimüslim Mimarın Ay Yıldız Sevgisi

Sivas’ın en işlek caddesi üzerinde bulunan tarihi Taşhan’ın restore çalışmaları sırasında ilginç bir ayrıntı ortaya çıktı.

Kaynaklara göre, 19. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen ve azınlık tüccarları tarafından gayrimüslim bir mimara yaptırılan tarihi Taşhan Çarşısı, geçen yıl Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restorasyona alındı. Restorasyon sırasında işçiler, tarihi yapının bir dükkan girişinde yapı taşını kaldırınca, taşın altına işlenmiş ay yıldız figürü gördü. Taşı çıkaran işçi Süleyman Biçer, “Burada kanalizasyon çalışması yapıyorduk. Taşı kaldırdığımızda altından ay yıldız çıktı” dedi. Tarihi Taşhan'ın restoresinde çalışan bir diğer işçi Murat Güldemir ise, taşı gördüklerinde çok şaşırdıklarını ifade ederek, “Buranın gayrimüslimlere ait bir yapı olduğunu bilip de böyle bir taşın çıkması bizi hayrete düşürdü” ifadelerini kullandı.

TAŞHAN ÇARŞISI

Atatürk Caddesi ile Mahkeme Çarşısı caddesinin kesiştiği köşede, Dörtyol mevkiindedir. Kaynaklarda 19. yüzyılın 2. yarısına tarihlenmektedir. Azınlık tüccarları tarafından gayrimüslim bir mimara yaptırılmıştır. Eski bir han veya bir yapı üzerine inşa edilmiş olabilir. İki katlı, tamamen kesme taştan inşa edilmiş, ortası açık avlulu, dikdörtgen planlı,3 girişi vardır. Doğu, güney ve kuzey yanlarındaki girişler yuvarlak kemerli ve demir kanatlıdır. Tabanı blok taş döşemeli, orta avluda elips şeklinde taş bir havuz, ortada zıt yönde çift başlı aslanların ağzından su akmaktadır. Orta avlunun güney ve kuzey yönünde, tek parça silindirik gövdeli 6 büyük sütunların oluşturduğu revak bölümünün gerisinde dükkanlar sıralanmıştır. Sütunlar birbirlerine düz olarak bağlanmıştır. Üst kata güney ve doğu yönündeki girişlerin hemen yanındaki taş basamaklı merdivenler yardımı ile çıkılmaktadır. Üst kat da alt kat gibi 6 sütunlu ve revaklı olup, sütunlar birbirlerine yuvarlak kemerler ile bağlanmıştır. Revak gerisindeki odalar ve revak üzeri beşik tonoz örtülüdür. Dıştan ise her mekanın üzeri kırma çatılı ve oluklu kiremit kaplıdır. Alt kat dükkanlar boydan boya camekanlı, kuzeydekiler hem içe hem de dışa dönüktür. Üst kat odaları ise dikdörtgen pencereli demir şebekelidir. Kırma çatıların dış üçgen alınlıklarına elips şeklinde birer pencere yerleştirilmiştir. Handan ayrı olarak hanın güneybatı köşesinde; tek katlı, kesme taş örgülü,3 bölümden oluşan müştemilatı bulunmaktadır. Hanla aynı dönemde yapılan müştemilat 3 dükkan olarak kullanılmakta olup, güney cephesi sağır, kuzey cephesi hana dönük olarak işlemektedir.